Theo báo cáo, tỉnh Bắc Giang hiện có 9 khu công nghiệp (KCN) được thành lập bao gồm: Đình Trám, Quang Châu, Vân Trung, Việt Hàn; Song Khê - Nội Hoàng, Yên Lư, Tân Hưng, Hòa Phú, Phúc Sơn.
Đến thời điểm này mới có KCN Đình Trám (vận hành từ năm 2003) và Tân Hưng (vận hành từ năm 2021) là đã giải phóng mặt bằng (GPMB) xong. KCN Đình Trám đã đi vào hoạt động ổn định; KCN Tân Hưng đang xây dựng các hạng mục hạ tầng kỹ thuật.
Tuy nhiên, có khá nhiều KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Giang được thành lập lâu, nhưng vẫn chưa GPMB xong 100% diện tích đất được giao. Cụ thể, KCN Quang Châu (vận hành năm 2006), đối với phần diện tích 426 ha, mới chuyển mục đích sử dụng đất đạt 97%; còn lại 12 ha chưa GPMB. Đối với phần mở rộng 90 ha, diện tích đã chuyển mục đích sử dụng đất đạt hơn 97%, còn 2,3 ha chưa GPMB xong.
KCN Song Khê - Nội Hoàng (phần phía Nam; vận hành năm 2006), đến nay vẫn còn 2,19 ha trên tổng số 42,7 ha chưa thực hiện xong GPMB. KCN Vân Trung (diện tích 237,01 ha; vận hành năm 2007) GPMB đạt 99,86%, còn 0,33 ha chưa xong.
KCN Hòa Phú (giai đoạn hiện hữu 207,45 ha; vận hành năm 2015), đến nay còn hơn 5,1 ha chưa GPMB. Đối với phần diện tích mở rộng (85 ha) mới chi trả bồi thường GPMB 77,6 ha, diện tích được chuyển mục đích sử dụng đất là 56,24 ha.
KCN Yên Lư (diện tích 377 ha; vận hành năm 2021), GPMB đạt 95%. Chủ đầu tư đang thực hiện các hạng mục hạ tầng: trạm xử lý nước thải giai đoạn 1, san nền công nghiệp, đường giao thông nội bộ, đã thi công xong hạng mục dựng cột và lắp đặt xà sứ đường dây trung thế phần diện tích đất giai đoạn 1 dự án.
KCN Phúc Sơn (diện tích 123,93 ha; vận hành năm 2024) thực hiện chi trả đối với tổng diện tích trên 30 ha, chậm tiến độ so kế hoạch đề ra hơn 3 tháng...
Nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng trên là do một số diện tích đất thùng vũng khó quy chủ (như tại KCN Hòa Phú giai đoạn mở rộng); nhiều hộ dân không đồng thuận nhận tiền bồi thường GPMB (tại KCN Vân Trung chỉ còn 0,33 ha nhưng suốt nhiều năm qua, 16 hộ dân liên quan vẫn chưa nhận tiền).
Từ ngày 1/8/2024, Luật Đất đai có hiệu lực (sớm hơn 5 tháng so với dự kiến) nên nhiều địa phương phải chờ tỉnh ban hành quyết định mức chi phí hỗ trợ bồi thường tái định cư thì mới phê duyệt phương án bồi thường…
Để đẩy nhanh tiến độ GPMB các KCN, hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, thu hút nhà đầu tư thứ cấp vào hoạt động, Bắc Giang đã thành lập Tổ công tác triển khai thực hiện các KCN thành lập giai đoạn 2022-2025 (Tổ công tác). Với vai trò của mình, Tổ công tác đã đề nghị các địa phương, đơn vị đẩy nhanh thực hiện các công việc liên quan GPMB, đầu tư hạ tầng, bảo đảm hoàn thành đúng các mốc thời gian quy định tại các kế hoạch của Chủ tịch UBND tỉnh và Thông báo số 165/TB-UBND ngày 26/4/2024, thông báo kết luận của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phan Thế Tuấn tại buổi làm việc về tình hình triển khai thực hiện các dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN trên địa bàn tỉnh, quý I/2024.
Cụ thể, đề nghị chủ đầu tư dự án KCN Quang Châu, KCN Quang Châu mở rộng và thị xã Việt Yên hoàn thiện trình tự thủ tục GPMB trong quý III/2024; đề nghị UBND huyện Yên Dũng hoàn thành GPMB, cho chủ đầu tư thuê đất đối với phần diện tích còn lại khoảng 2,19 ha của KCN Song Khê - Nội Hoàng xong trong quý III/2024; UBND huyện Hiệp Hòa hoàn thành GPMB diện tích còn lại (KCN Hòa Phú hiện hữu khoảng 1,7 ha; KCN Hòa Phú mở rộng khoảng 8,05 ha) xong trong tháng 8/2024…
Đối với các KCN còn lại, UBND tỉnh và Tổ công tác yêu cầu UBND các địa phương, Sở Tài nguyên và Môi trường tập trung hỗ trợ chủ đầu tư hoàn tất các thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chi trả tiền bồi thường cho người dân theo đúng các quyết định, kế hoạch đã đề ra. Qua đó, bảo đảm tiến độ thực hiện các dự án, tránh lãng phí nguồn lực đầu tư và đất đai, tiếp tục đẩy mạnh thu hút đầu tư trong thời gian tới.
