Bài học từ Thụy Điển

Nơi đây có số lượng startup tỷ đô nhiều thứ hai trên thế giới chỉ đứng sau Thung lũng Silicon (Mỹ).

Không ngừng đổi mới sáng tạo

Thập niên 1990, Thụy Điển đã tiến hành cuộc cải cách mạnh mẽ và thành công máy tính cá nhân bằng cách tạo điều kiện cho mọi người dân mua máy tính với giá rẻ. Nhờ những cải cách này kết hợp với yêu cầu tiêu chuẩn về đường truyền internet nhanh ở châu Âu đã biến người dân Thụy Điển trở thành những người tiêu dùng thông thạo về kỹ thuật số. Thụy Điển cũng trở thành nơi hội tụ nhiều chuyên gia, kỹ sư công nghệ thông tin, doanh nhân năng động và tài năng nhất thế giới. Ngay tại Thủ đô Stockholm, các startup như Trustly, iZettle, Klarna hay FEO Media, G5 Games… đã ra đời, sau này trở thành những tên tuổi đình đám trong lĩnh vực fintech (cung cấp công nghệ về dịch vụ tài chính và phát triển game) ở châu Âu. Ngay cả Spotify (dịch vụ nghe nhạc trực tuyến hàng đầu thế giới), Mojang (nhà phát triển game Minecraft) hay King Digital Entertainment (nhà phát triển game Candy Crush Saga) đều được thành lập tại Stockholm.

Khách hàng tìm hiểu sản phẩm khởi nghiệp tại hội chợ công nghệ thông tin ở Hà Nội. Ảnh: Chiến Công

Những startup này đã và đang đóng góp đáng kể cho sự phát triển kinh tế của Stockholm nói riêng và Thụy Điển nói chung. Chỉ riêng Trustly - một DN hoạt động trong lĩnh vực thanh toán trực tuyến của Thụy Điển đã có tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm đạt hơn 80%. Hiện nay, công ty này đang xử lý khoảng 4 tỷ Euro giá trị thanh toán trực tuyến trong một năm tại 29 quốc gia châu Âu, nằm trong top 500 DN hàng đầu châu Âu. Hay như iZettle – công ty cung cấp đầu đọc thẻ gắn trực tiếp vào điện thoại hoặc máy tính bảng giúp việc thanh toán dễ dàng hơn, dù chỉ có tuổi đời chưa đến 10 năm, đã là một trong những DN Thụy Điển có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất Bắc Âu…

Chia sẻ tại Diễn đàn Doanh nhân trẻ và Thanh niên khởi nghiệp do Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam tổ chức mới đây, Đại sứ Thụy Điển tại Việt Nam Pereric Högberg cho biết, bí quyết để Thụy Điển từ một quốc gia nghèo nhất châu Âu 100 năm về trước, nay đã là nước phát triển thịnh vượng, dẫn đầu thế giới về chỉ số năng động, cạnh tranh, đó chính là đổi mới sáng tạo. Chính nhờ những chủ trương và chính sách đúng đắn của Chính phủ, một làn sóng startup đã nổi lên ở Thụy Điển. Chính các startup đã làm thay đổi hoàn toàn thói quen của người tiêu dùng tại quốc gia này: Thay vì dùng tiền giấy trong các giao dịch, người dân Thụy Điển đã chuyển qua sử dụng thẻ ngân hàng hoặc thanh toán qua điện thoại.

Học cách chấp nhận rủi ro

Từ kinh nghiệm khởi nghiệp ở những quốc gia phát triển như Thụy Điển, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ cho rằng, khởi nghiệp sáng tạo là gắn với đổi mới sáng tạo KHCN, đồng thời đòi hỏi các startup phải có lòng dũng cảm, dám đương đầu với thách thức, rủi ro. Bởi vì khởi nghiệp là con đường nhiều chông gai, nhiều người thành công nhưng cũng không ít người thất bại. Đầu tư vào khởi nghiệp cũng là đầu tư mạo hiểm, quỹ đầu tư khởi nghiệp là quỹ rủi ro, tuy nhiên chỉ cần một thành công đã mang lại giá trị gia tăng rất lớn cho cuộc sống của con người. “Chúng ta cần phải học tập văn hóa chấp nhận thất bại, chấp nhận rủi ro để sẵn sàng khởi nghiệp” - Phó Thủ tướng nhắn nhủ.

Thực tế khi khởi nghiệp, các bạn trẻ sẽ gặp rất nhiều khó khăn về vốn, bên cạnh đó là vướng mắc trong thủ tục hành chính “có khi hồ sơ xin cấp phép chỉ sai một dấu chấm, phẩy cũng làm DN tốn thêm 3 -4 ngày để sửa chữa” như phản ánh của một DN. Đồng cảm với các bạn trẻ, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam Bùi Văn Quân cho biết, các DN lớn như FPT, Thaco… sẵn sàng đầu tư cho các ý tưởng sáng tạo của DN khởi nghiệp, chỉ cần các bạn trẻ có lòng say mê và nhiệt huyết thì các ý tưởng sáng tạo của họ sẽ sớm được hiện thực.

Về phía Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định, Chính phủ cũng sẽ thúc đẩy hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp hoàn chỉnh, xây dựng cơ chế và thúc đẩy sự ra đời của các quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ hỗ trợ khởi nghiệp, quỹ phát triển KHCN, trung tâm hỗ trợ DN khởi nghiệp, tạo môi trường để cộng đồng khởi nghiệp hình thành và vận hành có hiệu quả. Những người trẻ cũng phải không ngừng tìm tòi, học hỏi để vượt qua các rào cản về vốn, hành chính, trau dồi kiến thức về thị trường, kỹ năng quản trị DN, để làn sóng khởi nghiệp không chỉ là phong trào mà đi vào thực chất.