Xuyên suốt vụ án, bị cáo Thăng và Hệ không nhận tội
Sáng 22/12, sau nhiều ngày xét xử, HĐXX phiên tòa sơ thẩm TAND TP Hồ Chí Minh đã tuyên án đối với 20 bị cáo trong vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”, xảy ra tại cao tốc TP Hồ Chí Minh - Trung Lương, gây thiệt hại hơn 725 tỷ đồng.
Các bị cáo: Đinh La Thăng, Nguyễn Hồng Trường - nguyên Bộ trưởng, Thứ trưởng Bộ GTVT (thứ 1, 2 từ phải sang), Đinh Ngọc Hệ (bìa trái) tại tòa. |
HĐXX nhận định, tại Cơ quan điều tra bị cáo Đinh Ngọc Hệ không thừa nhận tội trạng. Còn tại phiên tòa, bị cáo Hệ chỉ thừa nhận một hành vi là lập Công ty Yên Khánh và nhờ cháu ruột Vũ Thị Hoan làm giám đốc. Các Công ty Khánh An cùng nhiều công ty khác cũng do Hệ thành lập giao cho Phạm Văn Diệt làm Tổng Giám đốc quản lý. Việc mua đấu giá quyền thu phí (QTP) cao tốc TP Hồ Chí Minh - Trung Lương, Hệ chỉ đạo Diệt thực hiện. Đối với số tiền hơn 725 tỷ đồng, cáo trạng quy kết “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, bị cáo Hệ cũng cho là không đúng, vì thực tế đó là trốn doanh thu.
Cũng tại phiên tòa, bị cáo Đinh La Thăng - nguyên Bộ trưởng Bộ GTVT phủ nhận hoàn toàn những cáo buộc của cáo trạng truy tố bị cáo phạm tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”. Còn các bị cáo là thuộc cấp của bị cáo Thăng tại Bộ GTVT mong HĐXX xem xét kỹ lưỡng.
HĐXX nhận định quá trình triển khai thực hiện bị cáo Đinh La Thăng với vai trò Bộ trưởng Bộ GTVT, chịu trách nhiệm chính, xuất phát từ mối quan hệ với Đinh Ngọc Hệ, nên giới thiệu cho Dương Tuấn Minh (Tổng Giám đốc Tổng Công ty Cửu Long) để 2 Công ty Yên Khánh, Khánh An của Hệ được tham gia đấu giá quyền thu phí (QTP) cao tốc TP Hồ Chí Minh - Trung Lương.
Các bị cáo Nguyễn Hồng Trường - nguyên Thứ trưởng Bộ GTVT, Dương Thị Trâm Anh (Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Cửu Long)... thực hiện hành vi trái quy định của Nhà nước: Xây dựng giá, quyết định giá khởi điểm bán đấu giá QTP; Tiếp nhận hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá đã không kiểm tra năng lực tài chính, không kiểm tra hồ sơ 2 công ty nên dẫn đến cho 2 công ty này được tham gia mua QTP; Tổ chức bán đấu giá không đúng trình tự, thủ tục theo quy định; Quyết định cho Công ty Yên Khánh kéo dài thời gian thanh toán tiền trúng đấu giá; Không chấm dứt hợp đồng khi Công ty Yên Khánh kéo dài thời gian thanh toán.
Các bị cáo đã vi phạm quy định của Nhà nước
Những hành vi nêu trên của 7 bị cáo thuộc Bộ GTVT đã vi phạm quy định của các Nghị định, Thông tư... về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí. Hành vi làm trái của bị cáo Thăng và đồng phạm là điều kiện để bị cáo Đinh Ngọc Hệ thực hiện hàng loạt hành vi vi phạm pháp luật: Giả hồ sơ năng lực tài chính tham gia đấu giá, sau đó thuê viết phần mềm để chiếm đoạt tài sản của Nhà nước số tiền hơn 725 tỷ đồng và đây là số tiền Hệ lừa đảo chiếm đoạt.
Bị cáo Hệ do quen biết bị cáo Thăng nên được tạo điều kiện tham gia đấu giá QTP. Sau đó thông qua các đồng phạm là người làm thuê cho mình ở các công ty làm giả hồ sơ năng lực tài chính của 2 Công ty Yên Khánh, Khánh An; Dùng thủ đoạn đăng ký 2 công ty tham gia mua đấu giá QTP, nhưng trong buổi tổ chức đấu giá chỉ đạo cho 1 công ty là Yên Khánh tham gia và được các cán bộ tại Bộ GTVT bỏ qua các quy định của pháp luật, tạo điều kiện cho công ty của Hệ trúng đấu giá QTP trái pháp luật, sau đó vẫn được ký hợp đồng mua QTP.
Trong thời gian khai thác QTP cao tốc, bị cáo Hệ tiếp tục chỉ đạo đồng phạm thực hiện hành vi gian dối nhằm che dấu doanh thu bằng hành vi thủ công và công nghệ (viết phần mềm). Bị cáo Hệ dụng mối quan hệ với bị cáo Thăng, để không nộp tiền đúng tiến độ. Theo hợp đồng phải nộp xong trong tháng 10/2014, nhưng kéo dài đến tháng 3/2017 mới nộp đủ tiền trúng đấu giá. Đây là những hành vi diễn ra liên tục từ ngày 1/1/2014 đến 31/12/2018, với dự giúp sức của đồng phạm, bị cáo Hệ đã chiếm đoạt hơn 725 tỷ đồng.
Ngoài ra, Hệ còn lợi dụng chức vụ quyền hạn Tổng Giám đốc Công ty Thái Sơn (51% vốn Nhà nước) để tác động đến những người tại Công ty CP BOT Việt Trì để Công ty Licogi 13 được thi công 2 hạng mục trong gói thầu xây dựng dự án BOT cầu Việt Trì (mới), đổi lại Công ty Licogi 13 bán lại căn biệt thự cho Hệ dưới giá thực tế hơn 3,4 tỷ đồng.
4 bị cáo được hưởng án treo
Từ những nhận định nêu trên, HĐXX tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng 10 năm tù, tổng hợp với bản án 30 năm tù của TAND Cấp cao tại TP Hà Nội là 30 năm tù; Nguyễn Hồng Trường 4 năm 6 tháng tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”. Cùng tội danh với nguyên Bộ trưởng, Thứ trưởng Bộ GTVT, các bị cáo: Dương Tuấn Minh 4 năm tù; Dương Thị Trâm Anh 3 năm 6 tháng tù; Nguyễn Chí Thành (SN 1966, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính - Bộ GTVT) 3 năm tù; Lê Trung Cường (SN 1984, chuyên viên Vụ Tài chính - Bộ GTVT) 3 năm tù; Nguyễn Thu Trang (SN 1975, cán bộ Tổng Công ty Cửu Long) 2 năm tù.
Đối với 13 bị cáo thuộc Công ty Yên Khánh, trong đó Đinh Ngọc Hệ (tức Út “trọc”, SN 1971, nguyên Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Thái Sơn - Bộ Quốc phòng) được xác định giữ vai trò chính, bị HĐXX xử 2 tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi” với mức án tổng hợp 2 tội là chung thân. Tổng hợp với bản án của Tòa án Quân sự Trung ương đã xử phạt là chung thân.
Các bị cáo thuộc cấp của Đinh Ngọc Hệ, bị xử tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, gồm: Phạm Văn Diệt 10 năm tù, tổng hợp bản án của Tòa án Quân sự Quân chủng Hải quân là 24 năm tù; Tô Phước Hùng 9 năm tù; Vũ Thị Hoan (Giám đốc Công ty Yên Khánh, cháu ruột Hệ) 7 năm tù, tổng hợp bản án của Tòa án Quân sự Quân chủng Hải quân là 14 năm tù; Phạm Tấn Hoàng 6 năm tù; Trần Văn Miền 7 năm tù; Nguyễn Thị Kim Huệ và Ngô Bá Thắng cùng mức án 5 năm tù; Nguyễn Xuân Hiền (Giám đốc Công ty tin học Xuân Phi) 6 năm tù.
Trong vụ án này, HĐXX đã tuyên cho hưởng án treo đối với 4 bị cáo: Hoàng Tô Hạnh Vân (SN 1979, Phó Giám đốc Công ty tin học Xuân Phi) 3 năm; Đinh Thị Chung, Tạ Đức Minh và Lê Thị Những cùng 2 năm tù treo.
Về trách nhiệm dân sự, HĐXX tuyên tiếp tục kê biên các tài sản là bất động sản, cổ phần, cổ phiếu của đứng tên bị cáo Hệ và các công ty trong Công ty CP Tập đoàn Yên Khánh mà thực chất là của bị cáo Hệ để nộp ngân sách Nhà nước. HĐXX cũng tuyên giải tòa kê biên đối với sổ hồng của bị cáo Nguyễn Thu Trang vì đó là tài sản chung của vợ chồng bị cáo; Giải tòa kê biên số tiền 950 triệu đồng của bị cáo Tạ Đức Minh.