Trước hết, bạn nên dựa vào cảm quan sau: Màu sắc tươi ngon, quả to đều nhau, vỏ mỏng thịt dày, thịt quả mềm nhiều nước. Khi nếm, vải có vị ngọt, có hương thơm, hạt nhỏ là loại vải ngon. Còn thịt quả biến sắc, khô, tức là vải đã để lâu ngày, chất lượng kém. Nếu có mùi rượu, thịt quả vải có màu khác lạ thì tuyệt đối không nên sử dụng.

Về hình thức, vải thiều không đẹp bằng vải lai. Trái vải thiều nhỏ hơn, chỉ bằng 70% vải lai, không tươi, đẹp bằng, trái tròn hơi đều, trong khi giống vải lai quả vải to mọng, thân thuôn dài, hạt to. Vải thiều lúc nào mùi cũng thơm và ngọt đậm hơn các loại vải khác.

Để nhận biết được vải vừa chín tới, bạn nên dùng 3 ngón tay nắn vào quả. Nếu vỏ quả cứng thì là quả xanh; nếu mềm có tính đàn hồi là quả chín tới; nếu mềm mà không có tính đàn hồi tức là quả đã quá chín, ăn không ngon.

Để chọn được quả vải ngon bạn cần lưu ý, chọn những quả vải căng tròn, vỏ tươi, gai ở vỏ vải phải nhẵn. Cành của quả vải dẻo và nhỏ. Tránh chọn những quả vải cành đã khô, vỏ có đốm khô rất dễ bị sâu.

Ngoài ra, bạn cũng có thể nhìn vào hạt vải khi bóc lớp vỏ. Nếu thịt quả trắng, dễ tách ra khỏi hạt, hạt màu đen nhánh tức là quả đang ở độ chín vừa phải. Nếu thịt quả không dễ bóc, hạt có màu hồng là biểu hiện của quả xanh, vị nhạt.

Bạn có thể dùng vải tươi hay khô đều tốt, khi sấy khô cùi vải đen lại, dẻo quánh, có vị ngọt đậm. Dùng vải để ngâm rượu uống cũng là một cái thú của nhiều người.