Vợ người chết nộp đơn phản tố
Theo giấy triệu tập của TAND TP Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước, vào lúc 14 giờ chiều nay (17/2), có buổi làm việc với bà Đào Thị Xuân (SN 1967, ngụ tổ 5, khu phố Tân Bình, phường Tân Bình, TP Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước, vợ ông Võ Chánh) về vụ ông Lê Quang Dinh (SN 1963, ngụ cùng tổ 5) cùng vợ là bà Trần Thị Huề (SN 1968) kiện đòi vợ chồng bà Xuân trả 39,5m2 đất.
Bà Xuân khẳng định, bà nộp đơn phản tố với yêu cầu tòa án khi xét xử cần tuyên bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông Lê Quang Dinh; tuyên hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất - quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BB228120, vào sổ cấp giấy chứng nhận số 3146/QSDĐ/6065/QĐ-UB, tờ bản đồ số 34, thửa đất số 233 do UBND thị xã Đồng Xoài cấp cho hộ ông Lê Quang Dinh, bà Trần Thị Huề ngày 13/9/2010.
“Bởi lẽ tôi cùng các con tôi không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông Dinh. Lý do diện tích 39,5m2 đất thuộc quyền quản lý, sử dụng của gia đình chúng tôi. Nguồn gốc đất do gia đình chúng tôi mua của ông Bùi Lũy vào năm 1999. Năm 2001, chúng tôi xây dựng nhà và quản lý, sử dụng cho đến nay. Trong khi đến năm 2010, vợ chồng ông Dinh mới được cấp giấy chứng nhận và trong giấy chứng nhận này có cả phần diện tích đất do gia đình chúng tôi đã và đang quản lý, sử dụng từ trước đến nay”, bà Đào Thị Xuân, nói.
Cũng theo bà Xuân, bà là bị đơn và là người kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng của chồng bà là ông Võ Chánh (đã chết - PV), trong vụ án tranh chấp quyền sử dụng đất do ông Lê Quang Dinh khởi kiện. Chiều ngày 12/2, khi bà lên TAND TP Đồng Xoài để hỏi về vụ kiện, lúc này mới được giao thông báo thụ lý vụ án số 27/TB-TLVA ký từ ngày 5/2. Thông báo thụ lý vụ án theo đơn khởi kiện của ông Dinh đòi ông Chánh và bà Xuân phải trả 39,5m2 đất là nơi ông Chánh tự sát vì uất ức và hiện nay cả gia đình bà Xuân đang cư ngụ.
Vi phạm tố tụng nghiêm trọng
Về vụ kiện nêu trên và việc ông Võ Chánh đã chết từ năm 2015, nhưng tòa án vẫn đưa ông Chánh làm bị đơn trong thông báo thụ lý vụ án, có vi phạm tố tụng hay không? Luật sư Dương Vĩnh Tuyến, thuộc Văn phòng Luật sư Dương Chí (Đoàn Luật sư tỉnh Bình Phước), nhận định: “Ngày 12/2, bà Xuân mới nhận được văn bản số 27/TB-TLVA do thẩm phán Phạm Thị Hương Giang ký ngày 5/2, thông báo TAND TP Đồng Xoài đã thụ lý vụ án theo đơn khởi kiện của ông Lê Quang Dinh. Theo nội dung thông báo, trong hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan phải nộp cho tòa án văn bản ghi ý kiến của mình đối với yêu cầu của nguyên đơn và các chứng cứ kèm theo, yêu cầu phản tố, yêu cầu độc lập… Thế nhưng cùng ngày 12/2, thẩm phán Giang đã ký giấy triệu tập bà Xuân đúng 14 giờ ngày 17/2 phải có mặt tại TAND TP Đồng Xoài để làm việc, là vi phạm tố tụng nghiêm trọng. Vì chưa qua 15 ngày, kể từ ngày bà Xuân nhận được văn bản thông báo thụ lý vụ án”.
Cũng theo luật sư Dương Vĩnh Tuyến, mặt khác ông Võ Chánh đã chết, ông Chánh chết đã có truyền thông đưa tin nên không thể nào thẩm phán Phạm Thị Hương Giang không biết. Thế nhưng trong văn bản thụ lý vụ án, thẩm phán Giang lại xác định ông Võ Chánh là bị đơn, mà không đưa các con của ông Chánh, gồm: Võ Thị Mộng Trinh (SN 1999), Võ Tín (SN 2001) và Võ Thông (SN 2008), tham gia tố tụng với tư cách là người kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng, là vi phạm điều 74 Bộ luật Tố tụng dân sự.
Tự sát vì uất ức
Như báo Kinh tế và Đô thị đã phản ánh qua bài “Bình Phước: Hủy 2 bản án của 2 cấp tòa khiến 1 người tự sát vì cho rằng bất công”. Theo đó, sau khi ông Dinh kiện đòi lấy 39,5m2 đất của gia đình ông Chánh đang quản lý sử dụng, ngày 25/9/2014, TAND thị xã Đồng Xoài (nay là TP Đồng Xoài - PV) xử vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất”. Thẩm phán Văn Phú Vinh và 2 Hội thẩm nhân dân Võ Thị Xuân, Trần Sỹ Trinh đã tuyên vợ chồng ông Chánh phải trả cho vợ chồng ông Dinh diện tích 39,5 m2; đồng thời vợ chồng ông Dinh trả lại cho vợ chồng ông Chánh 10 triệu đồng, vợ chồng ông Chánh phải nộp án phí 7,5 triệu đồng, nên vợ chồng ông Chánh kháng cáo.
| Thông báo thụ lý vụ án của TAND TP Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước, đưa ông Võ Chánh đã chết từ năm 2015 làm bị đơn. |
Đến ngày 21/7/2015, TAND tỉnh Bình Phước xử phúc thẩm, HĐXX gồm các thẩm phán Hoàng Minh Thịnh, Lê Viết Hòa và Nguyễn Văn Khương đã tuyên y án sơ thẩm số 31/2014/ST-DS ngày 25/9/2014 của tòa Đồng Xoài. Quá uất ức trước 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm, khoảng 5 giờ sáng ngày 26/7/2015, ông Chánh sang nhà ông Dinh. Tại đây giữa 2 bên cãi vã rồi xô xát. Sau đó nhiều người nghe tiếng la hét, thấy ông Chánh nằm gục trên vũng máu. Trong ngày cơ quan điều tra tiến hành khám nghiệm xác định ông Chánh chết bởi 1 nhát dao, nguyên nhân do ông Chánh gây thương tích cho gia đình ông Dinh rồi dùng dao… tự đâm mình chết!
Trước bức xúc của dư luận nhân dân cũng như của gia đình bà Đào Thị Xuân, ngày 6/9/2017 UBND thị xã Đồng Xoài ra quyết định 3496 thành lập Đoàn thanh tra nguồn gốc sử dụng đất của gia đình ông Võ Chánh và trình tự thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) cho các hộ liên quan. Ngày 26/7/2018, Đoàn thanh tra 3496 ban hành kết luận 752/KL-UBND.
Theo kết luận 752, diện tích đất mà tòa sơ thẩm và tòa phúc thẩm tuyên buộc vợ chồng ông Chánh trả cho vợ chồng ông Dinh là đất thuộc quyền quản lý, sử dụng của vợ chồng ông Võ Chánh mua của ông Bùi Lũy từ năm 1999.
Khi chuyển nhượng diện tích này cho ông Chánh, đất của ông Lũy chưa được cấp giấy CNQSDĐ. Năm 2001, ông Lũy được cấp giấy CNQSDĐ diện tích 425 m2, trong đó có phần diện tích đã bán cho ông Chánh và những người khác. Hộ ông Võ Chánh chưa được cấp giấy CNQSDĐ vì một đất phần nằm trong quy hoạch và cũng chưa được ông Lũy tách sổ.
Trả hồ sơ xét xử lại vụ án
Kết luận thanh tra số 752 cũng nêu rõ quá trình làm thủ tục chuyển nhượng đất từ ông Bùi Lũy cho ông Huỳnh Thế Sang, biên bản đo đạc có in sơ đồ thửa đất và chữ ký ông Võ Chánh (hộ giáp ranh phía Đông) đã được Viện Khoa học hình sự Bộ Công an kết luận chữ ký và chữ viết tên ông Chánh tại biên bản là giả mạo.
Do giấy CNQSDĐ số 2521/QSDĐ/807/QĐ-UB ngày 4/2/2010 của UBND thị xã Đồng Xoài cấp cho ông Huỳnh Thế Sang trên cơ sở hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ vi phạm pháp luật dân sự và sơ đồ giả mạo chữ ký của người giáp ranh, không đúng diện tích dẫn đến tranh chấp nên cần phải thu hồi hoặc hủy. Tuy nhiên, do đất thuộc giấy CNQSDĐ nêu trên đã chuyển nhượng cho ông Lê Quang Dinh, đổi thành số 3146/QSDĐ/6065/QĐ-UB ngày 13/9/2010.
Đến tháng 9/2018, Chủ tịch UBND thị xã Đồng Xoài Lê Trường Sơn gửi văn bản đề nghị kháng nghị theo thủ tục tái thẩm đối với bản án dân sự phúc thẩm số 49/2015/DS-PT ngày 21/7/2015 của TAND tỉnh Bình Phước.
Tiếp đó ngày 18/7/2019, Viện trưởng Viện KSND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh kháng nghị bản án dân sự phúc thẩm nêu trên và đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh xét xử tái thẩm hủy bản án phúc thẩm của tỉnh Bình Phước và án sơ thẩm dân sự của tòa Đồng Xoài; Giao hồ sơ về TAND TP Đồng Xoài xử lại sơ thẩm theo quy định pháp luật.
Sau đó, TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh ra quyết định hủy bản án dân sự phúc thẩm của TAND tỉnh Bình Phước và bản án dân sự sơ thẩm của TAND thị xã Đồng Xoài. Đồng thời giao trả lại hồ sơ cho tòa Đồng Xoài xét xử lại sơ thẩm theo quy định pháp luật.
