Các khoản thu ngoài học phí gồm các khoản thu hộ (bảo hiểm y tế, bảo hiểm thân thể, quỹ đoàn, quỹ đội, khuyến học, chữ thập đỏ), các khoản thu có tính chất thỏa thuận (học 2 buổi/ngày, nước uống, ăn trưa, chăm sóc bán trú...), các khoản thu để tăng cường cơ sở vật chất trường lớp (hỗ trợ xây dựng phòng học, các phòng chức năng, mua máy vi tính, sửa chữa nhỏ trong trường lớp, lớp, mua cây xanh, máy chiếu đa năng, điều hòa…) và quỹ cha mẹ học sinh. Bên cạnh đó, Bộ cũng yêu cầu các sở báo cáo mức thu học phí; công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm đối với các cơ sở giáo dục có tình trạng lạm thu, chi tiêu sai mục đích, không công khai, minh bạch... Theo Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Vinh Hiển, trong thực tế, một số cơ sở giáo dục và ban đại diện cha mẹ học sinh tự ý thu thêm một số khoản tiền của người học ngoài quy định của nhà nước, sử dụng tiền thu không đúng mục đích, không tuân thủ những yêu cầu về công khai, minh bạch. Một số nơi sử dụng các hình thức vận động và thu tiền gần như ép buộc cha mẹ học sinh phải đóng góp để tăng cường cơ sở vật chất trường lớp và các hoạt động của nhà trường. Điều này đi ngược với nguyên tắc tự nguyện và gây bức xúc trong xã hội. Việc báo cáo của các sở giúp Bộ có thông tin đầy đủ báo cáo với Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tình hình thu, chi đầu năm tại các cơ sở giáo dục trên cả nước và việc chỉ đạo, kiểm tra của các cơ quan quản lý giáo dục trong vấn đề này. Trước đó, ngày 23/8/2011, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có công văn số 5584/BGDĐT-KHTC gửi các đơn vị trực thuộc về chấn chỉnh lạm thu trong các cơ sở giáo dục./.
