Hiện trạng khu vực dân cư ngoài đê sông Hồng trên địa bàn quận Hoàng Mai vào khoảng 898ha, có chiều dài 8,410m với khoảng 14.230 nhân khẩu sinh sống chủ yếu tập trung tại 2 phường Thanh Trì và Lĩnh Nam. Để triển khai thực hiện quy hoạch phân khu sông Hồng, quận Hoàng Mai đang khẩn trương phối hợp với các đơn vị sở, ngành của TP Hà Nội rà soát kỹ ranh giới diện tích từng khu vực theo bản vẽ để làm rõ khu vực dân cư giữ lại chỉnh trang và khu vực phát triển dự án mới theo đúng quyết định TP đã phê duyệt.
Quản lý chặt quỹ đất trong quy hoạch
Phân khu đô thị sông Hồng được phê duyệt đi qua địa bàn quận Hoàng Mai bắt đầu từ nút giao đường Nguyễn Khoái - Bạch Đằng, đoạn Cảng Hà Nội, kết thúc ở khu vực Đầm Lớn, giáp ranh với huyện Thanh Trì với diện tích khoảng gần 1.000ha (tính cả mặt nước sông Hồng). Phân khu đi qua địa bàn các phường Thanh Trì, Lĩnh Nam, Trần Phú và Yên Sở.
Hiện trạng khu vực dân cư ngoài đê sông Hồng trên địa bàn quận Hoàng Mai vào khoảng 898ha, có chiều dài 8,410m với khoảng 14.230 nhân khẩu sinh sống chủ yếu tập trung tại 2 phường Thanh Trì và Lĩnh Nam. Cụ thể, tại phường Lĩnh Nam là khu dân cư Thúy Lĩnh với khoảng 11.000 nhân khẩu - tương đương hơn 2.400 hộ gia đình; tổng diện tích ngoài bãi 352,9ha, trong đó đất làng xóm hiện hữu khoảng 34,6ha.
Đối với phường Thanh Trì là khu dân cư Tân Thành, Thanh Lương, tổng dân số khoảng 3.500 nhân khẩu - tương đương 596 hộ dân; tổng diện tích tự nhiên của khu vực vùng bãi của phường 95,37ha, trong đó đất làng xóm hiện hữu khoảng 13,5ha. Đối với phường Yên Sở và Trần Phú, khu vực vùng bãi chủ yếu là đất nông nghiệp và Cảng Khuyến Lương.
Trong những năm gần đây, với số lượng dân cư sinh sống lâu đời cộng với áp lực gia tăng dân số cơ học dẫn đến số lượng dân cư khu vực ngoài đê trên địa bàn quận Hoàng Mai tăng mạnh. Cùng với đó tốc độ phát triển kinh tế - xã hội đã khiến các vi phạm về đê điều trong hoạt động sản xuất kinh doanh, xây dựng công trình trên địa bàn các phường có diện tích đất ngoài đê diễn biến phức tạp, gây khó khăn cho công tác quản lý của chính quyền địa phương.
Là địa bàn có nhiều diện tích đất ngoài đê với hơn 350ha, Chủ tịch UBND phường Lĩnh Nam Tạ Việt Dũng cho biết, ngay sau khi quy hoạch phân khu sông Hồng được UBND TP phê duyệt, UBND quận Hoàng Mai đã chỉ đạo các phường quản lý chặt chẽ quỹ đất nằm trong quy hoạch, đặc biệt công tác quản lý trật tự xây dựng không để phát sinh vi phạm. Phối hợp với Phòng Quản lý đô thị và các phòng ban ngành của quận tăng cường tuyên truyền cho người dân hiểu rõ về quy hoạch cũng như không vi phạm trật tự xây dựng và đê điều.
“Để đưa quy hoạch vùng bãi sông Hồng trên địa bàn vào triển khai thì đề nghị các cấp có thẩm quyền sớm bàn giao bản vẽ chính thức 1/5000 làm định hướng để hoàn thiện quy hoạch 1/2000 các khu đất phát triển mới và quy hoạch chi tiết 1/500 khu làng xóm dân cư đã ăn ở ổn định. Đây cũng là cơ sở để cấp phép xây dựng có thời hạn và cấp phép xây dựng chính thức, giải quyết bức xúc dân sinh cũng như thuận lợi cho công tác quản lý đất đai và trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn” - ông Tạ Việt Dũng nêu kiến nghị.
Chỉ tiêu cụ thể cho từng loại đất
Theo đồ án quy hoạch phân khu sông Hồng, khu vực làng xóm dân cư hiện hữu tại 4 phường ngoài đê thuộc quận Hoàng Mai được giữ lại để cải tạo, chỉnh trang với tổng diện tích 63,54ha. Cụ thể, khu dân cư Thúy Lĩnh phường Lĩnh Nam, diện tích khoảng 52,84 với khoảng 2.400 hộ dân; khu dân cư Yên Lương phường Trần Phú với diện tích khoảng 1,5ha hơn 70 hộ dân và khu dân cư thôn Bãi phường Thanh Trì, diện tích 9,2ha với khoảng 956 hộ dân đang sinh sống.
Đối với đất trường học được quy hoạch có tổng diện tích 4,26ha. Trong đó, phường Thanh Trì bố trí 1 trường mầm non quy mô khoảng 1ha; phường Lĩnh Nam bố trí 4 trường học gồm 1 trường mầm non hiện có, diện tích khoảng 0,26ha, 1 trường mầm non dự kiến diện tích 1ha, 1 trường tiểu học dự kiến diện tích 1ha; 1 trường THCS dự kiến 1ha. Đất công cộng được bố trí tổng diện tích 105,85ha. Đáng chú ý, đất phát triển đô thị được bố trí tổng diện tích 15,4ha tại hai phường Thanh Trì với 7ha và phường Lĩnh Nam khoảng 8,4ha.
Về giao thông, sẽ quy hoạch mạng lưới đường giao thông có mặt cắt từ 13,5 - 40m. Trong đó, hệ thống giao thông trục chính được kết nối từ đường Nguyễn Tam Trinh ra cảng Khuyến Lương đã được UBND TP phê duyệt chỉ giới đường đỏ (đoạn đến cảng Khuyến Lương) và kéo dài từ cảng Khuyến Lương đến ngõ 683 Nguyễn Khoái. Các tuyến đường giao thông kết nối từ đê Nguyễn Khoái với tuyến giao thông trục chính gồm 3 tuyến đường dự kiến và 1 tuyến đường Thúy Lĩnh hiện có mở rộng theo quy hoạch.
Nghiên cứu bổ sung quỹ đất phát triển đô thị sinh thái
Nhằm hoàn thiện đồ án quy hoạch phân khu sông Hồng và để quy hoạch sát với thực tiễn, có tính khả thi khi thực hiện, quận Hoàng Mai đã đề xuất, kiến nghị bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch giao thông, thiết chế văn hóa và hạ tầng xã hội…
Quận đã đề nghị giữ lại khu dân cư Tân Thành - Thanh Lương thuộc tổ 1 và tổ 5 phường Thanh Trì với khoảng 596 hộ dân đang sinh sống ổn định với diện tích khoảng 3,5ha.
Cùng đó, để khai thác hiệu quả quỹ đất vùng bãi sông, quận đã đề nghị Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội nghiên cứu bổ sung quỹ đất phát triển đô thị sinh thái thu hút đầu tư, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời đề nghị mở rộng cảng Khuyến Lương và ô đất công cộng đô thị ra hết phần diện tích đất nông nghiệp thuộc địa bàn phường Trần Phú do vị trí đất không còn đủ điều kiện để sản xuất nông nghiệp.
Về giao thông, đề nghị bổ sung tuyến đường nối từ phố Thúy Lĩnh cắt qua khu đất công cộng (bãi Logistic) kết nối với đường ra cảng Khuyến Lương và chạy xuyên qua kênh Yên Sở xuống khu dân cư Yên Mỹ thuộc huyện Thanh Trì để kết nối giao thông khu vực với mặt cắt rộng 21,5m.
Ngoài ra, quận đề xuất bổ sung nhiều tuyến đường giao thông trong các khu dân cư hiện hữu có mặt cắt từ 11,5 - 13,5 - 17,5m góp phần cải tạo hệ thống đường giao thông, đáp ứng nhu cầu phát triển đô thị vùng bãi.
Đặc biệt, để phục vụ nhu cầu đỗ xe vốn đang rất thiếu, quận đã đề nghị bố trí thêm các ô quy hoạch bãi đỗ xe, bến xe phục vụ vận tải hàng hóa trên địa bàn.
Đối với đất xây dựng thiết chế văn hóa và hạ tầng xã hội, quận đề xuất bố trí cho phường Lĩnh Nam 1 khu chợ dân sinh, trung tâm thương mại tại ô đất công cộng giáp với tuyến đường Thúy Lĩnh. Nghiên cứu các ô đất công cộng đơn vị ở (nhà văn hóa, nhà hội họp khu dân cư,...) để phục vụ Nhân dân.
Bố trí cho phường Yên Sở, Thanh Trì, Lĩnh Nam mỗi phường 1 khu đất cây xanh thể dục thể thao (sân bóng đá, thể dục thể thao ngoài trời...). Đặc biệt, xem xét giữ lại khu vực Ao Áp diện tích khoảng 14ha gồm mặt hồ thuộc phường Yên Sở làm khu cây xanh mặt nước...
Trưởng phòng Quản lý đô thị quận Hoàng Mai Vũ Quỳnh cho biết, những đề xuất, kiến nghị của quận đã được Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội tiếp thu và bổ sung vào hồ sơ đồ án quy hoạch phân khu sông Hồng. Đây là điều kiện thuận lợi để triển thực hiện đồ án một cách hiệu quả, khả thi.
"UBND TP Hà Nội đã giao Viện Quy hoạch xây dựng và Sở QH - KT gửi bản vẽ quy hoạch 1/5000 về các quận huyện để rà soát kỹ ranh giới, diện tích quy hoạch từng khu vực theo đúng quyết định đã phê duyệt. Quận Hoàng Mai cùng với các phường phối hợp với Viện Quy hoạch xây dựng và Sở QH - KT đang khẩn trương rà soát, xác nhận bản vẽ.
Sau khi có bản vẽ chính thức được Sở QH - KT xác nhận, bàn giao cho quận thì lúc đó mới đủ căn cứ pháp lý tiến hành bước tiếp theo là giao nhiệm vụ, bố trí kinh phí lập quy hoạch chi tiết 1/500 các điểm dân cư hiện hữu. Trong thời gian chờ các quy hoạch triển khai, đề nghị Sở Xây dựng, Sở NN&PTNT có hướng dẫn chi tiết cho các quận huyện trong công tác cấp phép xây dựng tạm cho người dân tại vị trí ổn định ngoài đê." - Trưởng phòng Quản lý đô thị quận Hoàng Mai Vũ Quỳnh
