Thiết kế các chính sách hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp
Ngày 1/6, giải trình, làm rõ một số nội dung đại biểu nêu tại phiên thảo luận trong chương trình Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định, điều hành kinh tế - xã hội năm 2022 thành công với tăng trưởng kinh tế đạt 8,02% và thu ngân sách vượt so cùng kỳ là 15,7% và vượt dự toán 28,6%; kim ngạch xuất nhập khẩu đạt cao nhất; bội chi ngân sách dưới 4%, nợ công giảm… Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết đã tổng hợp đầy đủ các ý kiến góp ý của đại biểu Quốc hội và sẽ nghiên cứu tiếp thu tối đa.
Giải trình làm rõ về việc lập dự toán không sát dẫn đến số vượt thu cao, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, thời điểm lập dự toán 2022 là vào tháng 9/2021, đó là giai đoạn đại địch Covid-19 bùng phát, thời điểm đó tăng trưởng âm, thu ngân sách âm so với cùng kỳ. Dự toán ngân sách phù hợp với bối cảnh thời điểm đó. Tuy nhiên đến năm 2022, nước ta đã chống dịch thành công, tăng trưởng tăng đạt 8,02% cả năm. Từ đó vượt thu ngân sách. Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng làm rõ, dầu thô vượt thu do với dự toán là do tăng giá dầu và tăng sản lượng. Bên cạnh đó, tăng cường kê khai và tăng thu từ chuyển nhượng bất động sản; thu nội địa cũng tăng… Những kết quả trên cho thấy vấn đề tài khóa năm 2022 tương đối thành công.
Liên quan đến chính sách hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, sau khi Quốc hội có Nghị quyết 43/2022/QH15, Chính phủ đã ban hành Nghị định 15/2022/NĐ-CP về miễn giảm thuế, theo đó đã có nhiều chính sách như giảm thuế giá trị gia tăng, giảm thuế bảo vệ môi trường 50%... Bên cạnh các chính sách miễn giảm thuế, Chính phủ còn thiết kế các chính sách kích cầu, đầu tư xây dựng các cơ sở hạ tầng, hệ thống đường cao tốc… thúc đẩy cho tăng trưởng kinh tế.
Liên quan đến số tồn dư ngân sách, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, số tiền này đã gắn với nhiệm vụ chi cụ thể, tức là nguồn này là nguồn nhàn rỗi tạm thời đã có trong dự toán được Quốc hội phê chuẩn như bố trí vào các dự án đầu tư công, dự án về chương trình mục tiêu quốc gia... Như vậy đây là nguồn đã có nhiệm vụ chi chi tiết, tồn đọng là vì chưa giải ngân hết chứ không phải là nguồn để phân bổ vào việc khác.
Về kinh phí cho chương trình tiêm chủng, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, kinh phí tiêm chủng hiện này được bố trí trong chi thường xuyên. Trong năm 2021, bố trí được 134 tỷ đồng cho tiêm chủng mở rộng; năm 2022 là 178 tỷ đồng. Kinh phí cho năm 2023 hiện Bộ Tài chính đã đang phối hợp với Bộ Y tế để bố trí kinh phí mua vaccine và việc này cũng đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo để triển khai.
Về vấn đề quản lý đơn vị sự nghiệp công lập, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết lộ trình thực hiện tự chủ tài chính là phải đảm bảo cho việc tính giá dịch vụ của sự nghiệp công theo nguyên tắc tính đủ chi phí dịch vụ, cho nên cần phải ban hành các định mức kinh tế kỹ thuật chuyên ngành để đáp ứng kịp thời nội dung này. Sau 3 năm thực hiện, hiện nay các đơn vị thuộc y tế và giáo dục phản ánh là có những vấn đề bất hợp lý trong Nghị định 60/2021/NĐ-CP và đề nghị sửa Nghị định một cách sát hợp hơn. Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cũng lưu ý rằng cần phải quán triệt Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương quy định trong giai đoạn từ nay đến năm 2025 phải phấn đấu đảm bảo 20% đơn vị tự chủ được tài chính.
Tồn tại liên kết giữa ngân hàng thương mại và công ty bảo hiểm
Về quản lý hoạt động kinh doanh bảo hiểm nhân thọ, Bộ trưởng Bộ Tài chính làm rõ, vừa qua có những tồn tại như kênh liên kết giữa ngân hàng thương mại và công ty bảo hiểm, tức là ngân hàng thương mại ký hợp đồng với công ty bảo hiểm để bán bảo hiểm cho khách hàng thông qua ngân hàng giới thiệu để hưởng hoa hồng.
Thứ hai là các hợp đồng dài, chưa rõ ràng nên người mua thường đọc không kỹ cho nên xảy đến việc thua thiệt khi khiếu kiện. Về vấn đề này, Bộ Tài chính cũng đã phối hợp với Ngân hàng Nhà nước đã kiểm tra và xử lý nghiêm những ngân hàng và những công ty bảo hiểm vi phạm.
“Chúng tôi liên tục hội ý và phối hợp với nhau để thực hiện nhiệm vụ này. Bộ Tài chính cũng đang xây dựng nghị định và thông tư để thực hiện pháp luật về kinh doanh bảo hiểm, tập trung vào nguyên tắc cung cấp các sản phẩm bảo hiểm và hợp đồng bảo hiểm rõ ràng hơn, ngắn hơn, trọng tâm hơn, làm rõ quyền lợi, thời hạn và nghĩa vụ của các bên và quy định gói định mức tối đa chi thưởng, quy định các vấn đề về chi đại lý, công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm” - Bộ trưởng Bộ Tài chính thông tin.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, Bộ cũng đang tham mưu xây dựng nghị định và xây dựng thông tư để thực hiện pháp luật về kinh doanh bảo hiểm. Trong đó, tập trung vào nguyên tắc cung cấp các sản phẩm bảo hiểm và hợp đồng bảo hiểm rõ ràng hơn, ngắn hơn, trọng tâm hơn, làm rõ quyền lợi, thời hạn và nghĩa vụ của các bên; quy định gói định mức tối đa chi thưởng, quy định các vấn đề về chi đại lý, công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm.
Trước đó, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn tỉnh Bắc Kạn) kiến nghị Bộ Tài chính thanh tra tập trung loại hình bảo hiểm liên kết đầu tư. Theo đại biểu, nguồn cơn dẫn đến nhiều bức xúc, kiện cáo tranh chấp về bảo hiểm nhân thọ vừa qua do sự thiếu minh bạch trong tư vấn. Hơn nữa, hợp đồng bảo hiểm thường dài từ 70-100 trang là sản phẩm tài chính phức tạp, đẩy sự thua thiệt về phía người mua...
