Bước chuyển biến lớn khi Bộ Công an tiếp quản an ninh hàng không

Tăng tính chủ động, chuyên nghiệp

Thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Chính phủ về việc sắp xếp tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; trong đó giao Bộ Công an tiếp nhận nhiệm vụ bảo đảm an ninh hàng không. Kể từ ngày 1/3/2025, lực lượng an ninh hàng không thuộc Bộ Công an đã tiếp nhận nhiệm vụ quản lý Nhà nước về lĩnh vực bảo đảm an ninh hàng không và cung cấp dịch vụ bảo đảm an ninh hàng không tại cảng hàng không, sân bay và cơ sở xử lý hàng hóa, bưu gửi để đưa lên tàu bay.

Trước đó, để bảo đảm không làm rối loạn, đứt gẫy và ảnh hưởng tới dây chuyền vận tải hàng không dân dụng, công tác an toàn hàng không, Bộ Công an đã chuẩn bị kỹ lưỡng trong tiếp nhận các chức năng, nhiệm vụ, nhân sự. Xây dựng phương án đảm bảo công việc không bị gián đoạn, đồng thời rà soát, nghiên cứu sửa đổi quy trình kiểm soát an ninh hàng không. Nhờ đó, những ngày qua, công tác kiểm soát an ninh ở ga đi quốc tế các sân bay được duy trì chặt chẽ và thông thoáng. Các thủ tục được thực hiện nhanh chóng tạo thuận lợi cho người dân và DN.

Đại diện Đội An ninh soi chiếu quốc tế sân bay quốc tế Nội Bài cho biết, Bộ Công an đã triển khai lực lượng phối hợp với an ninh sân bay để thực hiện nhiệm vụ. Sắp tới, quy trình sẽ có một số cải tiến, bớt một số thủ tục như kiểm tra hộ chiếu 1 lần giúp giảm bớt thời gian cho hàng khách.

Đại diện Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an cho biết, mục tiêu hướng đến là sự chặt chẽ trong quy trình, nhưng thông thoáng và tạo thuận lợi tối đa cho người dân, các đơn vị chức năng của Bộ Công an sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan trong nước cũng như quốc tế để đảm bảo an toàn hàng không trong mọi tình huống.

Tại Lễ bàn giao, tiếp nhận nhiệm vụ bảo đảm an ninh hàng không về Bộ Công an và ra mắt Trung tâm An ninh hàng không quốc gia hôm 28/2, Bộ Công an cam kết triển khai công tác an ninh hàng không chặt chẽ, hiệu quả, đảm bảo hoạt động hàng không dân dụng diễn ra liên tục, an toàn, phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế; đồng thời nâng cao khả năng ứng phó trước các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống, góp phần giữ vững ổn định quốc gia, duy trì môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.

Thứ trưởng Công an Phạm Thế Tùng đề nghị các đơn vị liên quan phối hợp chặt chẽ, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong đảm bảo an ninh hàng không, đẩy mạnh áp dụng công nghệ hiện đại trong công tác kiểm tra, giám sát an ninh hàng không nhằm bảo đảm phát hiện ngăn chặn kịp thời các nguy cơ tiềm ẩn, góp phần xây dựng hệ thống an ninh hàng không chủ động, linh hoạt, hoạt động hiệu quả.

Tăng cường phối hợp liên ngành

Liên quan đến công tác đảm bảo an ninh hàng không, ngày 1/3/2025, Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 74/TB-VPCP về kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2024 và phương hướng nhiệm vụ năm 2025 của Ủy ban An ninh hàng không dân dụng quốc gia, trong đó, xác định công tác bảo đảm an ninh hàng không là nhiệm vụ trọng tâm, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và đơn vị liên quan.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, năm 2024 thế giới chứng kiến nhiều vụ việc mất an ninh, an toàn hàng không gây tổn thất nghiêm trọng về người và tài sản. Trong nước, hoạt động vận tải hàng không cũng chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khách quan và chủ quan. Đáng chú ý, công tác kiểm tra, kiểm soát an ninh hiện nay mới chỉ giới hạn trong phạm vi tàu bay và sân bay, chưa có cơ chế giám sát toàn diện các đối tượng tham gia vận tải hàng không ngoài khu vực sân bay.

Do đó, cần khắc phục triệt để những tồn tại hiện nay, tập trung vào các nhiệm vụ quan trọng trước tháng 5/2025 như kiểm tra, rà soát và nâng cao bảo đảm an ninh mạng, an toàn hệ thống thông tin, dữ liệu và công tác điều hành trong ngành hàng không;

Đánh giá nhu cầu về trang thiết bị an ninh hàng không tại các cảng hàng không, từ đó đề xuất phương án đầu tư phù hợp; xây dựng phương án diễn tập tình huống khẩn cấp, đặc biệt trong các trường hợp thiết bị bay không người lái xâm nhập trái phép hoặc bị tấn công mạng chiếm quyền điều hành bay;

Triển khai khuyến cáo của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế, trong đó có việc thành lập Cơ quan điều tra sự cố, tai nạn tàu bay; Bộ Công an và Cục Hàng không Việt Nam rà soát, cập nhật các quy định về an ninh hàng không, đồng thời kiến nghị bổ sung đầy đủ chức năng, nhiệm vụ của Ủy ban An ninh hàng không vào hệ thống luật pháp, bảo đảm trách nhiệm rõ ràng và phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Chuyên gia giao thông, thạc sĩ Đỗ Cao Phan cho rằng, việc Bộ Công an tiếp quản an ninh hàng không sẽ tạo nên một bước chuyển biến lớn và tăng tính chuyên nghiệp, hiệu quả. Bởi Bộ Công an có kinh nghiệm phòng, chống khủng bố, bảo vệ an ninh quốc gia. Khi Bộ Công an đảm nhiệm, sự phối hợp giữa Công an, Quân đội, Hải quan, Biên phòng trong xử lý tình huống khẩn nguy, chống khủng bố và kiểm soát an ninh sân bay sẽ đồng bộ hơn, tăng cường năng lực phản ứng nhanh.

Hơn nữa, khi Công an đảm nhiệm các nhiệm vụ liên quan đến an ninh quốc gia và nhân viên sân bay tập trung vào thủ tục hành chính, kiểm tra hành lý và giám sát an ninh ở mức độ cơ bản sẽ giúp quy trình được thực hiện chặt chẽ, nhanh gọn hơn nhiều, tránh việc ùn tắc do chồng chéo nhiều khâu kiểm soát.

Hiện nay, Bộ Công an đang quản lý dữ liệu dân cư, việc liên kết dữ liệu hành khách với cơ sở dữ liệu của bộ, kết hợp với việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong kiểm soát an ninh sẽ càng giúp việc xác minh thông tin diễn ra nhanh chóng hơn, nâng cao tính chính xác và giảm thiểu thời gian chờ đợi cho hành khách.

Vị chuyên gia này cũng cho rằng, từ cơ sở dữ liệu của ngành công an và dữ liệu về quản lý an ninh sân bay, hành khách, việc phân tích dữ liệu lớn cũng giúp phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn, từ đó giúp ngành Công an đưa ra các điều chỉnh và quyết định kịp thời mà không cần quá nhiều bước thủ tục như trước đây.

Khi quy trình kiểm soát an ninh, an toàn hàng không trở nên hiệu quả hơn, giảm thiểu các thủ tục không cần thiết không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý và tính chuyên nghiệp mà còn đảm bảo an toàn tuyệt đối về an ninh, tạo thuận lợi cho các chuyến bay và nâng cao sự hài lòng của hành khách, nâng tầm vị thế của ngành hàng không Việt Nam.