Phóng viên Báo Kinh tế & Đô thị đã có cuộc trao đổi với các chuyên gia: PGS.TS Trần Đình Thiên – Thành viên Tổ tư vấn Kinh tế của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam; TS Cấn Văn Lực – Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV; TS Võ Trí Thành – Viện trưởng Viện nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh; TS Nguyễn Minh Phong – nguyên Phó Vụ trưởng Ban tuyên truyền lý luận (Báo Nhân dân) để hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Thưa các chuyên gia, như vậy là sau một thời gian khá dài chờ đợi, các bộ luật sửa đổi, bổ sung (Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS) đã chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8 mới đây. Vậy xin các chuyên gia cho biết, đánh giá mình về những tác động các các bộ luật đối với thị trường BĐS trong thời gian tới?
PGS.TS Trần Đình Thiên – Thành viên Tổ tư vấn Kinh tế của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam:
Các bộ luật mới khi chính thức có hiệu lực chắc chắn sẽ tác động tích cực, góp phần thúc đẩy sự phục hồi và phát triển của thị trường BĐS. Bởi lẽ các bộ luật được soạn thảo trong bối cảnh thị trường đang gặp khó khăn, vướng mắc có mục tiêu hướng đến là nhằm giải quyết triệt để các khó khăn, vướng mắc này. Trên thực tế, nỗ lực giải quyết các vướng mắc, điểm nghẽn được thể hiện trong các đạo luật vừa được thông qua, tuy chưa đạt tới kỳ vọng, nhưng chắc chắn sẽ phát huy hiệu lực tích cực.
TS Cấn Văn Lực – Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV:
Việc đẩy nhanh thời hạn có hiệu lực chính thức của ba bộ luật lên 5 tháng so với quy định sẽ góp phần tích cực tới thị trường BĐS Việt Nam. Điều này giúp nhanh chóng tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của thị trường, đặc biệt liên quan đến các vấn đề như định giá đất, giải phóng mặt bằng, tái định cư, thực hiện Đề án phát triển Nhà ở xã hội. Từ đó góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường.
TS Võ Trí Thành – Viện trưởng Viện nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh:
Các bộ luật liên quan tới thị trường BĐS, sẽ góp phần đẩy nhanh quá trình phục hồi của ngành BĐS. Thông qua đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, bởi đóng góp từ 12 - 14% GDP. Việc tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS là cho cả quá trình phục hồi kinh tế.
Cả 3 bộ luật khi chính thức có hiệu lực sẽ tạo hành lang pháp lý mới, giải tỏa hầu hết các "nút thắt" cho thị trường khi 70 - 80% các vướng mắc đang tồn tại là do pháp lý. Đồng thời, tạo nền tảng cho thị trường BĐS phát triển theo hướng an toàn, lành mạnh, bền vững. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả trong quá trình thực thi, cần đẩy nhanh việc hoàn thành các Nghị định trên cơ sở đảm bảo nội dung chất lượng, bám sát thị trường.
TS Nguyễn Minh Phong – nguyên Phó Vụ trưởng Ban tuyên truyền lý luận (Báo Nhân dân):
Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS là ba bộ luật có vai trò và ý nghĩa hết sức quan trọng với sự phát triển của thị trường BĐS Việt Nam. Trong đó, Luật Đất đai được xem là nền tảng, cơ sở của hai bộ luật còn lại. Khi ba bộ luật chính thức có hiệu lực sẽ tạo điều kiện tháo gỡ pháp lý, giải quyết các khó khăn, vướng mắc của thị trường, góp phần đẩy nhanh các thỏa thuận giữa doanh nghiệp với người dân về giải phóng mặt bằng, đồng thời các quy định mới trong luật cùng góp phần tạo sân chơi rộng hơn, minh bạch hơn.
Tuy nhiên, có hai vấn đề cần hết sức lưu ý, đó là: Có thể giá bán BĐS sẽ tăng lên vì các quy định tính giá đất theo giá thị trường. Điều này sẽ khiến cho việc tiếp cận BĐS của người dân gặp khó khăn hơn. Chắc chắn sẽ phát sinh những điểm trống, bất cập cần lưu ý để giải quyết.
Vâng, vậy để thị trường BĐS thực sự ổn định và phát triển một cách lành mạnh, bền vững thì các chuyên gia cần phải có giải pháp như thế nào?
PGS.TS Trần Đình Thiên – Thành viên Tổ tư vấn Kinh tế của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam:
Để thị trường BĐS Việt Nam thực sự ổn định và phát triển trở lại, rất cần một chữ "Thông", trong đó đặc biệt cần thiết phải "Thông cầu, Thông cung" để cung và cầu BĐS trong bị tắc nghẽn hiện nay, có thể “gặp nhau". Gặp nhau mới có giải pháp thiết thực, cụ thể. Có như vậy thị trường mới có thể "đổi sắc".
Có mấy việc cần phải làm, cấp bách đúng nghĩa: Các vướng mắc thể chế phải được giải quyết nhanh và dứt điểm, để không kìm hãm nhịp phục hồi của thị trường; Thông các nguồn lực. Có biện pháp thúc đấy, tạo cơ hội để cả doanh nghiệp kinh doanh BĐS và khách hàng/nhà đầu tư có cơ hội tiếp cận nguồn vốn thuận lợi với mức lãi suất thật sự hỗ trợ, tạo động cơ tăng trưởng và phát triển mới; Xem xét các giải pháp cải thiện mức lương tối thiểu để người dân có cơ hội tăng thu nhập, từ đó cầu cũng tăng lên;
Tiếp tục thực hiện các giải pháp thu dút dòng đầu tư để duy trì và thúc đẩy phân khúc BĐS công nghiệp, thương mại và du lịch, nghỉ dưỡng; Đồng thời đặc biệt lưu ý các giải pháp cần được thực hiện một cách đồng bộ, nút thắt nào có cơ hội được giải tỏa thì giải tỏa ngay để tránh mất đà phục hồi của thị trường. Khơi thông vốn cho thị trường BĐS chính là khâu trọng yếu đó.
TS Cấn Văn Lực – Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV:
Cần sớm có giải pháp phục hồi thị trường trái phiếu doanh nghiệp nhằm giảm áp lực về tài chính cho các doanh nghiệp kinh doanh BĐS; Sớm có giải pháp phát triển nhà ở xã hội như chỉ đạo của Ban Bí thư; Sớm bắt tay xây dựng cơ sở dữ liệu thông tin để đảm bảo có đủ căn cứ định giá đất và các hoạt động liên quan khác...
TS Võ Trí Thành – Viện trưởng Viện nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh:
Hoàn thiện pháp lý là vấn đề hết sức quan trọng, nhưng quy trình, thủ tục cũng cần phải tỉnh giản, tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ thể hoạt động trên thị trường tiếp cận nhưng vẫn đảm bảo là công cụ để quản lý, giám sát hoạt động của thị trường.
Chính sách hỗ trợ tài khóa, tiền tệ đang chưa được như kỳ vọng. Chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội cần được phân bổ công bằng cho các lĩnh vực kinh doanh, trong đó có các doanh nghiệp chủ đầu tư dự án BĐS và nhà đầu tư thứ cấp trên thị trường BĐS.
Cùng với đó, DN cần nỗ lực tái cấu trúc, phát triển BĐS hợp túi tiền, nhu cầu của người dân và đặc biệt là phân khúc nhà ở xã hội, cần có cái nhìn nhận mới, theo hướng là kết cấu hạ tầng quan trọng của quốc gia.
TS Nguyễn Minh Phong – nguyên Phó Vụ trưởng Ban tuyên truyền lý luận (Báo Nhân dân):
Để các bộ luật vừa được thông qua thực sự đem lại tác động tích cực cho thị trường BĐS, cần lưu ý: Các cơ quan chức năng cần hiểu đúng để có thể vận dụng chính xác trong quá trình thực hiện, đảm bảo sự công khai, tính minh bạch trong quá trình triển khai; Tiếp tục đón nhận các ý kiến phản biện từ các đối tượng để hoàn thiện nhằm đảm bảo tính hiệu quả trong quá trình thực thi; Cần nghiêm minh, nếu phát hiện sai phạm phải xử lý đúng và kịp thời.
Ngoài ra, cần lưu ý các vấn đề sau: Tiếp tục củng cố niềm tin của người dân; Tăng tính hấp dẫn của các sản phẩm BĐS; Có chính sách hỗ trợ tốt hơn với phân khúc nhà ở xã hội.
Xin trân trọng cảm ơn các chuyên gia!
