Sáng 16/6, TAND Hà Nội đã đưa nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Đông Á Trần Phương Bình (63 tuổi) cùng 9 đồng phạm ra xét xử về tội “Vi phạm quy định về hoạt động Ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng”. Phiên toà dự kiến kéo dài 3 ngày.
Tuy nhiên tại phiên toà, nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Đông Á Trần Phương Bình và bị cáo Nguyễn Thị Kim Xuyến (64 tuổi) - cựu Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Đông Á cùng có đơn xin xét xử vắng mặt với lý do sức khỏe yếu. Sau khi hội ý, nhận thấy các bị cáo đều đã có lời khai, tuổi cao, hiện đang chấp hành án trong các vụ án khác, HĐXX chấp nhận đề nghị của hai bị cáo, tuyên bố quyết định tiếp tục xét xử.
Theo cáo trạng truy tố, Công ty An Phát làm chủ đầu tư Dự án bất động sản Đồi 79 mùa xuân tại huyện Mê Linh, tỉnh Vĩnh Phúc (nay thuộc huyện Mê Linh, Hà Nội). Phan Thúy Mai có quan hệ thân thiết với Ban giám đốc Ngân hàng TMCP Đông Á nên đề xuất vay tiền tại đây.
Từ năm 2007 - 2014, Phan Thúy Mai đã lợi dụng quan hệ để vận động lãnh đạo Ngân hàng TMCP Đông Á chỉ đạo Chi nhánh Hà Nội giải ngân nhanh các khoản vay, bỏ qua quy trình thẩm định tài sản. Nữ giám đốc Công ty An Phát còn làm giả tài liệu để giao dịch và dùng tài sản không đủ điều kiện mang đi thế chấp vay vốn.
Đến nay, bị cáo Phan Thúy Mai và Công ty An Phát không thể trả nợ. Viện Kiểm sát xác định, hành vi của nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Đông Á Trần Phương Bình cùng đồng phạm đã khiến Ngân hàng TMCP Đông Á bị thiệt hại 184 tỷ đồng.
Liên quan tới Công ty An Phát, năm 2017, Phan Thúy Mai bị TAND Hà Nội xử phạt 16 năm tù vì có hành vi chiếm đoạt 2 đất nền biệt thự trị giá hơn 30 tỷ đồng của doanh nghiệp này để mang đi cầm cố lấy tiền chi tiêu cá nhân. Cáo trạng truy tố các bị cáo cũng xác định, Trần Phương Bình đã giúp Phan Thúy Mai nhiều lần vay tiền tại Ngân hàng TMCP Đông Á và trực tiếp phê duyệt gói tín dụng 500 tỷ đồng cho Công ty An Phát.
Nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Đông Á cùng cấp phó Nguyễn Thị Kim Xuyến chỉ đạo Chi nhánh Hà Nội giải ngân nhanh cho Mai, làm hồ sơ gấp, bỏ qua các quy trình thẩm định và không thực hiện đúng các thủ tục đăng ký giao dịch đảm bảo.
Cơ quan truy tố cho rằng, bị cáo Xuyến giúp Mai vay tiền vì có quan hệ và chính Xuyến góp 5% cổ phần vào Công ty An Phát để đầu tư Dự án Đồi 79 mùa xuân. Trong khi đó, Bình giúp Mai vay tiền dù không đủ điều kiện vì muốn Công ty An Phát “đảo nợ cũ”, tránh cho Ngân hàng TMCP Đông Á tăng nợ xấu. Ngoài ra năm 2008, Mai còn ký khống hợp đồng thể hiện Công ty An Phát vay 185.000 chỉ vàng của Ngân hàng TMCP Đông Á. Thực tế không có khoản vay này, vàng cũng chưa được giải ngân. Việc ký hợp đồng khống để giúp Bình che giấu số vàng làm thất thoát của Ngân hàng TMCP Đông Á.
Nhóm cán bộ Ngân hàng TMCP Đông Á Chi nhánh Hà Nội thừa nhận, biết Mai là khách hàng VIP, có quan hệ với Bình, Xuyến và được 2 lãnh đạo yêu cầu tạo điều kiện cho Mai. Nhóm bị cáo này khai, việc giải ngân khoản vay khi chưa hoàn tất thủ tục về tài sản đảm bảo đều có sự đồng ý và chỉ đạo của Trần Phương Bình.
Trước vụ án này, Trần Phương Bình đã nhận án tù chung thân năm 2018 trong vụ án Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ “nhôm”) và đồng phạm chiếm đoạt, làm thất thoát tiền của Ngân hàng TMCP Đông Á. Năm 2020, bị cáo Bình nhận án tù chung thân lần thứ 2 trong vụ thất thoát hơn 8.000 tỷ đồng của ngân hàng.
Tương tự, ở vụ án tại Ngân hàng Đông Á, bị cáo Nguyễn Thị Kim Xuyến cũng đã bị tuyên phạt tổng cộng 30 năm tù về các tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” và “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
