Kinhtedothi- Từ cây mía, người dân Quảng Ngãi tạo ra đường phèn- sản vật nức tiếng gần xa bởi cách nấu độc đáo và vị thơm, ngọt, tinh khiết hiếm có.
Những ngày giáp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, các cơ sở đường phèn ở Ba La - Vạn Tượng (thôn 2, xã Nghĩa Dõng, TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi) hối hả tăng công suất để kịp cung cấp cho thị trường.Thời trước, đường phèn được nấu thủ công từ nước ép của cây mía.Sau đó được đun trên lửa.Người thợ thử xem đường đã "tới" hay chưa bằng cách nhỏ vào nước lạnh.Để làm ra đường phèn phải trải qua rất nhiều công đoạn như: nhóm lửa, nấu nước, luồn chỉ tạo khuôn... Bí quyết để đường trắng, trong là ở trứng gà và nước vôi."Trứng gà và nước vôi sẽ làm các tạp chất nổi lên trên và được vớt bọt, lọc sạch. Công đoạn quan trọng nhất là canh độ đường chín tới sẽ đổ vào thùng đã đặt sẵn có những sợi chỉ. Chờ đến 7 ngày để đường kết tinh, sau đó tách mật lấy đinh (tinh đường phèn), rồi đập vỡ mang đi phơi, dồn bao chuyển cho thương lái", bà Trần Thị Mỹ Dung (thôn 2, xã Nghĩa Dõng) chia sẻ.Thời nay, đường phèn có 2 loại, đường vàng và đường trắng. Màu sắc tùy thuộc vào loại đường cát dùng để nấu là đường cát vàng hay đường cát trắng.Đường phèn vàng được làm 100% từ đường nguyên chất, không qua bất kỳ công đoạn tẩy nào, có mùi thơm mật mía nồng nàn hơn đường phèn trắng.Theo những gia đình làm nghề đường phèn ở Ba La, đây là nghề cha truyền con nối và đã có từ lâu đời.Thời trước, vùng bãi bồi ven sông Trà Khúc (Quảng Ngãi) là vựa mía lớn. Tới mùa thu hoạch, cả làng nổi lửa nấu mật đường. Mùa làm đường, xe ngựa tập trung nối thành hàng dài chờ nhận đường phèn, đường muỗng, đường chén, đường phổi chuyển đi khắp nơi tiêu thụ. Những mẻ đường làm ra được chọn làm cống phẩm. Năm 2022, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học - Công nghệ) cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu đường phèn cho Hội Nông dân xã Nghĩa Dõng."Địa phương đang hướng dẫn các cơ sở chế biến đường phèn làm thủ tục để đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử nhằm quảng bá sâu rộng thương hiệu đường phèn Quảng Ngãi đến với người tiêu dùng", Phó Chủ tịch UBND xã Nghĩa Dõng Nguyễn Trần Hoàng Quang cho hay.
