Vi phạm giảm mạnh
Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hoàng Cao Thắng cho biết, sau khi triển khai thực hiện mô hình thí điểm, công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn TP có nhiều chuyển biến tích cực. Các công trình xây dựng được kiểm soát, vi phạm được phát hiện kịp thời, trường hợp vi phạm trật tự xây dựng phức tạp, nổi cộm, gây bức xức dư luận dần được hạn chế. Công trình vi phạm tồn đọng đã được rà soát, phân loại, trong đó, xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm xử lý, giải quyết.
Cùng với đó, ý thức chấp hành pháp luật của người dân, DN trong lĩnh vực xây dựng đô thị từng bước được nâng cao. Công trình vi phạm quy hoạch, trật tự xây dựng dần được giảm thiểu về số lượng và quy mô vi phạm. So với cùng kỳ 4 năm trước khi thực hiện, tỷ lệ công trình có phép, miễn phép trên địa bàn TP tăng 2,9% (từ 96,59% lên 99,49%). Tỷ lệ số công trình có vi phạm trên tổng số công trình xây dựng giảm 5,13% (từ 8,82% xuống 3,69%). Bên cạnh đó, số lượng công trình vi phạm giảm 4.331 trường hợp (từ 7.142 còn 2.811). Tỷ lệ công trình vi phạm đã giải quyết dứt điểm giảm 8,92% (từ 91,73% còn 82,81%).
“Ưu điểm của mô hình thí điểm là tạo sự thống nhất, tập trung, xuyên suốt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của UBND quận, huyện, thị xã về quản lý trật tự xây dựng tại địa phương; nâng cao tính chịu trách nhiệm toàn diện của Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp xã trong công tác quản lý trật tự xây dựng. Chức năng, nhiệm vụ của Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị, trách nhiệm, cơ chế tham gia phối hợp của cơ quan, đơn vị liên quan được quy định cụ thể, bảo đảm nguyên tắc 5 rõ: “Rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ quy trình, rõ hiệu quả”. Tình trạng chồng chéo chức năng hoặc né tránh trách nhiệm trong công tác quản lý trật tự xây dựng dần được hạn chế” – ông Hoàng Cao Thắng cho hay.
Sớm kiện toàn mô hình
Bên cạnh những kết quả tích cực mà mô hình mang lại, vẫn tồn tại một số hạn chế, bất cập trong quá trình thực hiện, như: Khó khăn trong việc sắp xếp bộ máy và hoạt động theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương; tổ chức bộ máy không ổn định. Bên cạnh đó, các đội không được hưởng phụ cấp ngành, không có trang phục ngành... Tuy nhiên, theo đánh giá mô hình này đã hoạt động tương đối hiệu quả.
“Đội Quản lý trật tự xây dựng đã có từ năm 1990, trải qua nhiều mô hình khác nhau. Nhưng mô hình Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị trực thuộc UBND quận, huyện, thị xã hiện nay là hợp lý, hiệu quả và rất quan trọng trong công tác quản lý hoạt động xây dựng tại địa bàn. Đề nghị cơ quan chức năng cần sớm "chốt" mô hình chính thức để cán bộ, công chức yên tâm công tác” - Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Trì Nguyễn Hùng Toàn kiến nghị.
Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ Nguyễn Đình Hoa cho rằng, thời gian tới, khi sửa đổi Luật Thủ đô, cần bổ sung quy định cho phép TP thành lập cơ quan đặc thù theo hướng quy định chức năng, nhiệm vụ của Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị như thanh tra xây dựng bố trí tại các quận, huyện; hoặc bổ sung quy định chức năng quản lý trật tự xây dựng cho Phòng Quản lý đô thị cấp huyện, tăng biên chế cho bộ phận này; bố trí mỗi xã, phường một biên chế làm quản lý trật tự xây dựng.
Đồng quan điểm, Phó Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng Chu Hồng Uy cho biết, qua theo dõi hoạt động của Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị trực thuộc các quận, huyện tại TP Hà Nội thời gian qua, mô hình đang phát huy hiệu quả tốt; cơ bản phù hợp thực tế.
Tại Quyết định số 26/2018/QĐ-TTg, Quyết định số 35/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đã cho phép TP Hà Nội được thí điểm thành lập Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị trực thuộc UBND quận huyện, thị, xã trong thời gian 5 năm, kể từ ngày 10/8/2018 đến ngày 10/8/2023, đồng thời giao UBND TP Hà Nội tổ chức tổng kết, đánh giá hiệu quả mô hình, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 1/5/2023. Căn cứ vào các quyết định trên, Sở Xây dựng Hà Nội sẽ tổng hợp đầy đủ các ý kiến góp ý để hoàn thiện báo cáo tổng kết, đánh giá hiệu quả, làm rõ mô hình, chức năng nhiệm vụ để báo cáo UBND TP Hà Nội, đề xuất Thủ tướng Chính phủ mô hình quản lý trật tự xây dựng tiếp theo sau ngày 10/8/2023.
Thời gian thí điểm đã kéo dài một lần, vì vậy, Sở Xây dựng, Sở Nội vụ Hà Nội cần tham mưu TP sớm đề xuất bổ sung một tổ chức hành chính như Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị vào Luật Thủ đô đang đề xuất sửa đổi hiện nay, để có cơ sở pháp lý triển khai thực hiện phù hợp.
Phó Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng Chu Hồng Uy