Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi nêu 4 nội dung chính cơ quan chủ trì soạn thảo và cơ quan chủ trì thẩm tra dự án luật còn ý kiến khác nhau.
Cụ thể, đó là các quy định về đối tượng chịu thuế; đối tượng không chịu thuế; về thuế suất và mức thuế đối với nước giải khát có đường, xe ô tô pick-up chở hàng, xe ô tô hybrid; và việc tổ chức thực hiện.
Thảo luận tại phiên họp, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Lê Thị Nga cho rằng, bản chất của thuế tiêu thụ đặc biệt là áp vào những mặt hàng xa xỉ, không khuyến khích tiêu dùng. Trong khi đó, xăng dầu là mặt hàng thiết yếu không thể không có trong đời sống của người dân. Nếu áp thuế tiêu thụ đặc biệt vào hàng hóa thiết yếu là không đúng với bản chất và mục đích của sắc thuế này. Đề nghị cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra lý giải về việc tiếp tục giữ xăng trong danh mục chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Với mặt hàng điều hòa nhiệt độ có công suất bình thường, trước đây chục năm có thể là mặt hàng xa xỉ, song Chủ nhiệm Lê Thị Nga cho rằng, hiện mặt hàng này đã trở thành thiết yếu.
Cùng với xăng, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát đề nghị bỏ điều hòa có công suất điều hòa trong danh mục chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (dự thảo Luật quy định điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống là đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt).
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, từ đầu quan điểm của ông là không đưa xăng và điều hòa nhiệt độ vào đối tượng chịu thuế.
“Xăng là mặt hàng thiết yếu, không chỉ là hàng hóa đầu vào của nền kinh tế mà trong đời sống người dân. Ai cũng phải dùng xăng, chưa kể mặt hàng này còn chịu thuế bảo vệ môi trường. Điều hòa nhiệt độ cũng vậy, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội thảo luận tại Kỳ họp thứ 8 cũng đề nghị xem xét lại. Từ đô thị đến nông thôn hiện nay phần lớn đều có điều hòa, đây là mặt hàng xa xỉ để đánh thuế tiêu thụ đặc biệt là không còn phù hợp.
“Hiện là thời điểm cân nhắc, xem xét bỏ xăng cũng như điều hòa nhiệt độ công suất dưới 90.000 BTU ra khỏi danh mục hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt”- Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng cho biết, nếu tiếp tục đánh thuế cơ quan soạn thảo cần có giải trình thuyết phục.
Làm rõ việc tiếp tục để xăng và điều hòa thuộc danh mục chịu thuế, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, với điều hòa, hiện một số loại đã có thay đổi về công nghệ để giảm sử dụng chất làm lạnh gây hại môi trường cũng như tăng tiết kiệm điện. Song các máy điều hòa vẫn sử dụng các chất làm lạnh khác nhau gây tác hại đến môi trường và tầng ozone.
“Tham khảo một số nước áp thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa, như: Hàn Quốc, Ấn Độ, Na Uy… Một số nước của châu Âu, như Tây Ban Nha cấm sử dụng điều hòa dưới 27 độ; ở Anh, muốn lắp điều hòa phải xin giấy phép”, ông Cao Anh Tuấn cho biết và nhấn mạnh quan điểm tiếp tục áp thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa dưới 90.000 BTU trở xuống. Việc đánh thuế nhằm nâng cao nhận thức về hạn chế tiêu dùng cũng như định hướng tiêu dùng điện và bảo vệ môi trường.
Với mặt hàng xăng, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, xăng có nhiều nhiên liệu hóa thạch, không tái tạo nên cần phải sử dụng tiết kiệm. Hầu hết các nước đều áp thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng xăng.
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, đối với những ý kiến còn khác nhau, cơ quan soạn thảo và cơ quan chủ trì thẩm tra tiếp tục rà soát, trao đổi để có ý kiến thống nhất, tránh có nhiều phương án khác nhau trình ra Quốc hội.
