Cần thêm chính sách, cải thiện môi trường đầu tư cho phát triển thị trường trong nước
Kinhtedothi - Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động và những chuyển dịch mạnh mẽ của kỷ nguyên số, thị trường trong nước đã và đang đóng vai trò trụ cột quan trọng, là bệ phóng vững chắc cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.
Chiều 28/10, trong khuôn khổ Hội chợ mùa Thu lần thứ nhất - 2025 tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (VEC), Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) phối hợp cùng các đơn vị liên quan tổ chức Diễn đàn “Chính sách phát triển thương mại trong nước”.
Quang cảnh Diễn đàn “Chính sách phát triển thương mại trong nước” chiều 28/10.
Đây là một sự kiện ý nghĩa để nhìn lại, đánh giá và định hình những chính sách phát triển thương mại trong nước trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên của sự hội nhập sâu rộng, công nghệ bùng nổ và những thách thức, cơ hội đan xen.
Phát triển hạ tầng, sớm hoàn thiện Luật thương mại điện tử
Phát biểu tại diễn đàn, Phó Cục trưởng, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) Bùi Nguyễn Anh Tuấn nhận định, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số; hội nhập quốc tế sâu rộng với các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới mở ra cơ hội xuất khẩu, nhưng đồng thời cũng đặt ra thách thức về cạnh tranh gay gắt từ hàng hóa nhập khẩu; thay đổi trong hành vi tiêu dùng; thách thức từ biến đổi khí hậu và phát triển bền vững, yêu cầu về sản xuất xanh, tiêu dùng bền vững, kinh tế tuần hoàn ngày càng trở nên cấp thiết.
Trong bối cảnh đó, thị trường trong nước cần phải chuyển mình mạnh mẽ, không chỉ là nơi tiêu thụ sản phẩm mà còn là động lực quan trọng thúc đẩy sản xuất, tạo việc làm và đảm bảo an sinh xã hội.
Phó Cục trưởng, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) Bùi Nguyễn Anh Tuấn phát biểu tại diễn đàn.
Do vậy, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước đề xuất một số định hướng chính sách phát triển thương mại trong nước. Đó là, phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng thương mại bán lẻ, hạ tầng logistics xanh, đảm bảo hiện đại và đồng bộ, cân bằng giữa các vùng, miền nhằm tăng tính hấp dẫn của môi trường đầu tư kinh doanh, tăng tính liên kết ngành, vùng kinh tế, liên kết khu vực và quốc tế.
Cùng với đó, tăng cường quản lý đối với các giao dịch hàng hóa thông qua sàn thương mại điện tử. Hoàn thiện chính sách pháp luật cho thương mại điện tử, trong đó khẩn trương hoàn thiện, trình Quốc hội dự án Luật Thương mại điện tử nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về TMĐT, tạo điều kiện cho thương mại điện tử phát triển bền vững, có trật tự, làm động lực cho sự phát triển của nền kinh tế số.
Xây dựng các nền tảng thương mại điện tử quốc gia kết nối với các sàn giao dịch hiện có... để cung cấp trải nghiệm mua sắm tốt nhất cho khách hàng, trong đó tích hợp các dịch vụ thanh toán, vận hành và dịch vụ logistics, công cụ truy xuất nguồn gốc sản phẩm sử dụng công nghệ blockchain đảm bảo tính minh bạch, chính xác, đồng thời, yêu cầu các nhà bán hàng công khai nguồn gốc sản phẩm và sử dụng mã QR để khách hàng có thể truy xuất thông tin về sản phẩm…
Nâng cao năng lực cạnh tranh của các DN bán lẻ Việt Nam
Chia sẻ tại diễn đàn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam Trần Thị Phương Lan cho biết, trong những năm gần đây hạ tầng thương mại hiện đại phát triển mạnh mẽ trên địa bàn cả nước hiện nay có khoảng 1270 siêu thị, 270 trung tâm thương mại, gần 250.000 cửa hàng tiện lợi (WinCommerce, Coopmart…), 7525 cửa hàng kinh doanh của các DN FDI (MM Mega Market của Công ty TNHH MM Mega Market Việt Nam; Aeon của Công ty TNHH Aeon Việt Nam; Lotte Mart của Công ty TNHH Trung tâm thương mại Lotte Việt Nam; Go Market, Tops Market thuộc Central Group Vietnam.
Người tiêu dùng mua sắm tại một siêu thị trên địa bàn thành phố Hà Nội. Ảnh minh họa
Ngoài ra, chưa kể đến các sàn thương mại điện tử, các chuỗi kinh doanh…; tỷ trọng bán lẻ ở kênh phân phối hiện đại chiếm tỷ trọng trên 40%, kênh truyền thống chiếm gần 60%; Tỷ trọng bán lẻ trên kênh phân phối hiện đại đang tăng dần trong những năm gần đây. Điều đó khẳng định việc hỗ trợ, định hướng cho các sản phẩm hàng Việt Nam chiếm lĩnh trong kênh bán lẻ hiện là một xu thế tất yếu mang lợi ích cho toàn xã hội.
Theo các chuyên gia kinh tế, thị trường bán lẻ Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn phát triển và có sự bứt phá sau đại dịch. Giai đoạn 2025 - 2030 thị trường sẽ kỳ vọng đạt mức tăng trưởng mạnh hơn, đủ sức cạnh tranh với các quốc gia hàng hàng đầu khu vực.
Dù bức tranh trong thị trường đang có nhiều điểm sáng, song thực tế không hề dễ dàng đối với các DN, DN đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Từ đó, yêu cầu thị trường bán lẻ Việt Nam cần đổi mới cho năm 2026 và các năm tiếp theo.
Bà Trần Thị Phương Lan khuyến nghị, các DN cần chuyển đổi số toàn diện từ cửa hàng tới nền tảng; phát triển hạ tầng thương mại, nâng cấp logistics tốc độ lạnh, vùng sâu vùng xa; mô hình cửa hàng trải nghiệm (phygital) và tối ưu diện tích; Hỗ trợ SMEs và sản phẩm nội địa lên nền tảng số; thanh toán và fintech: seamless, an toàn, đa kênh; ứng dụng AI, phân tích dữ liệu từ nhu cầu tới chuỗi cung ứng; số hóa quản lý hàng hóa và chuẩn hoá dữ liệu sản phẩm…
Bà Lan cũng kiến nghị, Nhà nước cần hoàn thiện chính sách, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và cải cách thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về phát triển thương mại trong nước, đảm bảo cạnh tranh bình đẳng và phát triển bền vững. Có chính sách cụ thể cho các DN phát triển hạ tầng thương mại ở vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo...
Cùng với đó, phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng bán lẻ; thu hút đầu tư FDI phát triển hệ tống phân phối bán lẻ hiện đại, nhất là hạ tầng công nghệ thông tin cho hoạt động thương mại điện tử; khuyến khích đầu tư phát triển dịch vụ logistics, vận chuyển và bảo quản, dịch vụ thanh toán.
Đặc biệt, cần nâng cao năng lực cạnh tranh của các DN bán lẻ Việt Nam; đa dạng hóa các chủ thể kinh tế và loại hình DN tham gia phát triển thị trường bán lẻ về chính sách hỗ trợ về tài chính, phát triển nguồn nhân lực…
