Chịu ảnh hưởng của bão số 3, nhiều tỉnh thành phía Bắc rơi vào tình trạng ngập lụt, sạt lở trên diện rộng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của nhân dân. Trên các phương tiện tuyền thông, mạng xã hội không thiếu những hình ảnh bản làng bị vùi lấp, nhiều người dân bị cô lập trong nước lũ, nhiều người mất nhà, mất hoa màu, mất vật nuôi, thậm chí là mất cả người thân. Số lượng thương vong và thiệt hại về tài sản chưa thể thống kê hết.
Với tinh thần tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách, trước tình trạng thiệt hại nặng nề của miền Bắc, hưởng ứng lời kêu gọi chung tay góp sức ủng hộ đồng bào gặp thiên tai, nhiều tấm lòng hảo tâm trên khắp mọi miền Tổ quốc đã không ngần ngại đưa tay giúp sức. Tuy nhiên, không ít đối tượng nhân cơ hội này để trục lợi. Do đó, người dân cần hết sức tỉnh táo, tránh để “lòng tốt” bị lợi dụng.
Lừa đảo vẫn tràn lan mùa bão
Theo ghi nhận, lợi dụng tình hình bão lũ, một số fanpage được lập lên để kêu gọi ủng hộ, quyên góp cho người dân bị ảnh hưởng.
Tại Hà Nội, cụ thể là trên địa bàn quận Ba Đình, các đối tượng lừa đảo sử dụng hình ảnh, thông tin các địa điểm bị thiệt hại do bão, lũ gây ra, giả mạo Hội phụ nữ một số phường (Quán Thành, Nguyễn Trung Trực, Trúc Bạch) để kêu gọi quyên góp. Số tiền quyên góp được chuyển tiền vào tài khoản cá nhân để chiếm đoạt.
Ngày 7/9 vừa qua, trên trang Facebook của Hội Chữ thập đỏ tỉnh Quảng Ninh đã đăng báo cáo về tình trạng fanpage lừa đảo, mạo danh để kêu gọi ủng hộ người dân bị ảnh hưởng bởi bão Yagi.
Qua tìm hiểu của Sở TT-TT Quảng Ninh thì fanpage này vừa được thành lập, mới chỉ có 4 bài viết đề cập tới chủ đề ứng phó với siêu bão và mới chỉ có hơn 100 người theo dõi. Các đối tượng lừa đảo sử dụng hình ảnh, thông tin giống với trang chính thống, kêu gọi ủng hộ vào tài khoản cá nhân sau đó chiếm đoạt. Đến nay, dù bị nhiều người báo cáo và báo chí đưa tin, nhưng fanpage này vẫn ngang nhiên tồn tại, vẫn tiếp tục kêu gọi chuyển tiền.
Tương tự, vào ngày 11/9, trên mạng xã hội xuất hiện fanpage Ủy ban Mặt trận Tổ quốc huyện Lâm Thao (tỉnh Phú Thọ) kêu gọi ủng hộ cho các gia đình bị ảnh hưởng bởi sự cố sập cầu Phong Châu.
Ông Nguyễn Mạnh Toàn- Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc huyện Lâm thao khẳng định thông tin kêu gọi trên là không chính xác.
Chuyên gia bảo mật Ngô Minh Hiếu cũng đưa ra một số trường hợp lừa đảo mới trong vài ngày gần đây. Cụ thể, những kẻ xấu sẽ lợi dụng tình hình đăng tải bài viết kèm ảnh được tạo ra bằng AI sau đó đứng ra kêu gọi. Đối tượng sẽ nhận đứng ra mua nhu yếu phẩm cần thiết như áo phao, bánh mì, nước uống … mang trực tiếp đến địa phương cần hỗ trợ. Sau khi mọi người chuyển tiền vào tài khoản cá nhân thì đối tượng biến mất không dấu vết.
Bên cạnh đó, còn nhiều thông tin giả mạo trên mạng về việc Viettel Telecom sẽ cung cấp sóng di động miễn phí cho người dân bị ảnh hưởng bởi bão Yagi. Theo đó khi không có mạng wifi, người dân nhập theo cú pháp (không mất phí) như 3ST4G gửi 191, 4G gửi 191, 5GBKM gửi 191, 5GKM gửi 191, ZP15 gửi 191, ST15 gửi 191, ST15N_4G gửi 19 để có mạng. Tuy nhiên, đại diện nhà mạng cho biết, thông tin trên hoàn toàn giả mạo.
Cần hết sức cảnh giác khi làm từ thiện
Chuyên gia bảo mật Vũ Ngọc Sơn - Giám đốc Kỹ thuật Công ty cổ phần Công nghệ An ninh mạng Quốc gia (NSC), Trưởng ban Nghiên cứu công nghệ Hiệp hội An ninh mạng quốc gia cho biết: lợi dụng các thảm họa, thiên tai để lừa đảo là một tình trạng khá phổ biến trên thế giới.
Chuyên gia Ngô Minh Hiếu lại nhấn mạnh nên cẩn trọng khi tiếp nhận thông tin ở trên mạng xã hội, tránh chuyển tiền từ thiện không đúng địa chỉ. Mọi người cần cảnh giác đối với tất cả mọi người là chỉ chuyển tiền vào tài khoản đóng góp cho các nạn nhân trong vùng bão lũ ở miền Bắc, của Nhà nước và của Mặt trận Tổ quốc.
“Cần cẩn trọng với những nguồn tin chưa được xác thực. Chưa kể các đối tượng xấu độc làm hoang mang dư luận xã hội để chia sẽ tình đoàn kết của dân tộc” - chuyên gia Ngô Minh Hiếu cho biết.
Để không bị lợi dụng lừa đảo tiền từ thiện, các cơ quan chức năng khuyến cáo người dân nêu cao tinh thần cảnh giác, không nên làm theo hướng đẫn chưa được kiểm chứng trên Intenet, không chuyển tiền vào bất kỳ tài khoản cá nhân nào khi không xác định được chính xác thông tin người nhận. Người dân cần tìm hiểu và xác minh thông tin qua các nguồn tin chính thống, đồng thời đề nghị người dân báo cáo với cơ quan chức năng khi phát hiện trang hoặc tài khoản cá nhân có dấu hiệu lừa đảo.
Ngoài ra, người dân nên ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng bão, lũ qua các cơ quan nhà nước như: Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội chữ thập đỏ các cấp và chính quyền địa phương… chứ không thông qua cá nhân nào khi không biết chính xác về cá nhân đó.
Tại Hướng dẫn 38/HD-MTTW-BTT năm 2020, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã hướng dẫn hình thức ủng hộ và tiếp nhận nguồn đóng góp cho đồng bào lũ lụt. Theo đó, có những cách ủng hộ sau:
- Chuyển khoản qua Kho bạc Nhà nước
+ Tên tài khoản: Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
+ Số tài khoản: 3713.0.1058784.00000 tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam
- Ủng hộ qua ngân hàng
+ Tên tài khoản: Mặt trận Tổ quốc Việt Nam - Ban Cứu trợ Trung ương
+ Số tài khoản: 001.1.00.193241.8 tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam
+ Tài khoản ngoại tệ: tên tài khoản Mặt trận Tổ quốc Việt Nam - Ban Cứu trợ Trung ương
+ Số tài khoản: 001.1.37.193253.8 tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam
- Ủng hộ tiền mặt: đơn vị tiếp nhận - Phòng Kế hoạch- Tài chính, văn phòng cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, phòng 109 và 111 nhà B, số 46 Tràng Thi, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.
- Ủng hộ hiện vật : phố hợp với Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam hoặc Hội Chữ thập đỏ các cấp để phân bổ và chuyển trực tiếp tới các địa phương bị thiệt hại.
- Ủng hộ qua chương trình của địa phương: người dân có thể liên hệ trực tiếp tại địa phương qua các chương trình của Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam, Ban cứu trợ các tỉnh, thành phố báo cáo với cấp ủy phối hợp với chính quyền tổ chức.
Số tiền quyên góp được gửi về Ủy ban MTTQ Việt Nam để cân đối phân bổ cho các địa phương bị thiệt hại.
Ngoài ra người dân cũng có thể quyên góp, ủng hộ qua các đơn vị, cơ quan làm việc; trường học; tổ chức, đơn vị uy tín có đứng ra kêu gọi ủng hộ, quyên góp.
