Người dân hoang mang
Tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai sáng 19/4, TS Nguyễn Xuân Anh - Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu, cho biết từ tháng 4/2021 đến nay, các số liệu thống kê cho thấy hiện tượng động đất tại khu vực huyện Kon Plông và lân cận thuộc tỉnh Kion Tum có tần suất xảy ra thường xuyên và xu hướng mạnh dần.
Cụ thể, đã ghi nhận tổng số 169 trận động đất có độ lớn từ M>=2.5 xảy ra tại huyện Kon Plông. Đặc biệt, từ ngày 15 - 18/4/2022, đã ghi nhận đến 22 trận động đất với độ lớn M = 2.5 - 4.5.
Đây là con số rất đáng lo ngại nếu biết rằng, từ năm 1903 đến hết năm 2020, trên địa bàn huyện Kon Plông và lân cận chỉ ghi nhận tổng số 33 trận động đất, có độ mạnh từ M>=2.5. Trong đó, 2 trận động đất có mạnh nhất xảy ra vào các năm 1937 và 2015, với độ lớn M lần lượt là 3.9 và 3.0.
Phó Vụ trưởng Vụ an toàn đập (Tổng cục Thuỷ lợi, Bộ NN&PTNT) Nguyễn Anh Tú, cho biết sau khi một loạt sự cố động đất xảy ra, đơn vị đã phối hợp kiểm tra hiện trạng hệ thống thuỷ lợi trên địa bàn tỉnh Kon Tum. Về cơ bản các hồ chứa vẫn tích nước trong ngưỡng cho phép và bảo đảm an toàn. Tuy nhiên đề nghị các cơ quan quản lý hồ chứa tiếp tục theo dõi, vận hành theo đúng quy trình và thông báo những sự thay đổi về hiện trạng hồ đập để xử lý tình huống kịp thời.
Phó Chủ tịch UBND huyện Kon Plông Lê Đức Tín cho biết, các trận động đất xảy ra trên địa bàn 3 xã: Măng Bút, Đắk Ring và Đắk Tăng. Dù chưa để lại thiệt hại lớn về người và tài sản, tuy nhiên, tâm lý người dân những ngày qua hết sức hoang mang, lo lắng. Diễn biến động đất xảy ra liên tiếp ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của người dân.
“Chúng tôi đã tuyên truyền để trấn an tâm lý của người dân. Tuy nhiên, rất mong các cơ quan chức năng có nghiên cứu, khảo sát, đánh giá, dự báo diễn biến động đất trong thời gian tới để địa phương và khu vực lân cận có kế hoạch ứng phó chủ động…” - ông Lê Đức Tiến kiến nghị.
Tuyệt đối không chủ quan
Theo đánh giá của Viện Vật lý địa cầu, các trận động đất xảy ra những ngày qua trên địa bàn huyện Kon Plông chủ yếu là động đất kích thích. Nguyên nhân gây ra những trận động đất kích thích có thể là do quá trình tích nước của các hồ chứa thuỷ điện, thuỷ lợi.
Mặc dù vậy, ông Phạm Trọng Thực - Phó Cục trưởng Cục An toàn môi trường (Bộ Công Thương) cho biết cần có nghiên cứu, đánh giá sâu hơn về nguyên nhân, bởi thực tế dung tích trữ nước của hồ chứa Kon Tum mới đạt khoảng 73% dung tích thiết kế và chưa đến mực nước dâng bình thường. Các yếu tố kỹ thuật vẫn bảo đảm an toàn.
Từ kinh nghiệm đã xử lý từ sự cố động đất xảy ra tại khu vực thuỷ điện sông Tranh 2 những năm trước, ông Phạm Trọng Thực đề nghị UBND huyện Kon Plông và khu vực lân cận cần đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền để người dân hiểu; chủ động biện pháp ứng phó kịp thời…
Để hạn chế nguy cơ mất an toàn do động đất tại tỉnh Kon Tum, TS Nguyễn Xuân Anh đề xuất cần sớm có nghiên cứu, đánh giá chi tiết mô hình cấu trúc và độ lớn động đất cực đại có khả năng phát sinh của các hệ thống đứt gãy khu vực huyện Kon Plông và lân cận. Thiết lập mạng lưới trạm quan trắc. Đồng thời, rà soát, đánh giá về công tác thiết kế kháng chấn đối với các dự án thuỷ điện cùng những công trình quan trọng trên địa bàn huyện Kon Plông và lân cận.
Theo Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng chống thiên tai Trần Quang Hoài, Việt Nam là một trong 5 quốc gia chịu ảnh hưởng lớn nhất của thiên tai. Từ đầu năm 2022 đến nay, thiên tai diễn biến phức tạp, đặc biệt là động đất xảy ra liên tiếp trên địa bàn tỉnh Kon Tum.
Trước diễn biến động đất được nhận định còn phức tạp, ông Trần Quang Hoài đề nghị UBND tỉnh Kon Tum đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, để người dân không chủ quan, nhưng cũng không nên quá hoang mang. Cùng với đó, tập trung xây dựng kịch bản ứng phó chi tiết để chủ động trước những tình huống động đất có thể xảy ra.
Đại diện Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai cũng đề nghị Viện Vật lý địa cầu tiếp tục tổ chức quan trắc, theo dõi chặt chẽ diễn biến động đất trên địa bàn tỉnh Kon Tum và lận cận. Kịp thời thông báo để các cấp chính quyền và Nhân dân được biết, chủ động phòng tránh, giảm thiểu những thiệt hại về người và tài sản có thể xảy ra.
