Chấn chỉnh hoạt động âm nhạc lệch chuẩn văn hóa

Không để những sản phẩm lệch chuẩn lan truyền

Mới đây, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP Hồ Chí Minh đã có Công văn số 69-CV/BTGDVTU gửi Sở VH&TT TP, Hội Âm nhạc TP, Thành đoàn, Hội đồng Lý luận – phê bình văn học nghệ thuật TP Hồ Chí Minh và các cơ quan báo chí trên địa bàn, về việc đề nghị định hướng, chấn chỉnh hoạt động âm nhạc có biểu hiện lệch chuẩn văn hóa.

Theo công văn, thời gian gần đây xuất hiện nhiều biểu hiện đáng lo ngại trong đời sống âm nhạc, nhất là trong giới ca sĩ, rapper trẻ. Nhiều ca khúc phát hành, biểu diễn và lan tỏa trên mạng xã hội sử dụng ngôn ngữ phản cảm, dung tục, thiếu chuẩn mực, làm sai lệch giá trị thẩm mỹ, đi ngược lại thuần phong mỹ tục.

Một số tác phẩm bị chỉ rõ có ca từ cẩu thả, phô trương lối sống buông thả, thậm chí thể hiện thái độ ngạo mạn, công kích cá nhân, làm xấu hình ảnh người nghệ sĩ trong mắt công chúng.

Công văn nêu cụ thể một số trường hợp tiêu biểu như: ca sĩ Jack (Trịnh Trần Phương Tuấn) với ca khúc biểu diễn ngày 16/10/2025 tại Hà Nội; ca sĩ Pháo với bài “Sự nghiệp chướng”; rapper Gducky với bài “Miền mộng mị”; Hoàng Tôn – Andree – Tinle với bài “CLME”; Jack với bài “Chưa bao giờ”; Andree với “Kẹo”; Bray – Đạt G với “Cao ốc 20”; HIEUTHUHAI (Trần Minh Hiếu) với “Trình”; Andree và Bình Gold với “Em iu”...

Không chỉ vậy, thời gian qua, công chúng yêu nhạc rap cũng được phen chấn động trước loạt bản rap diss của Dế Choắt - Quán quân Rap Việt mùa 1. Hàng chục rapper đình đám của nhạc Việt được Dế Choắt chỉ mặt, điểm tên qua các bản nhạc công kích, sử dụng ca từ thóa mạ, gây ồn ào trong dư luận. Hành động trên của nam rapper khiến công chúng bất ngờ và có những cảm nhận không tốt về nhạc rap, vốn mới được đưa từ giới underground ra sân khấu chính thống trong vài năm trở lại đây.

Những biểu hiện âm nhạc như trên làm ảnh hưởng đến thuần phong mỹ tục, thẩm mỹ nghệ thuật, chuẩn mực ứng xử văn hóa, ảnh hưởng đến suy nghĩ, hành động lệch chuẩn, nhất là trong giới trẻ và cái nhìn của công chúng về hình ảnh người nghệ sĩ.

Phát biểu tại buổi làm việc, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ VHTT&DL) Lê Quang Tự Do cho biết, Cục đã chủ động trao đổi thông tin khi phát hiện các nội dung vi phạm trên không gian mạng, đặc biệt là trên các mạng xã hội xuyên biên giới như YouTube, TikTok. “Có 2 quan điểm chỉ đạo xuyên suốt được Bộ VHTT&DL quán triệt là phải chấn chỉnh nghiêm khắc và lập lại trật tự trên không gian mạng, không để những sản phẩm phản cảm, lệch chuẩn lan truyền, gây ảnh hưởng tiêu cực đến cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ. Bộ cũng quán triệt nghệ sĩ, người có sức ảnh hưởng (KOL) cần ý thức rõ vai trò làm gương của mình, thể hiện sự chuẩn mực trong hành vi, phát ngôn và sản phẩm sáng tạo” - ông Lê Quang Tự Do cho biết.

Trong thời gian qua, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đã và đang triển khai các biện pháp xử lý mạnh mẽ, thậm chí phối hợp với Bộ Công an để xử lý, kể cả các trường hợp phải xử lý hình sự. Qua kiểm tra, thẩm định, nghe đi nghe lại nội dung một số bài hát lan truyền trên mạng, Cục nhận thấy có bài hát có dấu hiệu vi phạm với ca từ phản cảm, ngôn ngữ không phù hợp, cần được xử lý nghiêm minh.

Siết chặt quản lý

Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ VHTT&DL), NSND Nguyễn Xuân Bắc cho biết, thời gian qua, Cục đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng, đặc biệt là Sở VH&TT Hà Nội để làm rõ những vấn đề báo chí và dư luận quan tâm liên quan đến một số chương trình nghệ thuật.

Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn Nguyễn Xuân Bắc khẳng định, trong lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn, sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý là yếu tố then chốt để đảm bảo công tác quản lý và định hướng đúng đắn cho hoạt động biểu diễn.

“Nghệ thuật biểu diễn có đặc thù riêng, là loại hình tác động trực tiếp đến công chúng, ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng, tình cảm, thậm chí nhận thức của người xem. Chính vì vậy, công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực này luôn cần sự thận trọng và linh hoạt, vừa đảm bảo định hướng, vừa khuyến khích sáng tạo” - NSND Nguyễn Xuân Bắc nói.

Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng đang nỗ lực hoàn thiện hành lang pháp lý, cụ thể Nghị định số 144/2020/NĐ-CP của Chính phủ Quy định về hoạt động nghệ thuật biểu diễn đang được sơ kết và xin ý kiến chỉnh sửa, bổ sung; Nghị định số 38/2021/NĐ-CP của Chính phủ Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo đang được tham mưu chỉnh sửa và có những quy định đảm bảo đủ sức răn đe.

Ở cấp địa phương, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP Hồ Chí Minh đề nghị Sở VH&TT TP tăng cường quản lý, kiểm tra nội dung các hoạt động biểu diễn, sáng tác, phát hành sản phẩm âm nhạc, nhất là thể loại rap và nhạc lan truyền trên mạng xã hội. Đồng thời cân nhắc không mời các nghệ sĩ có sáng tác, hành vi, lời nói, biểu diễn trái với thuần phong mỹ tục, lệch chuẩn văn hóa, cổ xúy lối sống buông thả, tệ nạn xã hội... tham gia các chương trình, lễ hội, sự kiện của TP.

NSND Xuân Bắc cũng khẳng định, một tác phẩm nghệ thuật phải đáp ứng chức năng thẩm mỹ, giáo dục, truyền tải giá trị nhân văn tích cực. Những biểu hiện phản cảm trong ca từ, trang phục, ngôn ngữ… đi ngược thuần phong mỹ tục đều phải bị xử lý nghiêm khắc.

Trong thời gian tới, Cục Nghệ thuật biểu diễn sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để vừa tạo hành lang pháp lý khích lệ sự sáng tạo, phát triển công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí, vừa đảm bảo việc quản lý Nhà nước để nghệ thuật phát triển theo đúng định hướng và tuân thủ các quy định.