Tại hội nghị thượng đỉnh London vào ngày 2/3, Thủ tướng Anh Keir Starmer đề xuất thành lập “liên minh tự nguyện” hỗ trợ Ukraine bằng lực lượng trên bộ và không quân. Tuy nhiên, vẫn chưa xác định rõ vai trò cụ thể và số lượng binh sĩ cần thiết. Một số chuyên gia nhận định việc triển khai quân đội nhằm thực thi hòa bình đòi hỏi hàng chục nghìn binh sĩ.
Sven Biscop, chuyên gia tại Viện Egmont (Brussels), cho rằng một lực lượng 50.000 binh sĩ sẽ gửi đi thông điệp mạnh mẽ đến Nga về cam kết của phương Tây. Dù vậy, nhiều quốc gia châu Âu vẫn không chắc chắn liệu họ có sẵn sàng triển khai quân hay không.
Những quốc gia do dự
Một số nước hoan nghênh sáng kiến nhưng chưa cam kết gửi quân. Bồ Đào Nha ủng hộ kế hoạch nhưng chờ quyết định từ Hội đồng Quốc phòng vào ngày 17/3. Hà Lan tham gia thảo luận nhưng chưa có quyết định cụ thể.
Tây Ban Nha có thể sẽ tham gia khi Ngoại trưởng José Manuel Albares khẳng định nước này không gặp nhiều vấn đề khi triển khai quân ra nước ngoài.
Ireland cũng để ngỏ khả năng thảo luận nhưng cho rằng chưa phải thời điểm thích hợp, khi một nền hòa bình chính thức chưa được đàm phán.
Ý và Ba Lan hoài nghi
Thủ tướng Ý Giorgia Meloni tỏ ra thận trọng, cho rằng việc triển khai quân có thể làm tình hình phức tạp hơn. Bà nhấn mạnh đưa quân Ý vào Ukraine chưa từng được thảo luận.
Bà Meloni cho rằng cách tốt nhất để bảo đảm an ninh cho Ukraine là áp dụng Điều 5 của NATO về phòng thủ tập thể. Tuy nhiên, do Ukraine không phải thành viên NATO, đề xuất này không khả thi.
Ba Lan, dù là một trong những nước ủng hộ Ukraine mạnh mẽ, vẫn phản đối triển khai quân đội. Thủ tướng Donald Tusk nhấn mạnh Warsaw đã tiếp nhận gần hai triệu người tị nạn Ukraine và sẽ hỗ trợ về hậu cần, chính trị nhưng không gửi quân ra thực địa.
Hungary và Slovakia kiên quyết phản đối
Hungary và Slovakia phản đối mạnh mẽ việc EU hỗ trợ quân sự cho Ukraine. Thủ tướng Hungary Viktor Orban chỉ trích hội nghị London vì thúc đẩy chiến tranh thay vì tìm kiếm hòa bình. Thủ tướng Slovakia cũng phản đối chiến lược “hòa bình thông qua sức mạnh”, cho rằng nó chỉ kéo dài xung đột.
Với lập trường này, gần như không có khả năng Hungary và Slovakia sẽ tham gia vào bất kỳ sáng kiến nào liên quan đến triển khai quân đội tại Ukraine.
Lập trường của Đức
Thủ tướng Đức Olaf Scholz bác bỏ khả năng gửi quân Đức đến Ukraine. Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Boris Pistorius để ngỏ khả năng triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình tại khu vực phi quân sự nếu có thỏa thuận ngừng bắn.
Dù vậy, quyết định này có thể thay đổi. Người phát ngôn của ông Scholz nhấn mạnh Quốc hội Đức cần phê chuẩn bất kỳ hoạt động quân sự nào của Bundeswehr ở nước ngoài. Khi chính phủ mới của Đức chưa hoàn thiện, việc bỏ phiếu về vấn đề này khó có thể diễn ra sớm.
Chờ đợi sự đồng thuận từ châu Âu
Theo chuyên gia an ninh Rafael Loss, các cuộc thảo luận về việc triển khai quân đội châu Âu đến Ukraine vẫn ở giai đoạn sơ khai. Hội nghị London làm rõ rằng châu Âu sẽ tìm kiếm sự ủng hộ của Mỹ trước khi thực hiện bất kỳ kế hoạch nào.
Dù Anh và Pháp thúc đẩy sáng kiến này, sự thiếu đồng thuận giữa các quốc gia châu Âu vẫn là rào cản lớn. Trước khi có một thỏa thuận hòa bình rõ ràng giữa Nga và Ukraine, việc triển khai quân đội nước ngoài tại Ukraine vẫn chỉ là một ý tưởng đang được tranh luận.
