Chủ tịch nước: ngoại giao đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến giành độc lập

Hội thảo đặc biệt có sự tham dự và chỉ đạo của Chủ tịch nước Lương Cường và Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn. Bên cạnh đó, còn sự góp mặt của các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Bộ Ngoại giao, lãnh đạo ban, bộ, ngành Trung ương, các đồng chí lão thành cách mạng, nhân chứng lịch sử, bạn bè quốc tế, nhà khoa học trong nước và quốc tế.

Ngoại giao trong tiến trình đấu tranh lịch sử của dân tộc

Phát biểu tại Hội thảo, Chủ tịch nước Lương Cường cho biết nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng ý nghĩa lịch sử và những bài học sâu sắc từ chiến thắng 30/4/1975 đối với ngoại giao Việt Nam trong kiến tạo hòa bình, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc vẫn còn nguyên giá trị, mang tính dân tộc và thời đại sâu sắc.

Chủ tịch nước nhận định, đối với Việt Nam, chiến thắng 30/4/1975 là một sự kiện vô cùng trọng đại trong lịch sử dân tộc. Từ đây, đất nước Việt Nam hoàn toàn thống nhất, non sông thu về một mối; dân tộc Việt Nam bước vào một kỷ nguyên lịch sử mới - kỷ nguyên độc lập, thống nhất, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

“Nhìn lại lịch sử cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập, thống nhất đất nước của Nhân dân Việt Nam, chúng ta càng nhận thức rõ ràng hơn về vai trò rất quan trọng của công tác ngoại giao.”

Đặc biệt, khi Bộ Chính trị năm 1969 ban hành Nghị quyết xác định “Ngoại giao đã trở thành một mặt trận quan trọng, có ý nghĩa chiến lược” thì ngoại giao đã trở thành công cụ quan trọng, góp phần phân hóa kẻ địch, tranh thủ sự ủng hộ của bạn bè quốc tế và lan tỏa tính chính nghĩa về cuộc đấu tranh của Nhân dân Việt Nam tới thế giới.

Chủ tịch nước Lương Cường cũng nhấn mạnh: “Tầm nhìn và tư duy sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác đối ngoại đã được đưa ra đúng thời điểm, rất phù hợp với bối cảnh quốc tế khi đó. Đặc biệt, sự nổi lên của các “dòng thác cách mạng”, nhất là phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc, phong trào công nhân quốc tế, cùng sự ủng hộ của Nhân dân tiến bộ trên thế giới là những điều kiện căn bản giúp ngoại giao Việt Nam kết hợp với sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.”

Cùng với đó, ngoại giao đã phối hợp nhuần nhuyễn, chặt chẽ với mặt trận quân sự và chính trị, mở ra cục diện “vừa đánh, vừa đàm”, qua đó giành thắng lợi từng bước, tạo tiền đề đưa sự nghiệp đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước đi đến toàn thắng. Trong đó, Hội nghị Paris (từ năm 1968 - 1973) đã trở thành đỉnh cao thắng lợi của ngoại giao Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.

Sau 40 năm Đổi mới, từ một đất nước lạc hậu, bị tàn phá nặng nề trong chiến tranh, đến nay Việt Nam đã đạt được những thành tựu kinh tế, chính trị đáng kể. Từ một nước bị bao vây, cô lập, Việt Nam nay đã có quan hệ ngoại giao với 194 nước, thiết lập được mạng lưới 34 nước có quan hệ đối tác toàn diện trở lên, bao gồm các nước Ủy viên Thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, toàn bộ các thành viên G7, 18/20 nền kinh tế G20, tất cả các nước ASEAN.

Chủ tịch nước kỳ vọng cuộc Hội thảo do Bộ Ngoại giao Việt Nam tổ chức sẽ góp phần nhìn nhận, làm rõ những nhân tố, bài học, vai trò, và những đóng góp to lớn, nổi bật của ngoại giao Việt Nam trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất và phát triển đất nước. Đồng thời, gợi mở những hướng đi thiết thực để Việt Nam cùng cộng đồng quốc tế chung tay kiến tạo và gìn giữ hòa bình bền vững ở khu vực và trên thế giới.

Ngoại giao Việt Nam trong kỷ nguyên “độc lập - thống nhất - hòa bình và phát triển”

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết, cách đây tròn 50 năm, thắng lợi lịch sử của Chiến dịch Hồ Chí Minh đã kết thúc cuộc kháng chiến trường kỳ, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, mở ra một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên “độc lập - thống nhất - hòa bình và phát triển” cho dân tộc Việt Nam.

Đó là thắng lợi của lòng yêu nước, tinh thần đại đoàn kết dân tộc và khát vọng cháy bỏng của dân tộc Việt Nam cũng như Nhân dân ưa chuộng hòa bình trên toàn thế giới.

Phó Thủ tướng điểm lại những thành tựu quan trọng của ngoại giao Việt Nam trong suốt những thập kỷ qua, theo đó cho rằng: “Trước những biến chuyển to lớn của thời đại, ngoại giao Việt Nam đang có những đổi mới căn bản bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.”

Phó Thủ tướng nhận định, thế và lực mới của đất nước cho phép Việt Nam có cách tiếp cận mới, như được thể hiện trong Nghị quyết 59 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình hiện nay: “Từ một vị thế của một quốc gia tiếp nhận sang quốc gia đóng góp, từ một quốc gia đi sau sang một quốc gia vươn lên, có khả năng và điều kiện tham gia sâu hơn, trách nhiệm hơn vào việc giải quyết các vấn đề chung của thế giới.”

Từ bài học trong cuộc đấu tranh thống nhất đất nước, Việt Nam sẽ tích cực tham gia xây dựng và bảo vệ trật tự quốc tế công bằng, bình đẳng dựa trên luật pháp và quốc tế, nâng tầm đóng góp của Việt Nam vào việc bảo đảm an ninh và kiến tạo hòa bình trên thế giới.

Vai trò của ngoại giao từ góc nhìn chuyên gia trong nước và quốc tế

Ngay sau phần phát biểu khai mạc, hội thảo bước vào hai phiên thảo luận chuyên đề với sự tham gia của các học giả, chuyên gia, nhà khoa học ở trong và ngoài nước. Các đại biểu đã trình bày nhiều tham luận sâu sắc, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn và phân tích các bài học có giá trị lịch sử - lý luận.

Các ý kiến tập trung làm rõ vai trò đặc biệt của ngoại giao trong tiến trình đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, đặc biệt nhấn mạnh sự phối hợp hiệu quả giữa đấu tranh quân sự và ngoại giao, góp phần làm nên thắng lợi lịch sử mùa Xuân năm 1975. Từ đó, các đại biểu rút ra những bài học quý báu từ ngoại giao thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, đồng thời phân tích và kiến nghị về vai trò tiên phong của ngoại giao trong thời bình.

Các tham luận cũng nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục phát huy vai trò ngoại giao trong việc thúc đẩy quan hệ đối ngoại, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, chủ động kiến tạo môi trường ổn định, hợp tác và phát triển; qua đó góp phần nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam trong kỷ nguyên mới.