Cùng dự Đại hội, có các đồng chí Bí thư T.Ư Đảng: Chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến; Trưởng Ban Dân vận T.Ư Bùi Thị Minh Hoài; các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam; đại biểu các bộ, ban, ngành T.Ư và các địa phương; đại biểu chức sắc các tổ chức tôn giáo bạn…
Đặc biệt, Đại hội có sự tham dự của 1.091 đại biểu gồm: Chư tôn đức Hòa thượng thành viên Hội đồng Chứng minh; Hòa thượng, Thượng tọa, Ni trưởng, Ni sư, Đại đức tăng, ni, cư sĩ, Phật tử thành viên Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam; đại biểu các ban, viện trực thuộc T.Ư Giáo hội; Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam các tỉnh, TP trong cả nước và đại biểu tăng, ni, Phật tử Hội Phật tử Việt Nam ở nước ngoài.
Với chủ đề “Kỷ cương - Trách nhiệm - Đoàn kết - Phát triển”, tại Đại hội lần này, Hội đồng Chứng minh, Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam sẽ tiến hành tổng kết, đánh giá thành tựu Phật sự nhiệm kỳ VIII (2017-2022), hoạch định phương hướng hoạt động Phật sự, nhiệm vụ chiến lược phát triển Giáo hội trong 5 năm tiếp theo của nhiệm kỳ IX (2022-2027). Đồng thời, tiến hành nghi thức suy tôn Đức Pháp chủ và Hội đồng Chứng minh, suy cử Chủ tịch và Hội đồng Trị sự nhiệm kỳ 2022-2027.
Vững bước trong sự nghiệp chung chăm lo cuộc sống Nhân dân
Phát biểu khai mạc Đại hội, Hòa thượng Thích Thiện Nhơn - Chủ tịch Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam nhấn mạnh: Hoạt động Phật sự của Giáo hội Phật giáo Việt Nam trong nhiệm kỳ VIII (2017-2022) vừa qua diễn ra trong bối cảnh tình hình trong nước và quốc tế vô cùng đặc biệt với nhiều thuận lợi nhưng cũng đối diện khó khăn, thách thức chưa từng diễn ra. Dù vậy, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Thường trực Hội đồng Chứng minh, Ban Thường trực Hội đồng Trị sự đã điều hành linh hoạt, sáng tạo các hoạt động Phật sự của Giáo hội; các Ban, Viện T.Ư, Ban Trị sự các cấp đạt được những mục tiêu, kế hoạch đề ra trong nhiệm kỳ. Nổi bật là Tăng sự trang nghiêm, Tăng Ni đoàn kết; các kỳ An cư kết hạ được tổ chức ở tất cả các Ban Trị sự, tổ chức thành công 70 Đại Giới đàn truyền thụ giới pháp cho hơn 20.000 giới tử tiếp nối hậu lai, báo Phật ân đức; hàng trăm ngàn đồng bào Phật tử được quy y Tam bảo; chùa và cơ sở tự viện được mở mang xây dựng…
Công tác từ thiện an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo cũng được thực hiện thường xuyên với giá trị hơn 7.000 tỷ đồng. Công tác ích nước, lợi dân, ích đạo, lợi đời có sự phối hợp chặt chẽ với MTTQ và các đoàn thể trong hệ thống chính trị, có hiệu quả thiết thực chung tay thực hiện tốt sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc, chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo, thực hiện đúng đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật Nhà nước.
Đáng chú ý, trong phòng chống dịch bệnh Covid-19, Tăng Ni, Phật tử Giáo hội Phật giáo Việt Nam càng chứng tỏ tinh thần Phật giáo Việt Nam luôn đồng hành cùng dân tộc trong mọi hoàn cảnh lịch sử. Các cấp Giáo hội chung tay cùng cả hệ thống chính trị và toàn xã hội góp phần đẩy lùi, chiến thắng dịch bệnh. Tăng Ni, Phật tử tích cực đóng góp nguồn lực cho Quỹ phòng, chống dịch; Quỹ Vaccine do Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, và Đoàn Chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam phát động. Nhiều Tăng Ni, Phật tử xung phong vào phong trào “Cởi áo Cà sa, khoác áo Blouse” tình nguyện vào tuyến đầu chống dịch phục vụ tại các bệnh viện dã chiến, bệnh viện thu dung; nhiều chùa được sử dụng làm nơi cách ly tập trung phòng, chống dịch. Cùng đó, quan hệ Phật giáo quốc tế và hoạt động đối ngoại giao lưu, hợp tác quốc tế là một trong những thành tựu Phật sự nổi bật trong nhiệm kỳ qua, trong điều kiện phải đối diện nhiều thách thức do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 và giãn cách xã hội ở khắp nơi trên thế giới.
Hòa thượng Thích Thiện Nhơn kêu gọi, với truyền thống yêu nước, đồng hành cùng dân tộc của Phật giáo Việt Nam, Tăng Ni, Phật tử Giáo hội Phật giáo Việt Nam tiếp tục không ngừng nêu cao tinh thần đoàn kết, hòa hợp, trưởng dưỡng đạo tâm, trang nghiêm Giáo hội để vững bước trong sự nghiệp chung chăm lo cho cuộc sống ấm no, hạnh phúc của Nhân dân. Giáo hội Phật giáo Việt Nam đồng hành cùng đất nước hướng đến năm 2045 kỷ niệm 100 năm ngày thành lập nước, phấn đấu xây dựng đất nước Việt Nam trở thành nước phát triển, hùng cường, thịnh vượng. Nhiệm kỳ IX (2022-2027), Tăng Ni, tín đồ Phật tử các cấp Giáo hội Phật giáo Việt Nam nỗ lực phấn đấu theo định hướng: Kỷ cương, Trách nhiệm, Đoàn kết, Phát triển.
“Đại hội lần này là sự kiện đặc biệt quan trọng với Tăng Ni, đồng bào tín đồ Phật tử Giáo hội Phật giáo Việt Nam ở trong và ngoài nước. Thành công của Đại hội có ý nghĩa hết sức quan trọng trong sự nghiệp hoằng dương Phật pháp, góp phần chung tay cùng cả hệ thống chính trị và toàn thể Nhân dân phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển KT-XH đất nước. Vì vậy, tôi đề nghị Đại hội phát huy cao nhất tinh thần trách nhiệm, tập trung trí tuệ để đánh giá đúng thành tựu Phật sự đạt được, chỉ rõ những hạn chế, nguyên nhân, rút ra bài học kinh nghiệm trong công tác điều hành Phật sự của Hội đồng Trị sự; phân tích sâu những tiềm năng, lợi thế, nhìn ra những khó khăn thách thức phía trước, từ đó đề ra các mục tiêu, nhiệm vụ Phật sự trọng tâm và sáng tạo đột phá nhằm thực hiện thành công một cách hữu hiệu nhất các Phật sự ích đạo, lợi đời, đồng hành cùng cả hệ thống chính trị đem lại đời sống ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân”- Chủ tịch Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam nêu rõ.
Tại Đại hội, trình bày tóm tắt tổng kết công tác nhiệm kỳ VIII (2017-2022) và chương trình hoạt động Phật sự nhiệm kỳ IX (2022-2027) của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, đại diện Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam cho hay, trong 5 năm qua, đất nước đã diễn ra nhiều sự kiện lớn như Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII Đảng Cộng sản Việt Nam; Đại hội toàn quốc MTTQ Việt Nam lần thứ IX; bầu cử Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 thành công tốt đẹp. Nhiều vị giáo phẩm tiêu biểu của Giáo hội đã được bầu vào Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp. Trên cơ sở chương trình hoạt động nhiệm kỳ VIII, Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã kiện toàn hệ thống tổ chức, gồm 3 cấp hành chính Giáo hội, với 63 đơn vị Phật giáo cấp tỉnh, thành; hàng trăm đơn vị Phật giáo cấp quận, huyện, thị xã TP thuộc tỉnh; 13 Ban, Viện T.Ư; 96 thành viên Hội đồng Chứng minh, 224 Ủy viên Hội đồng Trị sự chính thức và 45 Ủy viên dự khuyết. Nhiều Phật sự quan trọng đã được triển khai và đạt kết quả tốt đẹp. Giáo hội đã công nhận 9 Hội Phật tử Việt Nam tại các nước, gồm Cộng hòa LB Nga, Đức, Séc, Hungary, Ba Lan, Ucraina, Nhật Bản, Hàn Quốc, Lào...
Đại hội lần này sẽ tập trung thảo luận, quyết tâm thống nhất ý chí và hành động, quyết tâm của toàn thể Tăng Ni, Phật tử Việt Nam ở trong nước và ở nước ngoài trong nhiệm kỳ IX (2022-2027), sẽ thực hiện thành công 12 mục tiêu, chương trình tổng quát mà Đại hội IX hướng tới. Đó là, nêu cao kỷ cương, giới luật, gắn liền trách nhiệm trong mọi hoạt động Phật sự của Tăng Ni, Phật tử là trên hết, trước hết; nêu cao tinh thần đoàn kết, hòa hợp, xây dựng, phát triển Giáo hội vững mạnh trong hội nhập quốc tế. Vững vàng kiên định trên con đường phụng sự theo lý tưởng "Đạo pháp - Dân tộc - CNXH“. Đồng thời, nâng cao năng lực quản trị hành chính và điều hành hoạt động Phật sự của Giáo hội, xây dựng Giáo hội số theo xu thế thời đại, kiện toàn và hoàn thành các trung tâm điều hành điện tử của hai văn phòng T.Ư Giáo hội và Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam các địa phương.
Cùng đó, Tăng Ni, Phật tử Giáo hội Phật giáo Việt Nam sẽ không ngừng phát huy tinh thần yêu nước, tích cực xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc; hưởng ứng, tham gia các phong trào thi đua ích nước, lợi dân, ích đạo, lợi đời, chung tay cùng đồng bào và Nhân dân cả nước phấn đấu cho mục tiêu „Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh“; đẩy mạnh sự nghiệp hoằng dương giáo pháp của Đức Phật vào mọi mặt của đời sống xã hội...
Góp phần tích cực vào đoàn kết, hòa hợp dân tộc
Phát biểu chúc mừng sự kiện trọng đại này của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ vui mừng được biết trong nhiệm kỳ vừa qua, phát huy truyền thống vẻ vang, Giáo hội Phật giáo Việt Nam cùng các tăng ni đã tích cực hưởng ứng, vận động phật tử tham gia các phong trào thi đua yêu nước do các cấp chính quyền, MTTQ và đoàn thể phát động, như: Xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, khu dân cư văn hóa mới, đấu tranh phòng chống tệ nạn xã hội, tham gia bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu, phòng chống dịch bệnh... với nhiều cách làm hay, mô hình tiêu biểu. Phát huy tinh thần từ bi, hỉ xả, vô ngã, vị tha trong nhà Phật, Giáo hội các cấp và tăng ni, phật tử cũng tích cực tham gia công tác xã hội hóa các hoạt động y tế, giáo dục, dạy nghề, trợ giúp xã hội, an sinh xã hội, từ thiện nhân đạo… với nhiều hoạt động cụ thể, thiết thực, trong đó đã tham gia ủng hộ trên 7.000 tỷ đồng cho người nghèo, người khuyết tật, người có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em mồ côi, người già neo đơn không nơi nương tựa, người dân vùng bị ảnh hưởng thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh.
Đặc biệt, theo Chủ tịch nước, từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát, Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã gương mẫu chấp hành nghiêm quy định về phòng chống dịch bệnh trong hoạt động và sinh hoạt tôn giáo; hàng nghìn tăng, ni, phật tử tình nguyện xung phong vào tuyến đầu phòng chống dịch; ủng hộ nguồn kinh phí lớn cho Quỹ vaccine, hỗ trợ mua trang thiết bị y tế, trao tặng hàng chục triệu phần quà và suất ăn miễn phí...
“Những hành động cao đẹp, đầy tình nhân ái của Giáo hội Phật giáo Việt Nam và các tăng ni, phật tử thực sự đã làm lay động trái tim hàng triệu đồng bào cả nước, góp phần tích cực cùng các cấp, các ngành và toàn dân phòng, chống dịch bệnh”- Chủ tịch nước nói.
Đánh giá cao những kết quả, đóng góp quan trọng của Giáo hội Phật giáo Việt Nam trong nhiệm kỳ 2017-2022 vào thành tựu chung của đất nước, Chủ tịch nước đề nghị: Đại hội tập trung thảo luận, thống nhất ý chí và hành động của toàn thể Giáo hội để quyết tâm thực hiện thành công 12 mục tiêu tổng quát về hoạt động Phật sự trong nhiệm kỳ 2022-2027 đã đề ra; xây dựng Giáo hội Phật giáo Việt Nam trang nghiêm, vững mạnh, phát triển; suy tôn, suy cử các quý vị lãnh đạo trong Hội đồng Chứng minh, Hội đồng Trị sự là những người tiêu biểu về đạo hạnh và năng lực, đại diện cho các hệ phái, vùng miền, xứng đáng là “thạch trụ tùng lâm”. Đồng thời, thống nhất tu chỉnh Hiến chương phù hợp và đáp ứng yêu cầu hoạt động của Giáo hội trong giai đoạn mới, tiếp tục phát huy những giá trị tốt đẹp của Phật giáo, khẳng định vị thế của tổ chức Phật giáo duy nhất ở Việt Nam đại diện cho tăng, ni, phật tử Việt Nam ở trong và ngoài nước, làm cơ sở để tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp "Hộ quốc an dân" của Phật giáo Việt Nam trong giai đoạn mới.
“Với tôn chỉ, mục đích cao cả của Phật giáo, với đường hướng hành đạo “Đạo pháp-Dân tộc-CNXH,” trong nhiệm kỳ mới, Giáo hội Phật giáo Việt Nam cần tiếp tục tập trung chỉ đạo, tập hợp đoàn kết tăng, ni, phật tử Việt Nam ở trong và ngoài nước tiếp tục phát huy những truyền thống yêu nước, gắn bó, đồng hành cùng dân tộc của Phật giáo Việt Nam, góp phần tích cực vào đoàn kết, hòa hợp dân tộc, thực hiện tốt các phong trào thi đua yêu nước, chung tay thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng nước Việt Nam “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”- Chủ tịch nước bày tỏ.
Từ đó, Chủ tịch nước đề nghị các ban, bộ, ngành T.Ư và các cấp ủy, chính quyền địa phương cùng MTTQ Việt Nam luôn quan tâm và thực hiện đúng chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước đối với tôn giáo; hướng dẫn, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi để các tôn giáo nói chung và Phật giáo nói riêng hoạt động tuân thủ pháp luật, tạo môi trường sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo ổn định, lành mạnh trong cả nước.
Tại buổi Lễ, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và lãnh đạo Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, lãnh đạo các ban, bộ, ngành đã trao Huân chương Lao động, Huân chương Đại đoàn kết dân tộc và nhiều phần thưởng khác tặng các tập thể ban, viện T.Ư, Ban Trị sự và cá nhân tăng ni, cư sỹ phật tử thành viên Giáo hội có thành tích đặc biệt đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc; chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo, thực hiện đúng đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.