Vi phạm pháp luật trong quản lý đất đai
Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ban hành thông báo Kết luận thanh tra số 3166/TB-TTCP, về việc chấp hành chính sách pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch, đầu tư xây dựng các công trình điện theo quy hoạch điện VII và quy hoạch VII điều chỉnh. Trong đó có kết luận thanh tra tại tỉnh Đắk Lắk.
TTCP cho biết đã chuyển đến Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an hồ sơ vụ việc vi phạm pháp luật trong quản lý đất đai đối với Công ty TNHH Đầu tư Long Thành 1.
Theo đó, UBND tỉnh Đắk Lắk đã chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Nhà máy điện mặt trời Long Thành 1 tại xã Ia Lốp, huyện Ea Súp với diện tích 60 ha đất do Công ty TNHH Đầu tư Long Thành làm chủ đầu tư, trong khi vị trí khu đất chưa phù hợp với quy hoạch thủy lợi (quy hoạch vùng tưới Hồ chứa nước Ia Mơr) theo quy định.
Đặc biệt, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cho thuê đất thực hiện dự đối với dự án Nhà máy điện mặt trời Long Thành 1 có vi phạm.
Cụ thể, mặc dù, Sở NN&PTNT đã có Văn bản số 338/SNN-KHTC ngày 07/02/2018 tham gia ý kiến thẩm định đề xuất dự án. Trong đó nêu: Diện tích đất thực hiện dự án trùng với diện tích khu tưới của dự án Hồ chứa nước Ia Mơr do Bộ NN&PTNT phê duyệt (cơ bản đã hoàn thành phần đấu nối và bắt đầu triển khai thực hiện phần kênh chính Đông trên địa bàn huyện Ea Súp).
Ngày 17/3/2018, Sở NN&PTNT tiếp tục có Văn bản số 681/SNN-CCKL tham gia ý kiến bổ sung đề xuất dự án, trong đó nêu: Đối chiếu với quy hoạch Hồ chứa nước Ia Mơr, toàn bộ diện tích 500ha của dự án điện mặt trời trùng với diện tích quy hoạch vùng tưới Hồ chứa nước Ia Mor, trong đó có một phần trùng với bản đồ thiết kế 2 đoạn kênh nhánh với chiều dài khoảng 400m.
Đến thời điểm thanh tra, Bộ NN&PTNT (cấp quyết định đầu tư dự án đầu tư công trình thủy lợi Hồ chứa nước Ia Mơ giai đoạn 2) chưa có ý kiến về các nội dung liên quan đến quy hoạch vùng tưới Hồ chứa nước Ia Mơr, nhưng UBND tỉnh Đắk Lắk đã quyết định phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2018 của huyện Ea Súp.
Trong đó diện tích đất thực hiện dự án Nhà máy điện mặt trời Long Thành 1 bị chồng lấn lên quy hoạch vùng tưới Hồ chứa nước Ia Mơr, vi phạm quy định tại khoản 8 Điều 35 Luật Đất đai năm 2013, khoản 1 Điều 11 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Đắk Lắk ra quyết định số 2454/QĐ-UBND ngày 5/10/2018 cho Công ty TNHH Đầu tư Long Thành Đắk Lắk 1 thuê 60 ha đất và chuyển mục đích sử dụng đất sang đất công trình năng lượng để thực hiện dự án Nhà máy điện mặt trời kết hợp với nông nghiệp đã chồng lấn lên đất quy hoạch vùng tưới Hồ chứa nước la Mơr, vi phạm khoản 3 Điều 12 Luật Đất đai 2013.
Ngoài ra, UBND tỉnh Đắk Lắk còn chấp thuận chủ trương đầu tư cụm 5 dự án Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện-Ea Súp 1,2,3,4,5 trong khi vị trí khu đất thực hiện các dự án chưa phù hợp với quy hoạch.
Đồng thời, chủ đầu tư Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện - Ea Súp 4 chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường hạng mục đường dây 500 kV theo quy định; địa điểm thực hiện dự án thay đổi, nhưng chủ đầu tư không lập lại Báo cáo đánh giá tác động môi trường.
UBND tỉnh Đắk Lắk chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Trang trại điện mặt trời BMT khi vị trí khu đất thực hiện dự án chưa phù hợp với Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, Kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ cuối (2016-2020) của tỉnh Đắk Lắk; vị trí khu đất thuộc đất thủy lợi, không phù hợp với Kế hoạch sử dụng đất của huyện Krông Pắc nên không đủ điều kiện cho thuê đất để thực hiện dự án theo quy định tại Điều 52 Luật Đất đai năm 2013.
Dự án điện gió của Trung Nam Group “dính” sai phạm
Đối với các dự án Nhà máy điện gió, TTCP kết luận, UBND tỉnh Đắk Lắk có quyết định chủ trương đầu tư dự án khi chưa phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án Nhà máy điện gió Ea Nam do Công ty CP điện gió Trung Nam Đắk Lắk 1 (thuộc Trung Nam Group) làm chủ đầu tư, là vi phạm quy định.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Đắk Lắk quyết định chủ trương đầu tư 4 dự án Nhà máy điện gió (Krông Búik 1, Krông Búik 2, Cư Né 1, Cư Né 2 do Công ty TNHH Đầu tư năng lượng tái tạo Cư Né làm chủ đầu tư) trong khi vị trí khu đất thực hiện dự án chưa phù hợp kế hoạch sử dụng đất năm 2021 của huyện Krông Buk...
UBND tỉnh Đắk Lắk chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Nhà máy điện gió Trang trại phong điện Tây Nguyên do Công ty Giải pháp năng lượng gió HBRE (HBRE Wind Power Solution) làm chủ đầu tư, trước khi chấp thuận bản đăng ký cam kết bảo vệ môi trường và quyết định phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường là vi phạm quy định.
Đặc biệt, TTCP chỉ ra những vi phạm trong việc chuyển mục đích sử cdụng đất, cho thuê đất thực hiện các dự án.
Cụ thể, kế hoạch sử dụng đất thực hiện dự án Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện-Ea Súp 1, 2,3, 4, 5 (Công ty TNHH Xuân Thiện Đắk Lắk) khi chưa điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 của huyện Ea Súp, được UBND tỉnh phê duyệt là chưa tuân thủ đúng quy định.
Đồng thời, việc UBND tỉnh Đắk Lắk cho thuê đất để thực hiện dự án Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện - Ea Súp 4 có công suất đặt là 150 MW (~187,5 MWp), với tổng diện tích 238,2 ha đất, vượt mức tối đa 13,2 ha đất (tối đa là 225 ha) là vi phạm quy định.
Đối với các dự án Nhà máy điện mặt trời Srêpốk 1, Quang Minh, Jang Pông, UBND tỉnh Đắk Lắk chuyển mục đích sử dụng từ đất trồng cây lâu năm sang đất xây dựng công trình năng lượng và cho các chủ đầu tư thuê 152,5 ha đất tại xã Ea Wer và xã Ea Huatr, huyện Buôn Đôn để đầu tư các dự án điện mặt trời trong khi vị trí các khu đất đang thuộc quy hoạch rừng sản xuất là vi phạm quy định.
Đối với dự án Trang trại điện mặt trời BMT (30 MWp), Công ty TNHH MTV Quản lý công trình thủy lợi Đắk Lắk ký hợp đồng cho Công ty CP năng lượng tái tạo BMT thuê 34,8 ha đất gắn với kết cấu hạ tầng Hồ thủy lợi Krông Búk Hạ để thực hiện dự án là không phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và mục đích sử dụng đất Hồ thủy lợi Krông Búk Hạ đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, vi phạm quy định.
Tổng TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Đắk Lắk kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan.
UBND tỉnh Đắk Lắk được giao chỉ đạo Công ty TNHH MTV Quản lý công trình thủy lợi Đắk Lắk nộp ngân sách Nhà nước toàn bộ tiền thu từ việc cho thuê quyền khai thác 34,82ha đất trong phạm vi vùng phụ cận công trình Hồ thủy lợi Krông Búk Hạ.
Cơ quan thanh tra cũng đề nghị địa phương xem xét, xử lý việc Công ty TNHH MTV Quản lý công trình thủy lợi Đắk Lắk ký hợp đồng cho thuê trái quy định.
Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị Đắk Lắk cùng các cơ quan xem xét, xử lý việc thu hồi diện tích đất cho thuê vượt định mức quy định, tăng sai 13,2ha đối với dự án Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện - Ea Súp 4.