Chuyển đổi số Ngân hàng: kết nối dữ liệu, an toàn giao dịch

Ngày 25/9/2025, tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo và Triển lãm cấp cao thường niên ngành Ngân hàng – Smart Banking 2025 với chủ đề “Đột phá chuyển đổi số ngành Ngân hàng: dữ liệu là nền tảng, khách hàng là trung tâm”.

"Big 4" đã giảm hơn 100 phòng giao dịch, ứng dụng mạnh mẽ số hoá

Phát biểu tại hội thảo, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho biết, các ngân hàng "big 4" đã giảm hơn 100 phòng giao dịch do hiện nay có tới 98% khách hàng giao dịch trên kênh số.

Bên cạnh đó, hiện gần 88% người trưởng thành đã có tài khoản ngân hàng, đây là con số từng là mong ước trong nhiều năm trước. Giao dịch liên ngân hàng ghi nhận 30 triệu giao dịch, với tổng giá trị hơn 40 tỷ USD. Điều này cho thấy quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân hàng đạt được những kết quả rõ nét

Đến nay, hầu hết dịch vụ ngân hàng cơ bản đã được số hóa trên các kênh điện tử, nhiều ngân hàng ghi nhận trên 95% giao dịch thực hiện qua kênh số. Hệ sinh thái ngân hàng số ngày càng đa dạng, thông minh, cho phép khách hàng thực hiện trọn vẹn các dịch vụ từ chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, gửi tiết kiệm đến vay vốn ngay trên điện thoại di động.

Sự phát triển nhanh chóng của chiến lược kinh doanh dựa trên dữ liệu trong ngành Ngân hàng đã tạo ra những lợi ích đáng kể. Cụ thể, các ngân hàng có thể tăng cường việc tiếp cận khách hàng, tạo ra các sản phẩm và dịch vụ có tính cá nhân hóa cao, đồng thời, tối ưu hóa quy trình phát hiện rủi ro và phòng ngừa gian lận, cải thiện quy trình vay và xử lý hồ sơ vay vốn, tăng cường khả năng dự đoán và phân tích thị trường.

Sự bùng nổ mạnh mẽ của các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain (công nghệ chuỗi khối) và fintech (công nghệ tài chính) không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý, vận hành mà còn mở ra những phương thức mới trong tương tác và phục vụ khách hàng.

Chính phủ hiện đang thúc đẩy ngân hàng số, thanh toán không tiền mặt, đồng thời đẩy mạnh cơ chế sandbox fintech để thử nghiệm các mô hình mới như P2P lending, ngân hàng số 100% trực tuyến, tài sản số và blockchain. Theo các chuyên gia, để chuyển sang hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, ngân hàng chú trọng đầu tư hạ tầng để khai thác dữ liệu sâu hơn, giúp nâng hiệu quả đầu tư và quản trị rủi ro.

Dữ liệu và Trí tuệ nhân tạo: chìa khóa giúp ngân hàng tăng tốc chuyển đổi số

Agribank cho biết, đơn vị đã phối hợp với các trường đại học, tổ chức giáo dục tiến hành đào tạo liên tục, giúp lãnh đạo và nhân viên nắm bắt kỹ năng sử dụng AI một cách chuẩn mực. Đồng thời, thúc đẩy các sáng kiến như “đại sứ số”, “hạt nhân số”, nhằm khuyến khích tinh thần học tập và phổ cập kỹ năng công nghệ đến từng nhân sự.

Để bảo đảm an toàn bảo mật, Agribank đã đầu tư mạnh mẽ vào các công nghệ tiên tiến, áp dụng tiêu chuẩn quốc tế để xây dựng hệ thống vững chắc và đáng tin cậy. Ngân hàng triển khai đồng bộ giải pháp bảo mật đa lớp, bao gồm xác thực đa yếu tố (MFA), sinh trắc học và mã hóa dữ liệu đầu cuối. Các hệ thống giám sát giao dịch hoạt động liên tục, kịp thời phát hiện và ngăn chặn gian lận…

Vietcombank đưa chatbot 24/7 vào sử dụng để khách hàng tra cứu số dư, lịch sử giao dịch và giải đáp thắc mắc mà không cần gọi tổng đài cách đây vài năm. Ngân hàng này cũng ứng dụng AI phân tích dữ liệu khách hàng, để gợi ý sản phẩm tài chính và tăng doanh thu từ dịch vụ cá nhân hoá.

Tương tự, việc đào tạo kiến thức, trang bị công nghệ cũng được triển khai sâu rộng trong hệ thống của SHB, hướng tới hỗ trợ nhân sự phân tích dữ liệu và giao tiếp với khách hàng tốt hơn.

“Việc ứng dụng công nghệ một cách hợp lý vào quá trình vận hành giúp tất cả nhân sự trong hệ thống làm việc hiệu quả hơn. Đồng thời, gia tăng sự tin tưởng của khách hàng với các dụng dịch vụ của ngân hàng” - ông Đỗ Quang Vinh, Phó chủ tịch HĐQT, kiêm Phó tổng giám đốc SHB nói và cho rằng điều này sẽ hỗ trợ ngân hàng trong huy động được nguồn vốn giá rẻ, tăng cường nguồn lực tài chính.

Theo TS Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, để đạt được những “đột phá” thực sự trong năm 2025 và giai đoạn tiếp theo, ngành Ngân hàng đồng thời giải quyết nhiều bài toán: chuẩn hóa, làm sạch dữ liệu trên toàn hệ thống; xây dựng kiến trúc dữ liệu hợp nhất, tránh chồng chéo giải pháp; thiết lập khung quản trị dữ liệu toàn diện về bảo mật, quyền riêng tư và đạo đức sử dụng; tăng cường khả năng liên thông dữ liệu có kiểm soát giữa ngân hàng và các nền tảng định danh, dữ liệu dân cư, doanh nghiệp, thương mại điện tử, bảo hiểm, viễn thông; nâng cao năng lực phân tích thời gian thực phục vụ ra quyết định tức thời trong cấp tín dụng, quản lý rủi ro và giám sát gian lận.

Tính đến 13/6/2025, ngành Ngân hàng đã có hơn 117 triệu hồ sơ khách hàng cá nhân được đối chiếu sinh trắc học qua CCCD gắn chip hoặc VNeID (gần 100% tài khoản thanh toán cá nhân có giao dịch trên kênh số); hơn 927 nghìn hồ sơ khách hàng tổ chức được đối chiếu (hơn 70% tổng tài khoản thanh toán tổ chức có giao dịch trên kênh số). CIC phối hợp với C06 – Bộ Công an hoàn thành 6 đợt làm sạch dữ liệu với khoảng 57 triệu lượt hồ sơ. 63 TCTD triển khai ứng dụng thẻ CCCD gắn chip tại quầy; 57 TCTD và 39 tổ chức trung gian thanh toán triển khai trên mobile app; 32 TCTD và 15 tổ chức trung gian thanh toán đang áp dụng VneID.

Một xu hướng quan trọng khác là open banking – ngân hàng mở. NHNN đã ban hành Thông tư về Open API cho phép các bên thứ ba kết nối dịch vụ ngân hàng an toàn, học hỏi từ kinh nghiệm châu Âu với PSD2, PSD3 trong đó các bên buộc phải chia sẻ dữ liệu nhưng vẫn đảm bảo an toàn và quyền riêng tư. Đây là bước tiến quan trọng để ngân hàng Việt Nam tiến tới cung cấp dịch vụ đa dạng, tiện ích, giúp khách hàng có thể sử dụng dịch vụ ngân hàng ngay cả từ ứng dụng hàng không, chứng khoán hay các nền tảng khác.

Bên cạnh chương trình hội thảo, chương trình diễn tập chủ động phòng thủ không gian mạng - DF Cyber Defense 2025 tiếp tục diễn ra với sự phối hợp thực hiện bởi Cục Công nghệ thông tin (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam), Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam và Tập đoàn IEC. Đơn vị đồng hành cùng thực chiến là Trend Micro, cùng đơn vị đồng hành chuyên môn CyberJutsu Academy. Diễn tập chủ động phòng thủ không gian mạng là cơ hội để tăng cường phối hợp, rút ngắn thời gian xử lý và ứng phó với các công nghệ tấn công mới, đồng thời nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ phụ trách an toàn thông tin trong các ngân hàng và tổ chức tài chính.