Tại hội nghị “Cập nhật chẩn đoán-điều trị tai-mũi-họng-thính học và phẫu thuật đầu-cổ 2024” do Hội Tai Mũi Họng TP Hồ Chí Minh tổ chức, các chuyên gia cho biết, tai mũi họng là nhóm bệnh lý thường gặp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là ở trẻ em.
Do ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường đặc biệt là hiện tượng El Nino khắc nghiệt hiện nay càng làm tăng tính nghiêm trọng của bệnh lý tai mũi họng ở trẻ em. Trong các bệnh nhiễm trùng hô hấp cấp tính, viêm phổi là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong của trẻ em trên thế giới. Các bệnh nhiễm khuẩn tai mũi họng phổ biến bao gồm: Viêm mũi họng cấp, viêm Amidan, viêm tai giữa, viêm mũi xoang.
Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Kiên Hữu, Chủ tịch tai Mũi họng TP Hồ Chí Minh cho hay, tại các tỉnh phía Nam, mùa lạnh, tỷ lệ viêm đường hô hấp gia tăng ở trẻ nhỏ.
Bác sĩ chuyên khoa II Lâm Hoàng Yến, Khoa Tai mũi họng, Bệnh viện Nhân dân 115 cho biết, tai, mũi và họng là những cơ quan có cấu trúc và cơ chế hoạt động phức tạp và có liên quan đến nhau.
Do vị trí cửa ngõ của đường hô hấp, tai mũi họng là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với không khí và thức ăn hàng ngày, đồng thời với cả các tác nhân gây bệnh như khói bụi, vi khuẩn, virus… Các bệnh nhiễm khuẩn tai mũi họng phổ biến thường gặp như viêm mũi họng cấp, viêm amidan, viêm tai giữa, viêm mũi xoang,…
Nhiễm trùng tai mũi họng phổ biến ở trẻ em và thường xuyên tái phát nhiều lần. Nếu không được điều trị dứt điểm, có thể gây các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm cầu thận, viêm màng não, viêm xương chũm, biến chứng nội sọ, tim mạch, suy hô hấp.
Theo thống kê của tổ chức Y tế thế giới, nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính là nguyên nhân gây ra gần 20% tổng số ca tử vong cho trẻ em dưới 5 tuổi tử vong.
Bác sĩ Lâm Hoàng Yến chia sẻ, 57% trẻ em bị viêm đường hô hấp tái phát (ít nhất ba đợt một năm, trong ít nhất 2 năm) bị thiếu một trong các kháng thể IgG và 17% bị thiếu IgA. Thiếu kháng thể IgG khá nổi bật ở trẻ nhỏ, cho thấy sự non nớt của hệ thống miễn dịch và là một trong những yếu tố có thể gây bệnh.
Ngoài ra, môi trường ô nhiễm, khí hậu thay đổi cộng thêm những tổn thương do Covid-19 làm suy giảm chức năng hô hấp và tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng tai mũi họng.
Biện pháp điều trị nhiễm khuẩn tai mũi họng phổ biến hiện nay là điều trị triệu chứng và sử dụng kháng sinh nếu nguyên nhân gây bệnh là vi khuẩn.
Đối với nguyên nhân là virus việc lựa chọn điều trị bằng kháng sinh hoàn toàn không có hiệu quả. Hiện nay tình trạng sử kháng sinh không cần thiết, lạm dụng liều lượng,... gây kháng kháng sinh và tăng chi phí điều trị.
Theo bác sĩ Lâm Hoàng Yến, vaccine có vai trò quan trọng trong phòng ngừa nhiễm khuẩn tai mũi họng ở trẻ. Có thể sử dụng các loại vaccine, trong đó gồm vaccine tiêm hoặc vaccine đường uống chính là các ly giải vi khuẩn, giúp kích thích hệ thống miễn dịch, tạo các kháng thể phòng, chống lại các tác nhân gây bệnh...
Để phòng tránh bệnh, chuyên gia khuyến cáo:
Trẻ cần vệ sinh sạch sẽ, thường xuyên rửa tay, sát khuẩn và tăng cường sức đề kháng bằng dinh dưỡng hằng ngày và bổ sung Vitamin C.
Người lớn đi từ ngoài về nên vệ sinh mũi họng trước khi tiếp xúc với các bé.
Theo dõi sức khỏe của trẻ hàng ngày, nếu có biểu hiện sốt ho đau họng thì cần được cách ly và đeo khẩu trang.
Không tự ý sử dụng thuốc, phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ.
