Công bố chỉ số MOBI về minh bạch ngân sách: Nhiều bộ, ngành “trắng” thông tin

Hà Lâm
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Kết quả khảo sát về minh bạch ngân sách vừa được Liên minh Minh bạch Ngân sách (BTAP) và Trung tâm Phát triển và Hội nhập (CDI) công bố ngày 30/7 cho thấy, trong số 37 bộ, cơ quan T.Ư được khảo sát về chỉ số công khai ngân sách (MOBI 2018), có 20 đơn vị không công khai bất cứ thông tin gì về ngân sách. Một số Bộ chây ỳ công khai ngân sách được gọi tên gồm Bộ Y tế; Bộ GD&ĐT; Bộ Xây dựng; Bộ Ngoại giao; Bộ NN&PTNT…

Chỉ số công khai ngân sách bộ, cơ quan T.Ư.
Không đơn vị nào đạt mức độ “công khai đầy đủ”
Khảo sát về chỉ số công khai ngân sách dựa trên bằng chứng về công khai các tài liệu ngân sách trên cổng thông tin điện tử của 37 bộ và cơ quan T.Ư. Theo quy định, 6 loại tài liệu ngân sách bắt buộc phải công khai theo Luật Ngân sách nhà nước 2015 là Dự toán thu - chi ngân sách đơn vị năm 2019; báo cáo tình hình thực hiện ngân sách đơn vị quý I/2018, 6 tháng đầu năm, 9 tháng năm 2018, cả năm 2018 và quyết toán thu chi ngân sách nhà nước năm 2017.
Tổng hợp điểm của các trụ cột, khảo sát cho biết, trong số 37 bộ, cơ quan được chấm điếm, Đài Truyền hình Việt Nam có thứ hạng cao nhất. Xếp thứ 2 là T.Ư Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Xếp cuối bảng là Bộ Tư pháp. Một số cơ quan khác phía trên Bộ Tư pháp là: Bộ GTVT, Bộ KH&ĐT, Bộ TT&TT, Bộ KHCN...

PGS.TS Vũ Sỹ Cường - đại diện nhóm nghiên cứu cho biết, trong 37 bộ, cơ quan T.Ư được khảo sát đạt mức "ít công khai", không có đơn vị nào đạt mức độ "công khai đầy đủ", "tương đối đầy đủ" và "chưa đầy đủ" trong khảo sát MOBI 2018. Trong số 37 bộ, cơ quan T.Ư tham gia khảo sát MOBI 2018, chỉ có 12 cơ quan, tổ chức có công khai ít nhất 1 trong 6 tài liệu ngân sách bắt buộc (chiếm 32,43%). Có 25 bộ, cơ quan T.Ư không công khai bất kỳ một tài liệu nào tại thời điểm khảo sát (chiếm 67,57%). Có 20 đơn vị thậm chí không có thư mục công khai ngân sách và không công khai tài liệu ngân sách nào như: có Bộ Y tế; Bộ GD&ĐT; Bộ Xây dựng; Bộ Ngoại giao; Bộ NN&PTNT...

Về tính kịp thời, kết quả MOBI 2018 cho thấy, các bộ, cơ quan T.Ư chưa công khai kịp thời các tài liệu ngân sách theo quy định. Ví dụ, trong số 10 đơn vị có công bố tài liệu về Dự toán ngân sách năm 2019, chỉ có duy nhất Bộ Công Thương là đơn vị công bố đúng thời hạn theo quy định là trong vòng 15 ngày kể từ ngày 31/12/2018. Đối với tài liệu về Quyết toán ngân sách năm 2017, có 4/6 đơn vị có công khai thông tin công bố đúng thời hạn theo quy định (bao gồm Bộ Nội vụ; Đài Truyền hình Việt Nam; Ủy ban Dân tộc và Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội). Các tài liệu còn lại gồm Báo cáo tình hình thực hiện ngân sách đơn vị 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng và cả năm 2018 không được công khai hoặc công khai muộn hơn so với thời hạn quy định.

Thiếu thuyết minh báo cáo

Về tính đầy đủ, theo đánh giá, các bộ, cơ quan T.Ư thường thiếu nội dung về báo cáo thuyết minh tài liệu, thiếu các bảng biếu bắt buộc phải công khai theo quy định. Chỉ có Bộ Công Thương là đơn vị duy nhất công khai đầy đủ thuyết minh tài liệu, quyết định công khai và bảng biểu đính kèm Dự toán thu – chi ngân sách của đơn vị năm 2019. Được biết, hầu hết báo cáo tại các nước đều thuyết minh đầy đủ, giải thích các nội dung thu chi thay đổi do đâu. Trong khi ở Việt Nam thì công khai chỉ có bảng số, không biết vì sao tăng, giảm" - PGS. TS Vũ Sỹ Cường lưu ý. Theo ông, người dân bình thường hay kể cả chuyên gia nếu đọc những thông tin công bố của Việt Nam cũng sẽ khó hiểu được cụ thể các nội dung.