Lý giải cho vấn đề này, đại diện một số doanh nghiệp cho biết bởi hiện người tiêu dùng Việt đang có xu hướng chuyển sang không sử dụng tiền mặt, thay đổi kinh doanh truyền thống sang kinh doanh trực tuyến.
Khủng hoảng giúp tìm ý tưởng mới
Học tập và làm việc tại Mỹ, sau đó gây dựng thành công startup “Kỳ lân”, đồng sáng lập siêu ứng dụng thanh toán MoMo Tường Nguyễn cho biết, dù bối cảnh khủng hoảng khác nhau từ lạm phát, dịch bệnh, nhưng điểm chung của việc thích nghi chính là thái độ chấp nhận của bản thân. Việc chấp nhận hoàn cảnh không có nghĩa là chịu khuất phục, mà để an yên trong tâm và bắt đầu có sự thích nghi trong hành động.
“Ở khía cạnh nào đó, nhờ khủng hoảng kinh tế thì MoMo mới có thể ra đời và phát triển như ngày hôm nay” - ông Tường Nguyễn nói và chia sẻ về sự thích nghi của DN chuẩn bị khi đối mặt với giai đoạn khủng hoảng của xã hội.
Ngoài yếu tố “tâm bình yên trong cơn bão” - tâm thế thích nghi và niềm tin về sự tốt đẹp, ông Tường Nguyễn nhấn mạnh vai trò của đồng đội trong thời kỳ khó khăn. Sự gắn kết, tương trợ được thể hiện và kết nối rõ nhất trong thời điểm khó khăn.
Với kinh nghiệm là nhà tư vấn và cố vấn, ông Tường Nguyễn đưa lời khuyên cho sinh viên chuẩn bị ra trường, đặc biệt trong ngành công nghệ, về việc đặt tầm nhìn đủ dài trong sự nghiệp và có giấc mơ. Phương châm “aim high - dream big” (đặt mục tiêu cao - mơ giấc mơ lớn) cũng đã được áp dụng khi xây dựng MoMo và để vượt qua lúc khó khăn.
Ông Tường Nguyễn chia sẻ, dù tự hào là tiên phong trong ngành thanh toán điện tử Việt Nam, song thời điểm 12 năm trước đây, không ai hiểu ví điện tử là gì. Điều “sướng” nhất của startup là được sai, được sáng tạo và đặt ra mục tiêu lớn.
“Vì vậy, ngoài ví điện tử, doanh nghiệp đã mở rộng sang lĩnh vực tài chính, đầu tư chứng khoán, phát triển mini app và chuyển đổi số cho DN” - ông Tường Nguyễn nói. Đồng thời cho rằng, ngành IT sẽ là trụ cột kinh tế Việt Nam trong 10 năm tới và hạn chế phụ thuộc nhiều vào việc khai thác tự nhiên. Do đó, ông Tường mong muốn có trí thức trẻ Việt Nam tại Mỹ trong lĩnh vực công nghệ trở về chung tay phát triển đất nước.
"Tại Việt Nam, thị trường công nghệ đang phát triển rất tốt, nhà đầu tư nước ngoài có niềm tin vào Việt Nam khi tỷ lệ áp dụng công nghệ ngày một cao” - ông Tường Nguyễn chỉ ra.
“Đường đua riêng” trong ngành công nghệ
Từ góc độ nhà tuyển dụng của một tập đoàn đa quốc gia, Trưởng bộ phận Tuyển dụng Shopee Việt Nam Trang Trần khuyến khích tâm thế “chưa biết đủ nhiều”. Đó là tinh thần học hỏi, sẵn sàng tiếp thu điều mới, biết quan sát thị trường và đặt câu hỏi liệu có thể làm gì tại thị trường, lĩnh vực đó?
Theo chị Trang, tới thời điểm hiện nay, thị trường Việt Nam chưa chịu nhiều tác động tiêu cực từ tình trạng này. Tuy nhiên, nhiều DN Việt hiện cân nhắc về dòng tiền và cân nhắc kỹ càng hơn việc lựa chọn ứng viên trong thời điểm này. Nhà tuyển dụng thường cân nhắc ứng viên theo các tiêu chí như đánh giá kiến thức chuyên môn và kỹ năng cần thiết để thực hiện công việc, khả năng học những thứ mới; đánh giá về khả năng phù hợp với văn hóa DN và đánh giá về lý do lựa chọn DN đó để làm việc.
Điển hình như Shopee, sự thích nghi với những biến động mới được thể hiện ở việc đội ngũ hỗ trợ người mua, người bán, vận chuyển làm việc với tinh thần cống hiến, nhiều chương trình, sự kiện hỗ trợ tiêu thụ nông sản của Shopee nhận được nhiều hưởng ứng và ủng hộ.
“Với ngành e-commerce, thời điểm Covid-19 lại là lúc tạo ra nhiều giá trị tích cực cho cộng đồng” - chị Trang chia sẻ về những giá trị mà công nghệ tạo ra cho cộng đồng trong thời đại dịch.
Đại diện Shopee cho rằng, du học sinh sống và làm việc ở nước ngoài có lợi thế về tư duy và lối suy nghĩ cấu trúc và khả năng làm việc trong môi trường đa văn hoá, từ đó đưa đến những ý tưởng mới, tạo giá trị cho công ty. Ngoài ra, du học sinh lợi thế tiếp cận nhiều loại kỹ năng khá đặc biệt, nhưng chưa hẳn phát triển tại Việt Nam như phân tích dữ liệu.
Đánh giá về bối cảnh khi các công ty công nghệ toàn cầu bước vào tình trạng ngưng tuyển dụng và cắt giảm nhân sự hiện nay, Engineer Manager tại TruEra (Mỹ) Chân Lê cho rằng, tình trạng này là bình thường và khuyên những sinh viên mới ra trường “không nên đặt hết trứng vào một rổ”. Nghĩa là, biết tính toán để không bỏ lỡ cơ hội phỏng vấn, đặc biệt không áp lực phải vào những DN công nghệ lớn.
“Các bạn trẻ không nên so sánh, cần tìm kiếm con đường đua riêng cho bản thân. Mình muốn làm và bỏ tâm trí, tâm sức vào làm. Việc các DN công nghệ lớn ngưng tuyển dụng có thể là cơ hội để startup tại Mỹ tăng cường chiêu mộ nhân tài. Du học sinh có thêm cơ hội để thử sức với mô hình công nghệ mới” - anh Chân Lê thẳng thắn.
Đồng quan điểm này cũng là gợi ý của Kỹ sư Học máy tại Mỹ Khang Phạm - tác giả cuốn sách Machine Learning Design (top 10 trên Amazon). Anh cho rằng, du học sinh ra trường sẽ có thêm kỹ năng và ý tưởng mới khi làm việc tại môi trường startup.
Anh cập nhật thêm, các công việc trong lĩnh vực học máy không ảnh hưởng nhiều, trong khi nhóm việc phát triển phần mềm có thể ảnh hưởng nhiều từ tình trạng này. Khoảng thời gian này có thể giúp các bạn sinh viên “đi chậm hơn” trên định hướng dài hạn của bản thân, bình tĩnh xử lý vấn đề.
Một trong những yếu tố cần thiết của du học sinh, hay trong nước ra trường tìm việc làm trong ngành IT là dám nghĩ dám làm, dám thử sức. “Việc đặt mục tiêu ngắn hạn trong tầm đạt được có thể khiến bản thân dễ thất vọng nếu đạt được mục tiêu. Hãy đặt những mục tiêu dài hạn” - anh Khang Phạm nói và cho biết, hiện có nhiều công nghệ mới, sân chơi mới mà sinh viên có thể thử sức và thử sai, không đắn đo trong khoảng thời gian cần trang bị nhiều kỹ năng và kinh nghiệm thực tế.
