Cục Cảnh sát giao thông giải đáp thắc mắc về thiết bị an toàn cho trẻ em trên ô tô

Sự an toàn được đặt lên hàng đầu 

Theo đó, tại Điều 6, Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định, ô tô cá nhân phải có thiết bị an toàn khi chở trẻ em như sau: Phạt từ 800.000 đồng đến 1 triệu đồng với tài xế chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên ô tô ngồi cùng hàng ghế với người lái xe (trừ loại ô tô chỉ có một hàng ghế), hoặc không sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em theo quy định. Quy định trên sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, tức là chỉ còn hơn một tháng nữa bắt đầu áp dụng.

Để giải đáp những thắc mắc xung quanh vấn đề này, mới đây Cục CSGT (Bộ Công an) đã có thông tin gửi các cơ quan báo chí và khẳng định, cơ quan chức năng luôn lấy sự an toàn của người dân làm yếu tố hàng đầu và việc người dân sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em cũng giống như việc đội mũ bảo hiểm.

Theo Cục CSGT, người dân có thể sử dụng đai trẻ em, ghế trẻ em hoặc đệm trẻ em trên ô tô phù hợp với điều kiện của trẻ, của gia đình và phù hợp với điều kiện sử dụng trên ô tô. Các thiết bị này đều có ý nghĩa tương tự như những thiết bị an toàn để phòng ngừa khi sự cố xảy ra.

“Trước hết cần phải nói rõ, việc quy định trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên ô tô phải sử dụng thiết bị an toàn phù hợp là để đảm bảo sức khỏe, tính mạng cho chính con em của các lái xe. Quy định này là hết sức cần thiết, các cơ quan chức năng cũng đã nghiên cứu từ trước” - đại diện Cục CSGT chia sẻ.

Về lộ trình thực hiện, đại diện Cục CSGT cho biết, việc khuyến cáo, khuyến khích người dân sử dụng ghế trẻ em trên ô tô này không phải vừa mới thực hiện, mà đã có từ cách đây nhiều năm về trước và nhiều lái xe đã mua và cho con em mình sử dụng.

"Để phù hợp với luật pháp quốc tế về giao thông mà Việt Nam đã gia nhập là Công ước Viên, khuyến cáo của Liên hợp quốc về an toàn giao thông... Việt Nam đã luật hóa quy định nêu trên để bảo vệ trẻ em, bảo vệ đối tượng yếu thế, bởi đây là nhóm đối tượng không thể tự bảo vệ mình mà cần có bố mẹ, người lớn. Khi mà bố mẹ không bảo vệ được các con thì sẽ cần tới luật pháp" - đại diện Cục CSGT nói.

Cũng theo đại diện Cục CSGT, cơ quan chức năng đã đưa xuống lộ trình tới ngày 1/1/2026 thì mới thực hiện áp dụng phạt. Ngoài ra, các quy định, quy chuẩn về thiết bị an toàn ghế trẻ em cũng đã có theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 123:2024/BGTVT.

Quy định rõ về thiết bị an toàn cho trẻ em

Theo đại diện Cục CSGT, luật đã quy định trẻ em dưới 10 tuổi và dưới 1,35 mét thì không được ngồi hàng ghế phía trên và phải sử dụng thiết bị an toàn bởi các lý do sau: khi trẻ dưới 1,35 mét, việc sử dụng dây đai an toàn theo xe sẽ không đảm bảo an toàn khi có va chạm xảy ra, bởi với chiều cao đó của trẻ, dây đai an toàn chỉ kéo tới phần đầu, cổ không phù hợp với trẻ, không đảm bảo độ an toàn của dây với trẻ; về độ tuổi, tầm trên 10 tuổi là độ tuổi mà bố mẹ, người lớn nói mà trẻ có thể nghe lời, tiếp thu, còn độ tuổi dưới 10 là tầm tuổi trẻ còn đang nghịch ngợm, cần sự giám sát của người lớn.

Ngoài ra, đã có rất nhiều nghiên cứu theo quy chuẩn quốc tế được đưa ra, sau đó cơ quan chức năng mới áp dụng vào luật và việc này rất thực tế. Nhiều khi người dân nghĩ đơn giản rằng, ôm trẻ vào lòng là an toàn, nhưng không phải thế. Khi xảy ra va chạm, đứa trẻ có thể bị văng ra, gây chấn thương. Hay chỉ cần tài xế phanh gấp, đứa trẻ cũng có thể bị dúi người ra phía trước gây nguy hiểm. "Bài học từ mũ bảo hiểm, bài học từ việc không thắt dây an toàn, ngăn chặn người điều khiển phương tiện có nồng độ cồn trong cơ thể tham gia giao thông đã có rất nhiều. Đặc biệt, trẻ em là đối tượng không tự bảo vệ an toàn cho chính bản thân. Vì vậy, trẻ em rất cần những người lớn có trách nhiệm và luật pháp được đưa ra để bảo vệ cho trẻ em - những đối tượng yếu thế. Người dân cần tuân thủ, chấp hành pháp luật về giao thông" - đại diện Cục CSGT nhấn mạnh.

Theo quy định tại tiết 1.3.1 tiểu mục 1.3 Mục 1 Quy chuẩn QCVN 123:2024/BGTVT giải thích: Thiết bị an toàn cho trẻ em là thiết bị có khả năng bảo đảm an toàn cho trẻ em ở tư thế ngồi hoặc nằm trên xe ô tô, được thiết kế để giảm nguy cơ chấn thương cho người dùng trong trường hợp xảy ra va chạm, hoặc ô tô giảm tốc độ đột ngột bằng cách hạn chế sự di chuyển của cơ thể trẻ em.

Thiết bị an toàn cho trẻ em bao gồm: Hệ thống ghế trẻ em CRS là tổ hợp các bộ phận bao gồm ghế, dây đai, khóa an toàn, thiết bị điều chỉnh và các phụ kiện khác như nôi, tấm chắn va chạm; có khả năng lắp đặt chắc chắn lên ô tô.

Hệ thống ghế trẻ em nâng cao ECRS (Enhanced Child Restraint System) gồm: + Hệ thống ghế trẻ em tích hợp ISOFIX toàn diện (Integral Universal ISOFIX Child Restraint Systems-i-Size) + Hệ thống ghế trẻ em tích hợp ISOFIX "dành cho xe đặc biệt" (Integral "Specific vehicle ISOFIX" Child Restraint Systems).

Tại tiểu mục 2.1 Mục 2 Quy chuẩn QCVN 123:2024/BGTVT thì quy định chung đối với thiết bị an toàn cho trẻ em như sau như sau: Thiết bị an toàn cho trẻ em phải phù hợp để lắp đặt lên ô tô. Không có cạnh sắc hoặc phần nhô gây hư hại quần áo người ngồi trong xe ô tô, hư hại vỏ bọc ghế ô tô. Các bộ phận cứng của thiết bị an toàn cho trẻ em không lộ các cạnh sắc làm mòn dây đai, tại các vị trí tiếp xúc với dây đai. Không thể tháo các bộ phận của thiết bị an toàn cho trẻ em hoặc không thể tháo, nếu không sử dụng các dụng cụ chuyên dụng. Bất kỳ thành phần nào có thiết kế để tháo rời được nhằm bảo dưỡng hoặc điều chỉnh phải đảm bảo, tránh nguy cơ lắp đặt sai và sử dụng không đúng cách.