Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 5, sáng 31/5, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2022; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2023.
Tạo sức sống cho giao thông công cộng
Góp ý về phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD), đại biểu Nguyễn Phi Thường (Đoàn TP Hà Nội) cho rằng, mô hình này đang được nhiều quốc gia trên thế giới nghiên cứu, áp dụng như một một giải pháp căn cơ, dài hạn để giải quyết những vấn đề lớn liên quan đến phát triển đô thị như quá tải giao thông, ô nhiễm môi trường, phát triển hạ tầng… Ở nước ta cũng đã có định hướng chỉ đạo để phát triển vấn đề này.
Bên cạnh những lợi ích mà TOD mang lại như giảm ùn tắc giao thông, tăng số lượng hành khách sử dụng giao thông công cộng, đại biểu Nguyễn Phi Thường cũng chỉ rõ một số hạn chế như triển khai dự án theo mô hình TOD luôn có rủi ro, thách thức. Thực tế triển khai các dự án đường sắt đô thị trong thời gian qua cho thấy khá nhiều bất cập.
Do vậy, đại biểu đề nghị việc phát triển hệ thống đường sắt đô thị phải đảm bảo tính tổng thể, tầm nhìn dài hạn, phát triển đô thị bền vững, kết hợp với vai trò chủ đạo của Nhà nước, với nguồn lực, sự sáng tạo khu vực tư nhân để tạo sức sống cho giao thông công cộng trở thành động lực thúc đẩy cho sự phát triển.
Đại biểu Nguyễn Phi Thường cho rằng, việc thay đổi cách làm, phương thức đầu tư tuyến đường sắt hiện nay rất cần thiết và TOD là lối đi, hướng ra để giải quyết những bài toán khó giao thông đô thị cho thành phố. Khi áp dụng mô hình này, đại biểu cho rằng, cần nhận diện một số vấn đề nhận thức như về chiến lược, về hành lang pháp lý, về định hướng chiến lược, quy hoạch và về cơ chế chính sách.
Về một số định hướng đề xuất cần phát triển thời gian tới, đại biểu Nguyễn Phi Thường đề nghị Quốc hội cần chỉ đạo rà soát, hoàn thiện hành lang pháp lý liên quan đến mô hình TOD trong các luật như: Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Quy hoạch, Luật Xây dựng… để đảm bảo tính đồng bộ.
Đồng thời đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan xây dựng chiến lược, định hướng phát triển TOD phù hợp với điều kiện đặc thù của Việt Nam, cho phép thí điểm loại hình này tại một số thành phố, trước mắt là một số tuyến đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, vừa làm vừa tổng kết để rút kinh nghiệm, hoàn thiện chiến lược phát triển hiệu quả và lâu dài.
Đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư cho công trình giao thông trọng điểm
Thảo luận tại hội trường, đại biểu Lê Thị Thanh Xuân (Đoàn tỉnh Đắk Lắk) đề nghị quan tâm hạ tầng giao thông mang tính kết nối vùng cho các địa bàn Tây Nguyên, nhất là tuyến cao tốc Đắk Nông - Chơn Thành - Bình Phước để kết nối Tây Nguyên với Đông Nam Bộ. Tăng mức hỗ trợ xây dựng đường giao thông trong Chương trình xây dựng nông thôn mới, xây dựng đường giao thông nông thôn với các tỉnh có diện tích rộng, điều kiện giao thông khó khăn…
Đồng thời, cần rà soát các quy định pháp luật về đất đai, công nghiệp, đặc biệt là quy định về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, tạo thêm quỹ đất, sắp xếp ổn định đất ở, đất sản xuất đủ điều kiện để người dân được đăng kí thường trú…
Trong khi đó, đại biểu Đặng Xuân Phương (Đoàn tỉnh Nghệ An) đề nghị đẩy nhanh tốc độ giải ngân vốn đầu tư công cho các cơ sở hạ tầng quốc gia như các công trình giao thông vận tải trọng điểm. Đồng thời, quan tâm hơn đến đầu tư, cải tạo, nâng cấp kết hợp đầu tư mới, các thiết chế văn hóa, thể thao, hệ thống y tế cơ sở đáp ứng nhu cầu của các khu vực có quy mô liên xã…