Đại biểu Quốc hội: quy định rõ ràng về giá trị pháp lý, tính bảo mật của chứng chỉ số

Bỏ quy định Hội đồng trường không chỉ là thay đổi tên gọi

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Tuyết Nga (Đoàn tỉnh Quảng Trị) cho rằng, Dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) bỏ quy định về mô hình Hội đồng trường không chỉ là thay đổi cấu trúc tên gọi, mà liên quan tới toàn bộ hệ thống quản trị minh bạch, trách nhiệm, quyền tự chủ; mối quan hệ giữa nhà nước - nhà trường - xã hội. Theo đại biểu, việc sửa đổi này chỉ hiệu quả nếu song hành các yếu tố: chuẩn hoá năng lực lãnh đạo; có cơ chế giám sát minh bạch và bảo đảm tự chủ học thuật.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thanh Phương (Đoàn TP Cần Thơ) bày tỏ quan điểm, một số bình luận nói Hội đồng trường giống như rào cản, hoặc làm phức tạp quá vấn đề, có nhiều tranh chấp liên tục, nhưng “tôi nghĩ điều đó không đúng lắm”. Thực tế Hội đồng trường cũng có nhiều cái hay, là chỗ dựa rất tốt cho hiệu trưởng. Nhất là với các trường tự chủ, Hội đồng trường sẽ giám sát việc "trả lại" kiến thức cho người học xứng đáng với số tiền thu vào.

Đồng ý với phương án của Trung ương về việc bỏ Hội đồng trường, đại biểu Nguyễn Thanh Phương vẫn băn khoăn khi điều khoản thi hành chưa hợp lý (trong thời gian 3 tháng sau khi luật mới ra đời, Hội đồng trường phải giao hết tất cả hồ sơ cho Hiệu trưởng). Vì thế, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo điều chỉnh lại điều khoản thi hành.

Đề xuất bổ sung "trình độ chuyên khoa vào hệ thống văn bằng sau đại học

Thảo luận tại tổ, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho rằng, trong Nghị quyết 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 của Bộ Chính trị “Về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân”nêu rõ: “thực hiện đào tạo chuyên sâu đặc thù trình độ sau đại học thuộc hệ thống giáo dục quốc dân trong lĩnh vực sức khỏe do Bộ Y tế quản lý”.

Luật Giáo dục đại học năm 2018 cũng đã đề cập nội dung này và đề nghị là giao cho Chính phủ quy định cụ thể. Trên cơ sở đó Bộ Y tế đã xây dựng Nghị định để hướng dẫn thực hiện Luật Giáo dục đại học năm 2018. Tuy nhiên Nghị định này vẫn đang chờ để được thực hiện, sau khi Luật Giáo dục đại học được sửa đổi và trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 10 này.

Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết 72, Bộ Y tế đang xây dựng một nghị quyết đề cập đến vấn đề đào tạo chuyên sâu đặc thù trong lĩnh vực y tế. Trong quá trình triển khai xây dựng, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì có 2 luồng ý kiến: đề nghị đưa nội dung đào tạo chuyên sâu, đặc thù trong nghị quyết về lĩnh vực y tế; cùng với việc sửa đổi một loạt các luật liên quan đến giáo dục đào tạo thì có thể đưa luôn vào các nội dung của luật sửa đổi.

Từ đề xuất này, góp ý cho Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; Dự án Luật Giáo dục đại học (sửa đổi); Dự án Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Y tế đề nghị bổ sung "trình độ chuyên khoa vào hệ thống văn bằng sau đại học, giao quyền quản lý đào tạo này cho Bộ Y tế".

Tăng tính bảo mật cho chứng chỉ, văn bằng điện tử

Cho ý kiến về Dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lan Anh (Đoàn tỉnh Lào Cai) bày tỏ tán thành với quy định người đứng đầu cơ sở giáo dục cấp chứng chỉ, văn bằng nhằm bảo đảm tính tập trung, trách nhiệm cá nhân trong quản lý cũng như chất lượng đào tạo, phù hợp với thông lệ trong nước và quốc tế.

Tuy nhiên, đại biểu nêu thực tế trong tổ chức đào tạo nghề, đặc biệt là các loại hình đào tạo khác như dưới 3 tháng, thường xuyên, hoặc bồi dưỡng, số lượng học viên rất nhiều, thường xuyên, liên tục. Trong khi đó, người đứng đầu cơ sở giáo dục nghề nghiệp có thể vắng mặt dài ngày hoặc bận công tác dẫn đến khó khăn và chậm trễ trong việc ký chứng chỉ khi bế giảng.

Do đó, đại biểu đề nghị nên quy định cho cấp phó có thể ký chứng chỉ đối với phạm vi là chứng chỉ đào tạo thường xuyên nhằm giảm tải thủ tục hành chính và bảo đảm việc cấp chứng chỉ kịp thời. Kèm theo là quy chế chặt chẽ, trách nhiệm rõ ràng, tăng cường kiểm soát chất lượng để tránh tình trạng lạm dụng việc cấp tràn lan.

Đồng tình với đề xuất này, đại biểu Quốc hội Hà Đức Minh (Đoàn tỉnh Lào Cai) đề nghị bổ sung quy định về văn bằng, chứng chỉ số để phù hợp với xu thế chuyển đổi số, bảo đảm tính minh bạch, an toàn thông tin.

"Cần quy định yêu cầu cao về bảo mật, chữ ký số hợp lệ, mã định danh hoặc mã QR liên kết với cơ sở dữ liệu quản lý văn bằng để kiểm tra tính xác thực" - đại biểu Hà Đức Minh nêu.

Đánh giá cao việc quy định văn bằng dưới dạng điện tử hoặc số là hiện đại, phù hợp với xu thế chuyển đổi số và tạo thuận lợi cho việc quản lý, xác minh, đại biểu Quốc hội Trần Thị Quỳnh (Đoàn tỉnh Ninh Bình) cho rằng cần có quy định rõ ràng về giá trị pháp lý, tính bảo mật, chống giả mạo của văn bằng điện tử/số và cơ chế quản lý dữ liệu văn bằng quốc gia để bảo đảm an toàn và minh bạch.

Đại biểu đề nghị bổ sung quy định “Bộ Giáo dục và Đào tạo chịu trách nhiệm xây dựng, quản lý, vận hành cơ sở dữ liệu quốc gia về văn bằng, chứng chỉ điện tử”.