Đại biểu Quốc hội: tránh xảy ra tình trạng “quản lý quá lỏng hoặc quá chặt”

Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật đồng bộ, đáp ứng yêu cầu thực tiễn hiện nay

Tại phiên thảo luận, các đại biểu đánh giá cao sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong năm 2024 và những tháng đầu năm 2025. Mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng kết quả toàn bộ 15/15 chỉ tiêu chủ yếu năm 2024 đều đạt và vượt mục tiêu đề ra, tốc độ tăng trưởng kinh tế, năng suất lao động tăng hết sức ấn tượng.

Theo đại biểu Quốc hội Dương Khắc Mai (đoàn tỉnh Đắk Nông), điểm nổi bật là thu ngân sách và phát triển hạ tầng chiến lược, nhất là hạ tầng giao thông, năng lượng, nhiều công trình giao thông trọng điểm về hàng không, hàng hải, đường sắt đô thị, các dự án năng lượng quan trọng hoàn thành, được đưa vào khai thác, tạo diện mạo và sinh lực mới cho đất nước. Đặc biệt, các kênh đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước, đối ngoại Nhân dân tiếp tục là điểm sáng, đạt nhiều thành tựu mới, quan trọng, đặc biệt là góp phần bảo đảm môi trường hòa bình, hữu nghị, hợp tác, tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

“Ngày nay nhìn ra thế giới và khu vực xung quanh trong bối cảnh với những diễn biến hết sức phức tạp, khó đoán định mới thấy hết ý nghĩa những gì mà chúng ta đã đạt được. Không chỉ giữ vững ổn định mà con thuyền cách mạng đã rẽ sóng tiến mạnh về phía trước để hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, mở ra không gian phát triển mới, thu hút, tổng hợp các nguồn lực cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đây là điều thiêng liêng và hết sức đáng trân trọng”- đại biểu Dương Khắc Mai nhấn mạnh.

Đại biểu cũng ghi nhận, trong thời gian qua, Chính phủ đã nỗ lực rất cao cùng các cơ quan của Quốc hội tập trung chỉ đạo rà soát, trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung kịp thời nhiều luật, bộ luật quan trọng, ban hành mới một số luật, nghị quyết với nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt nhằm tháo gỡ những nút thắt trong thể chế để khơi thông nguồn lực cho sự phát triển chung của đất nước, đặc biệt là đáp ứng yêu cầu cấp thiết trong thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương Đảng.

Dẫn lại những hạn chế, bất cập trong công tác xây dựng pháp luật được nêu trong Báo cáo của Chính phủ, đại biểu cũng lưu ý, có những hạn chế kéo dài qua nhiều kỳ họp Quốc hội mà chưa được khắc phục. Do vậy, đại biểu đề nghị, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tập trung chỉ đạo quyết liệt hơn nữa để sớm khắc phục nhằm tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật đồng bộ, bảo đảm việc thực hiện thực thi trong thực tế, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu thực tiễn của sự phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng hiện nay.

“Đây cũng là thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị quán triệt các Nghị quyết của Bộ Chính trị ngày 18/5 vừa qua. Đó là đổi mới căn bản tư duy xây dựng pháp luật, chuyển từ tư duy quản lý sang phục vụ từ bị động sang chủ động kiến tạo và phát triển” - đại biểu nhấn mạnh.

Nâng cao năng lực nội tại của doanh nghiệp, hộ kinh doanh trong nước

Các đại biểu cũng nhấn mạnh, Việt Nam đang đứng trước ngưỡng cửa quan trọng phát triển kinh tế với mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao năm 2045. Với GDP hiện đang khoảng gần 5.000 USD, để đạt được thu nhập cao, Việt Nam cần ở mức thu nhập GDP bình quân khoảng 13.000 USD. Theo  đại biểu Quốc hội Nguyễn Hải Nam (đoàn TP Huế), để đạt được, phải tăng cường vốn đầu tư, duy trì tỷ lệ đầu tư xã hội trên GDP ở mức cao. Trong đó, để tăng mức đầu tư từ khu vực tư nhân, cần tạo điều kiện thuận lợi để phát triển thị trường vốn, thị trường chứng khoán. Đặc biệt, khi thị trường vốn đã phát triển và quy mô nền kinh tế đã phát triển ở mức khá lớn là 470 tỷ USD như hiện nay, đại biểu cho rằng, nên cho phép thành lập thêm các công ty quản lý quỹ, các quỹ đầu tư để đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế.

Lý giải cho đề nghị này, đại biểu Nguyễn Hải Nam cho biết, việc thành lập thêm các công ty quản lý quỹ, quỹ đầu tư sẽ giúp phát triển kinh tế tư nhân theo mục tiêu của Nghị quyết số 68 - NQ/TW. Hơn nữa, trong các công ty quản lý quỹ, quỹ đầu tư sẽ có những quỹ thành viên có thể chấp nhận mức rủi ro mạo hiểm, sẵn sàng đầu tư vào khu vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo theo mục tiêu của Nghị quyết số 57 - NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Những quỹ thành viên này cũng có thể đầu tư phát triển đường sắt đô thị, đường vành đai ở các đô thị lớn, đường cao tốc…

Theo đại biểu, để khơi thông thị trường vốn, nguồn vốn từ trái phiếu doanh nghiệp hơn nữa, giữ tính ổn định trong chính sách cũng như tránh xảy ra tình trạng “quản lý quá lỏng hoặc quá chặt”. Bên cạnh đáp ứng nhu cầu về vốn để phát triển kinh tế, công tác đào đào tạo nghề phải quan tâm hơn nữa việc đáp ứng nhu cầu thực tế của doanh nghiệp và thị trường lao động; chú ý đến những đặt hàng của các doanh nghiệp cũng như thị trường lao động để chứng minh được hiệu quả của đào tạo nghề.

Đồng thời, cần tăng cường đào tạo về kỹ năng số, đặc biệt là về phát triển trí tuệ nhân tạo AI; cân nhắc xây dựng chương trình đào tạo tập trung vào công nghệ và khoa học; đánh giá lại mô hình truyền thống của chúng ta hiện nay vì có một số bất cập, không phù hợp với bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ 4.0 diễn ra mạnh mẽ hiện nay…

Nhấn mạnh yêu cầu “nâng cao năng lực nội tại của doanh nghiệp, hộ kinh doanh trong nước”, đại biểu Quốc hội Phạm Trọng Nghĩa (đoàn tỉnh Lạng Sơn) cho rằng, doanh nghiệp Việt là lực lượng nòng cốt trong việc xây dựng nền kinh tế tự chủ, tự cường. Do vậy, việc tham gia các dự án công để thụ hưởng nguồn lực và hỗ trợ của Nhà nước là giải pháp hữu hiệu nâng cao năng lực cho doanh nghiệp.

Theo đại biểu, Chính phủ cần ưu tiên doanh nghiệp trong nước được thực hiện các dự án đầu tư công, nhất là các dự án có quy mô lớn về hạ tầng như giao thông, công nghệ hay năng lượng. Đại biểu cũng đặc biệt đánh giá cao dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) đã có quy định liên quan đến vấn đề này.

Đại biểu cũng đề nghị, Chính phủ có Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp Việt tận dụng tối đa 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) đang thực hiện và đẩy mạnh, ưu tiên xúc tiến thương mại tại các thị trường tiềm năng mới để hỗ trợ doanh nghiệp. Đồng thời, sớm xây dựng Chiến lược quốc gia về phát triển chuỗi cung ứng nội địa để khuyến khích các doanh nghiệp trong nước tham gia sâu vào các khâu sản xuất then chốt. Từ đó, giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung nước ngoài. Triển khai mạnh mẽ phong trào “Người Việt, doanh nghiệp Việt sử dụng hàng Việt” trên cơ sở Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.