Dấu ấn qua các giải báo chí

Ghi nhận những nỗ lực đội ngũ người làm Báo Kinh tế & Đô thị

Trong những năm qua, Báo Kinh tế & Đô thị luôn bám sát thực tiễn phát triển, kịp thời lắng nghe, nắm bắt và phản ánh tâm tư, nguyện vọng của các tầng lớp Nhân dân. Báo đã luôn chủ động để bắt kịp xu thế phát triển của báo chí hiện đại, liên tục có sự đổi mới cả về hình thức, nội dung ngày càng hiện đại hơn, thông minh hơn, truyền tải thông tin nhanh nhạy, kịp thời, trung thực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của T.Ư và TP Hà Nội.

Những giải báo chí từ T.Ư đến địa phương mà Báo Kinh tế & Đô thị có được trong những năm qua là sự ghi nhận, đánh giá cao vai trò, trách nhiệm, sự đóng góp tích cực của Báo Kinh tế & Đô thị khi thực hiện nhiệm vụ. Thực hiện tốt sứ mệnh là diễn đàn của người dân đồng thời có những đóng góp tích cực vào quá trình xây dựng, phát triển Thủ đô và đất nước.

PGS.TS Nguyễn Thành Lợi - Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị cho rằng: “Chính sự đa dạng các ấn phẩm cũng tạo ra lợi thế để cạnh tranh thông tin, định hình phương thức tác nghiệp của báo chí đa phương tiện. Báo đã xây dựng những chuyên mục, loạt bài phân tích sâu về kinh tế, tài chính, bất động sản, quy hoạch, quản lý và phát triển đô thị… Trong đó, có sự tham gia không chỉ của các nhà báo mà còn của các chuyên gia có uy tín trong các lĩnh vực. Báo đã thành công trong những bước đi mới khi thay đổi nội dung và hình thức báo in theo hướng chuyên đề, chuyên sâu và tập trung phát triển báo điện tử, tiến hành các bước thay đổi giao diện, các chuyên trang. Không chỉ thông qua các bài viết, video clip, longform, megastory, podcast... mà cả qua tọa đàm trực tuyến, hội thảo lớn, truyền tải thông tin đến bạn đọc phong phú hơn”.

Trong suốt hơn 26 năm qua kể từ ngày thành lập, đặc biệt trong những năm gần đây, Báo Kinh tế & Đô thị đã nhận được rất nhiều giải thưởng của T.Ư, Bộ ngành và TP như: giải B và giải C giải Báo chí Quốc gia; giải B Búa liềm vàng; giải A và giải B giải Báo chí về xây dựng Đảng và hệ thống chính trị TP Hà Nội; giải A và giải B giải Báo chí và phát triển văn hóa và xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh; giải C giải Báo chí Đồng bằng sông Cửu Long; giải C giải Báo chí viết về ngành Giao thông vận tải; giải A, giải B, giải C giải Báo chí Cụm thi đua các tỉnh, TP dọc đường 6; giải C giải Báo chí toàn quốc “Vì sự nghiệp phát triển Văn hoá, Thể thao và Du lịch”…

Từ những bước chân trên khắp mọi miền Tổ quốc

Theo chia sẻ của nhà báo Nguyễn Văn Thắng - Phó trưởng Ban Văn hóa Đời sống, hàng năm, Ban Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn xây dựng kế hoạch tuyên truyền của từng ngành, lĩnh vực phụ trách, đặc biệt quan tâm đến các tuyến bài, loạt bài chất lượng cao, chuyên sâu.

Cùng với sự sát sao trong chỉ đạo của Ban Biên tập, sự vào cuộc tích cực chủ động của các ban chuyên môn cũng như anh chị em phóng viên, nhiều bài viết, tuyến bài có tính phát hiện, nội dung mới, sâu sắc, thời sự… được bạn đọc quan tâm. Đơn cử, ở loạt bài “Sông Đáy đang bị bức tử” phản ánh tình trạng người dân xây dựng công trình, nhà xưởng, nhà ở nằm trên hành lang thoát lũ sông Đáy; rồi tình trạng đổ bãi thải lấn sông, lấp dòng chảy khiến sông Đáy vẫn bị ô nhiễm nay càng trở nên tắc nghẽn… Để hoàn thành loạt bài này, phóng viên đã nhiều ngày thâm nhập thực tế, thậm chí quay lại điểm vi phạm nhiều lần để ghi nhận xem chính quyền đã vào cuộc xử lý hay chưa… Sau khi Báo Kinh tế & Đô thị nêu, dư luận đánh giá cao và chính quyền địa phương cũng đã tiếp thu, có hướng xử lý, khắc phục.

Hay trước tình trạng sạt lở ở Đồng bằng sông Cửu Long được báo động từ hơn thập niên qua và càng ngày càng nghiêm trọng bắt nguồn từ việc khai thác cát vô trách nhiệm, cát, “thổ phỉ”, nhóm phóng viên thường trú của Báo Kinh tế & Đô thị tại Đồng bằng sông Cửu Long đã phải nhờ rất nhiều mối quan hệ để nhập vai trên những chiếc ghe để tìm hiểu, phản ánh vấn đề này, nhất là góc khuất của những mỏ cát được cấp phép, mua cát giá cao, xuất hóa đơn giá thấp… Tác phẩm “Cát thổ phỉ” tàn phá những dòng sông ở Đồng bằng sông Cửu Long” của Báo Kinh tế & Đô thị đã đoạt giải Ba giải Báo chí Đồng bằng sông Cửu Long.

Bản thân nhà báo Nguyễn Văn Thắng cũng đã đi thực tế nhiều đồn biên phòng ở biên giới Tây Nam như: đồn Tây Yên, Phú Mỹ (Kiên Giang), Rạch Gốc, Đất Mũi (Cà Mau)… Tại đây, anh thấy được khó khăn, gian khổ của các chiến sĩ biên phòng khi đường biên giới trải dài cả trên biển, đảo, đất liền khiến cho công tác tuần tra, kiểm soát các hoạt động buôn lậu xăng dầu, thuốc lá, vận chuyển trái phép ma túy… của bộ đội biên phòng gặp rất nhiều khó khăn. Được chứng kiến cảnh các chiến sĩ tuần tra dưới cái nắng như thiêu đốt, bỏng rát của phương Nam, hay chiến sĩ biên phòng quyết liệt vào cuộc vận động người dân thực hiện đánh bắt cá hợp pháp, gỡ thẻ vàng IUU do Ủy ban châu Âu cảnh báo… là tình quân dân bền chặt, là ý chí quyết tâm bảo vệ vùng biển đảo, đất liền Tổ quốc của các cán bộ, chiến sĩ. Có thời gian ăn uống, trò chuyện, ngủ lại đồn… theo chân các chiến sĩ đi tuần nên anh đã có những thông tin phong phú, thực tế, chất liệu để hình thành các tác phẩm… Loạt 5 bài: “Những thành đồng ở biên giới Tây Nam” của nhóm tác giả Nguyễn Cao Cường, Nguyễn Văn Thắng, Nguyễn Ngọc Chung đã đoạt giải B giải Báo chí Quốc gia lần thứ XVIII - năm 2023.

Đến đau đáu về gìn giữ và phát triển văn hóa

Loạt bài “Chấn hưng, xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” (giải A giải Báo chí về Phát triển văn hóa và xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh lần thứ VII - năm 2024) của nhà báo Lại Quang Tấn (Ban Đô thị) và các đồng nghiệp thực hiện trong bối cảnh, qua 4 năm của nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng, dòng chảy văn hóa vẫn tiếp nối không ngừng, bồi đắp làm dày thêm hệ giá trị văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Năm 2024, cả nước đang trong một thời điểm hết sức quan trọng trong phát triển văn hóa khi Chương trình mục tiêu Quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035 được trình tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV vào tháng 6. Chưa bao giờ, văn hóa nhận được nhiều sự quan tâm như hiện nay, với sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan Đảng, Nhà nước, ở cả T.Ư và địa phương, với những đề án, kế hoạch, nguồn lực ưu tiên là những tín hiệu tích cực cho phát triển văn hóa.

Trong loạt bài 5 kỳ, nhóm tác giả đã đi từ góc độ lịch sử, khẳng định văn hóa đã được Đảng ta quan tâm và đặt ra từ rất sớm. Ngay từ khi chưa giành được chính quyền, trong Đề cương văn hóa Việt Nam năm 1943, Đảng ta đã xác định nền văn hóa mới Việt Nam có ba tính chất là: dân tộc, khoa học, đại chúng. Từ đó, trải qua nhiều thời kỳ, sự phát triển về lý luận của Đảng về văn hóa được phát triển lên tầm cao mới. Từ Đại hội XIII của Đảng, lần đầu tiên văn hóa trở thành một nội dung quan trọng, một nhiệm vụ trọng tâm, trong ba đột phá chiến lược: “khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam, tinh thần đoàn kết, tự hào dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Qua trao đổi phỏng vấn trực tiếp với các chuyên gia, nhà khoa học đã khẳng định tầm quan trọng trong việc phát triển lý luận của Đảng về văn hóa không chỉ đáp ứng với sự đòi hỏi thực tiễn đời sống xã hội nước ta hiện nay, mà còn là những định hướng lớn, mang tính chiến lược lâu dài về phương diện văn hóa xuyên suốt.

“Bên cạnh những kết quả đã đạt được, trong thực tế, để văn hóa thực sự là ngọn đuốc soi đường cho quốc dân đi thì vẫn còn không ít tồn tại, khó khăn, thách thức. Đó là thực trạng nhiều địa phương vẫn coi văn hóa là “cờ, đèn, kèn, trống”, nguồn nhân lực làm văn hóa ở các địa phương vẫn còn thiếu và yếu, dẫn đến nguy cơ phai nhạt bản sắc. Trong bối cảnh đó, Hà Nội - Thủ đô của các nước đã phát huy vai trò đầu tàu, dẫn dắt sự phát triển của văn hóa. Yêu cầu xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, đại diện cho những phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam - chủ thể là nơi giữ nhịp đập, điều tiết cho sự phát triển văn hóa cả nước. Tinh thần ấy đã toát lên trong những chỉ đạo, khi Thành ủy Hà Nội ban hành Chỉ thị 30-CT/TU ngày 19/2/2024 về “Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng về xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh”; được nhiều chuyên gia đánh giá là hướng đi đúng đắn, phù hợp với điều kiện cụ thể của Hà Nội” - nhà báo Quang Tấn chia sẻ.

Cũng trong loạt bài, nhóm tác giả đã ghi nhận những ý kiến tâm huyết của các chuyên gia văn hóa, gửi đi thông điệp, niềm tin rằng, văn kiện Đại hội Đảng khóa XIV, nhiệm kỳ 2025 - 2030 sẽ tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí của văn hóa ngang hàng với kinh tế - xã hội, đồng thời đưa ra những yêu cầu nội dung, nhiệm vụ phát triển văn hóa trong thời kỳ mới.

Đối với nhà báo Nguyễn Trọng Tùng (Ban Kinh tế) là nỗi niềm luôn trăn trở: làm thế nào để khắc phục những tồn tại, hạn chế, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, xây dựng chuẩn mực con người Thủ đô trong thời kỳ mới, góp phần làm giàu bản sắc văn hóa Kinh kỳ. Đó là lý do anh bắt tay vào triển khai loạt bài: “Chất Hà Nội - làm giàu bản sắc văn hóa Kinh kỳ”.

Cụ thể hóa nội dung trên, anh đã dành nhiều tháng để tìm hiểu, nghiên cứu tư liệu, tài liệu lịch sử khắc họa hình ảnh và phẩm cách người Hà Nội thanh lịch, văn minh; ghi chép để đưa ra góc nhìn so sánh; từ đó làm rõ những thay đổi trong phẩm cách người Hà Nội xưa và nay, làm sâu sắc hơn về vai trò và ý nghĩa của “chất Hà Nội” trong quá trình xây dựng và phát triển Thủ đô.

“Trên cơ sở khẳng định giá trị trải dài từ quá khứ đến hiện tại của “chất Hà Nội” trong dòng chảy phát triển của Thủ đô, tôi đã phỏng vấn, lấy ý kiến của các chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhà văn, nhà thơ, cơ quan quản lý về văn hóa qua đó đề xuất một số giải pháp nhằm gìn giữ và phát huy, đưa “chất Hà Nội” thực sự trở thành nền tảng vững chắc, là động lực cho sự phát triển bền vững của Thủ đô. Loạt bài “Chất Hà Nội - làm giàu bản sắc văn hóa Kinh kỳ” được Hội đồng Chung khảo giải Báo chí về Phát triển văn hóa, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh năm 2024 của Thành ủy Hà Nội trao tặng giải C. Nhưng quan trọng hơn đối với bản thân tôi, đó là thông qua loạt bài, tôi đã tự làm dày được thêm vốn kiến thức, hiểu biết về phẩm cách của người Hà Nội của chính mình, đồng thời góp một tiếng nói nhỏ vào việc xây dựng con người Hà Nội thanh lịch, văn minh, chung tay gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa Thăng Long - Hà Nội” – nhà báo Trọng Tùng chia sẻ.

Trưởng thành hơn trong nghề qua năm tháng

Là Trưởng ban Thời sự Chính trị, với nhà báo Vũ Thị Minh Hiền viết về công tác xây dựng Đảng là một trong những lĩnh vực trọng tâm và thường xuyên của Ban cũng như cá nhân chị. Các giải báo chí của T.Ư và TP mà Ban và cá nhân chị đạt được cũng tập trung nhiều vào lĩnh vực tuyên truyền về xây dựng Đảng.

Nhà báo Vũ Thị Minh Hiền chia sẻ: “Khi triển khai một đề tài chuyên sâu về vấn đề này, điều đầu tiên chúng tôi xác định là để phục vụ thật tốt cho công tác tuyên truyền trước những vấn đề trọng tâm, yêu cầu cấp thiết, thực tiễn đặt ra trong công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị giai đoạn hiện nay. Viết về xây dựng Đảng, vốn vẫn được đánh giá là “khô, khó, khổ”, nhưng việc được tham gia các giải báo chí cũng giúp chúng tôi học hỏi được nhiều điều, để trưởng thành hơn về nghề qua từng năm. Cách tổ chức các tuyến bài, loạt bài cũng ngày càng bài bản hơn, tính nghiệp vụ sâu và rõ hơn. Từ việc nhìn nhận vấn đề có tính trọng điểm, có tính phát hiện mới, đến xây dựng định hướng, cách viết để tạo nên những tác phẩm có tính khái quát, lý luận, nhưng vẫn bám sát hơi thở cuộc sống. Đồng thời, chúng tôi cũng học hỏi được những kỹ năng rất quan trọng để làm mới cách viết, đưa ra góc tiếp cận mới, sáng tạo trước những vấn đề, đề tài quen thuộc, truyền thống. Với hướng tiếp cận như vậy chúng tôi đã triển khai nhiều loạt bài được đánh giá cao bởi cách tiếp cận khá toàn diện vấn đề mới ở thời điểm triển khai như: “Quản lý hành chính tại các khu đô thị mới: những khoảng trống cần lấp”, “Văn hóa chính trị và góc nhìn đạo đức người cán bộ”, “Xây dựng văn hóa liêm chính: từ nhận thức sang hàng động”… Nhà báo Minh Hiền và các đồng nghiệp từng đoạt nhiều giải cao tại giải Báo chí Quốc gia, giải Búa liềm vàng, giải Báo chí về xây dựng Đảng và hệ thống chính trị TP Hà Nội…

Nếu để nhắc tới tất cả các nhà báo và giải thưởng của Báo Kinh tế & Đô thị thì chắc chắn khuôn khổ bài viết này không thể nào đủ. Xin mượn lời của nhà báo Minh Hiền thay cho lời kết: “Có thể nói, với mỗi giải thưởng báo chí đạt được, không chỉ là niềm vinh dự, tự hào, mà còn chính là một lần để mỗi phóng viên Báo Kinh tế & Đô thị tự nhìn nhận và học hỏi về chuyên môn, nghiệp vụ, để có thêm những động lực cố gắng, đổi mới hơn nữa trong nghề”.