Tại Hội thảo "Đầu tư vào đâu lợi nhuận cao và bền vững?" do báo Thanh Niên tổ chức ngày 28/5, nhiều chuyên gia thừa nhận các cam kết lợi nhuận của kênh đầu tư bất động sản nghỉ dưỡng tại Việt Nam hiện ở mức lý tưởng nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Trong đó nhiều ý kiến lo ngại nếu không sớm hoàn thiện hệ thống luật pháp về Condotel, sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của thị trường bất động sản.
Các sản phẩm bất động sản nghỉ dưỡng second home và đặc biệt là condotel có ưu điểm là đáp ứng nhu cầu đa dạng như vừa có thể dùng để nghỉ dưỡng, khai thác cho thuê và vừa tích lũy tài sản. Tuy nhiên, rủi ro cũng từng diễn ra trong thực tiễn, có nhiều đơn vị cam kết lợi nhuận cho nhà đầu tư trên 10% một năm trong cả thập niên nhưng sau đó do không đủ tiềm lực tài chính, không chạy theo được dự án, khiến nhiều nhà đầu tư rơi vào cảnh tiến thoái lưỡng nan.
Trong khi đó, thởi hạn sở hữu lại bị giới hạn, cụ thể bất động sản nghỉ dưỡng tại Việt Nam chỉ được cấp quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản trên đất có thời hạn (mức phổ biến là 30-50 năm). Đây cũng là một hạn chế và trở ngại tâm lý đối với nhà đầu tư so với các loại hình bất động sản được sở hữu lâu dài.
Phát biểu tại hội thảo, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoRea) cho biết, “second home" thì 90% là để kinh doanh và 10% để tiêu dùng nó. Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam chỉ có khoảng 13% dân số là thuộc tầng lớp trung lưu. Nhưng theo đánh giá của Việt Nam tầng lớp đó là 35% và cơ hội để tăng thu nhập của chúng ta, trong vòng 10 năm nữa con số này có thể lên 50 - 55%.
Căn nhà thứ hai không chỉ nằm trong các khu du lịch nghỉ dưỡng vì có thể thông qua ứng dụng Airbnb thì căn hộ tại TP Hồ Chí Minh cũng có thể thực hiện cho thuê. Ngoài ra còn có phương thức chứng khoán hóa bất động sản. Đây là hình thức hoàn toàn mới là chia nhỏ giá trị bất động sản đó thành từng cổ phần để giao dịch trên sàn chứng khoán. Như vậy việc đầu tư vào căn nhà thứ hai còn có nhiều hình thức mới và mọi người đều có thể tham gia. Nhưng cũng cần nghiên cứu tiếp để tránh những rủi ro lừa đảo.
Đặc biệt theo ông Châu, mô hình condotel không chỉ nằm ở khu vực ven biển và hải đảo mà có thể nằm ngay trên sông, trên Sapa, Tam Đảo. Việt Nam có lợi thế về du lịch cực kỳ lớn. Đó là một ngành công nghiệp không khói và chúng ta hoàn toàn có thể tính toán đầu tư vào căn nhà thứ hai. Nhà nước định hướng phát triển du lịch là kinh tế mũi nhọn, tốc độ tăng trưởng hằng năm không thấp hơn 16% nên việc phát triển các khu du lịch nghỉ dưỡng là cần thiết. Tuy nhiên, hiện nay tính pháp lý của condotel còn là nhược điểm.
“Tôi nghiên cứu kỹ về các luật có liên quan, người mua căn hộ phải được cấp sổ đỏ nhưng rất tiếc từ 2008 đến nay, có tình trạng một số tỉnh cấp sổ đỏ cho người mua condotel ghi trên đó là sở hữu ổn định lâu dài, không hình thành giá trị ở. Điều đó hoàn toàn trái với quy định của luật Đất đai. Ví dụ khi có kết luận của thanh tra thì Đà Nẵng cấp lại sổ đỏ nhưng lại trừ mất thời gian 11 năm và chỉ còn 39 năm là thiệt hại cho người dùng. Vì vậy tôi kiến nghị cấp lại sổ đỏ nhưng vẫn có thời gian sở hữu 50 năm hoặc theo thời hạn của dự án đó cho người mua condotel”, ông Lê Hoàng Châu nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, ông Châu cũng lưu ý việc cam kết lợi nhuận về condotel của nhiều chủ đầu tư rất cao, từ 8-12%/năm nhưng lại không có biện pháp để đảm bảo chủ đầu tư thực hiện theo cam kết. Vì vậy tính khả thi chưa đảm bảo.
Đối với các nhà đầu tư thứ cấp ông Châu khyên cần phải đầu tư thông minh mà không theo cảm xúc, để tránh các rủi ro. Riêng một số chủ đầu tư, ông Châu lưu ý cần nghiên cứu kỹ thị trường để tránh hiện tượng bão hòa về condotel.
Chia sẻ tại hội thảo, ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hồ Chí Minh cho biết, TP hiện rất quan tâm đến việc phát triển quỹ đất, nhà ở cho người dân. Mới đây TP đã trình Chính phủ quy hoạch lại đến 2030 và dành quỹ đất trên 8.000 ha vừa gồm đất ở đô thị, nông thôn và chỉnh trang phục vụ các dự án đầu tư mới.
Hiện nay TP đang tập trung nhiều vào nhu cầu nhà ở của người dân, sẽ sát cánh với các doanh nghiệp, hiệp hội để phục vụ nhu cầu đa dạng của người dân. Chính vì vậy thành phố cũng có nhiều kiến nghị về lĩnh vực đất đai, xây dựng và đầu tư để sớm đưa các dự án nhà ở hoàn tất vào phục vụ nhu cầu của người dân.
