Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà vừa có Tờ trình gửi Chính phủ về dự thảo Nghị định thay thế các nghị định số 108, 113, 143 của Chính phủ về chính sách tinh giản biên chế (TGBC).
Theo đó, Dự thảo đề nghị áp dụng TGBC đối với lao động hợp đồng làm chuyên môn, nghiệp vụ tại các đơn vị sự nghiệp công lập (ĐVSNCL) tự đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư, ĐVSNCL tự đảm bảo chi thường xuyên, ĐVSNCL tự đảm bảo một phần chi thường xuyên; không áp dụng với lao động hợp đồng làm chuyên môn, nghiệp vụ tại các ĐVSNCL do NSNN đảm bảo chi thường xuyên, vì đối tượng này ký hợp đồng có thời gian không quá 12 tháng; đồng thời bổ sung người làm việc tại các quỹ tài chính ngoài ngân sách thuộc đối tượng TGBC.
Cán bộ bị kỷ luật khiển trách, cảnh cáo nên tự nguyện TGBC
Đáng chú ý, về các trường hợp TGBC, dự thảo đề nghị bổ sung trường hợp là cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC) trong thời gian bị kỷ luật một trong các hình thức khiển trách hoặc cảnh cáo thì tự nguyện thực hiện TGBC và được cơ quan, đơn vị trực tiếp quản lý đồng ý cho phù hợp chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Thông báo số 20-KL/TW. Với trường hợp CBCCVC chưa đạt trình độ đào tạo tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ quy định đối với vị trí việc làm đang đảm nhiệm, dự thảo đề nghị chỉ áp dụng quy định này đối với CC, VC.
Riêng đối với cán bộ thì trong đề án nhân sự để giới thiệu bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm nhân sự của mỗi nhiệm kỳ đã xác định rõ tiêu chuẩn, cơ cấu, số lượng, nhân sự cụ thể, đề nghị không đặt vấn đề TGBC đối với cán bộ chưa đạt chuẩn trình độ đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ.
Bên cạnh đó, theo lãnh đạo Bộ Nội vụ, tại Nghị định 108/2014/NĐ-CP quy định chưa xem xét giải quyết TGBC với các trường hợp đang bị ốm đau, mang thai, nghỉ thai sản và nuôi con dưới 36 tháng, nhằm bảo vệ quyền lợi cho CBCCVC; song trong quá trình triển khai thực hiện, nhiều cá nhân có nguyện vọng TGBC vì không đủ sức khỏe để làm việc. Do đó, dự thảo đề nghị sửa đổi nội dung này theo hướng chưa xem xét giải quyết TGBCC với các trường hợp này, trừ khi cá nhân tự nguyện TGBC.
Về chính sách về hưu trước tuổi, kế thừa Nghị định 143/2020/NĐ-CP, dự thảo lần này chỉ sửa đổi về tuổi hưởng chính sách về hưu trước tuổi để đảm bảo phù hợp quy định của Bộ luật Lao động năm 2019, Nghị định 135/2020/NĐ-CP và đảm bảo tương quan với tuổi bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử tại Kết luận số 08-KL/TW.
Theo đó, tuổi nghỉ hưu trước tuổi được tính theo tuổi nghỉ hưu của CBCCVC theo Nghị định 135/2020/NĐ-CP; đồng thời, bổ sung chính sách về hưu trước tuổi đối với nữ CBCC cấp xã có từ đủ 15 năm và dưới 20 năm đóng BHXH, đủ tuổi đời hưởng chế độ hưu trí theo quy định, đảm bảo phù hợp Bộ luật Lao động năm 2019.
Công chức, viên chức dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính được thêm trợ cấp
Đặc biệt, tại dự thảo Nghị định này, Bộ Nội vụ đề nghị bổ sung quy định về chính sách đối với đối tượng dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, cấp xã nghỉ trong thời gian 6 tháng kể từ khi có quyết định sắp xếp của cơ quan có thẩm quyền được hưởng mức trợ cấp như sau: CBCCVC dôi dư do sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã, ngoài hưởng một trong các chính sách theo quy định thì được hưởng thêm mức trợ cấp.
Trong đó, đề nghị 2 phương án. Phương án 1 là cứ mỗi tháng nghỉ trước so với thời điểm kết thúc lộ trình giải quyết CBCCVC dôi dư theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền thì được hưởng trợ cấp bằng 1,8 triệu đồng (bằng 1 tháng lương cơ sở áp dụng từ 1/7/2023). Riêng đối tượng có số tháng nghỉ trước so với tuổi nghỉ hưu quy định tại Phụ lục I, Phụ lục II Nghị định 135/2020/NĐ-CP thấp hơn so với lộ trình giải quyết CBCCVC dôi dư theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền thì số tháng được hưởng trợ cấp được tính bằng số tháng nghỉ trước so với tuổi nghỉ hưu nêu trên.
Ưu điểm của phương án này là ngoài trợ cấp tinh giản được hưởng thì mỗi người được thêm một mức trợ cấp bằng nhau. Nếu lộ trình giải quyết dôi dư là 5 năm thì tối đa mỗi người được hưởng thêm mức trợ cấp 108 triệu đồng; nhưng nhược điểm là mức trợ cấp chưa đủ lớn để khuyến khích đối tượng dôi dư nghỉ trước lộ trình giải quyết dôi dư của cơ quan có thẩm quyền.
Ở phương án 2, cứ mỗi tháng nghỉ trước so với thời điểm kết thúc lộ trình giải quyết CBCCVC dôi dư theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền thì được hưởng trợ cấp bằng 1/2 tháng lương hiện hưởng. Riêng đối tượng có số tháng nghỉ trước so với tuổi nghỉ hưu quy định tại Phụ lục I, Phụ lục II Nghị định 135/2020/NĐ-CP thấp hơn so với lộ trình giải quyết CBCCVC dôi dư theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền thì số tháng được hưởng trợ cấp được tính bằng số tháng nghỉ trước so với tuổi nghỉ hưu nêu trên.
Phương án này có ưu điểm là ngoài trợ cấp tinh giản được hưởng, đối tượng này thêm một mức trợ cấp tính theo lương hiện hưởng của mình. Nếu lộ trình giải quyết dôi dư là 5 năm và hệ số lương trung bình 3,66, thì trung bình mỗi người được hưởng trợ cấp khoảng 197,64 triệu đồng. Mức trợ cấp này sẽ khuyến khích được đối tượng TGBC nghỉ trước thời điểm kết thúc lộ trình sắp xếp. Tuy nhiên, nhược điểm là ngân sách sẽ chi trợ cấp cho đối tượng này lớn, mà mỗi người sẽ có mức trợ cấp khác nhau dẫn đến có sự so sánh giữa các đối tượng.
Căn cứ ưu điểm, nhược điểm của 2 phương án trên, Bộ Nội vụ đề nghị thực hiện theo phương án 1 nhằm khuyến khích, hỗ trợ một cách thỏa đáng đối với CBCCVC dôi dư do sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã nghỉ ngay theo đúng chủ trương của Bộ Chính trị và của UBTV Quốc hội.
Cùng đó, dự thảo còn quy định trên cơ sở cân đối ngân sách địa phương, UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp ban hành chính sách hỗ trợ đối với đội ngũ CBCCVC dôi dư do sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã.
