Đó là thông tin được Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) Vũ Đức Giang chia sẻ trong buổi họp báo chuẩn bị Hội nghị tổng kết VITAS 2023, ngày 23/11 tại Hà Nội.
Tín hiệu tốt trong khó khăn
Theo ông Vũ Đức Giang, năm 2023 là một năm nhiều thách thức lớn như tác động của dịch Covid-19 vẫn còn trên toàn cầu, lượng hàng tồn kho lớn do nhu cầu sụt giảm. Tổng lượng xuất khẩu của ngành năm 2022 đạt trên 44 tỷ, nhưng với những khó khăn này, năm 2023 dự kiến sẽ giảm hơn 9%, với trên 40 tỷ USD. “Dù sụt giảm về xuất khẩu nhưng với những khó khăn trong năm nay, con số này được coi là sự bứt phá và cho thấy nỗ lực rất lớn của cộng đồng doanh nghiệp. Đặc biệt, ngành bứt phá cả về thị trường và mặt hàng. Chưa năm nào ngành dệt may Việt Nam xuất khẩu nhiều vào các thị trường 2023 với 104 thị trường, vùng lãnh thổ như năm nay” - ông Vũ Đức Giang thông tin.
Ông Giang cũng cho biết, thách thức hàng loạt thị trường lớn đình trệ, đơn hàng giảm cũng khiến doanh nghiệp buộc phải tìm kiếm thị trường mới. Và nhiều thị trường mới như thị trường châu Phi với sản phẩm cho các nước đạo Hồi, hay thị trường Nga trước đây không được quan tâm nhiều đã được các doanh nghiệp tăng cường khai thác để có những bứt phá. Với Bangladesh là nước sản xuất dệt may, nhưng Việt Nam vẫn xuất khẩu được vào nhờ thế mạnh ở dòng sợi tổng hợp, sợi tái chế…
Số liệu từ VITAS cho thấy, thị trường đứng đầu trong xuất khẩu dệt may của Việt Nam vẫn là thị trường Mỹ với trên 11 tỷ USD; thứ 2 là Nhật Bản khoảng 3 tỷ USD, Hàn Quốc 2,43 tỷ USD; EU gần 2,9 tỷ USD… Đây là 4 thị trường trọng điểm của dệt may Việt Nam. Tiếp đó là Canada khoảng 850 triệu USD, Trung Quốc 830 triệu USD, Campuchia 612 triệu USD, Anh quốc 503 triệu USD, Australia 351 triệu USD, Nga 283 triệu USD, Indonesia 279 triệu USD, còn các thị trường Thái Lan, Hồng Kông (Trung Quốc) đều hơn 200 triệu USD…
Về mặt hàng, các doanh nghiệp đã thay đổi rất nhiều, có sự đa dạng hơn với 36 mặt hàng may mặc. Trong 9 tháng năm 2023, jacket vẫn là mặt hàng xuất khẩu chủ lực khoảng 4,385 tỷ USD, quần các loại 3,853 tỷ USD, sơmi 1,879 tỷ USD, đồ lót 1,453 tỷ USD, váy các loại hơn 900 triệu USD, quần áo lao động hơn 800 triệu USD, quần sooc hơn 700 triệu USD, quần áo ngủ 378 triệu USD…
“Để đạt con số xuất khẩu hơn 40 tỷ USD, VITAS đặt mục tiêu xây dựng giải pháp trong phát triển bền vững, đạt các chuẩn mực tốt hơn, cả về xanh hóa, quản trị, công nghệ… để xuất khẩu. Đặc biệt là nhờ việc đa dạng thị trường, đa dạng mặt hàng và khách hàng, đối tác là bước tiến cho việc dệt may Việt Nam giảm phụ thuộc vào những thị trường lớn. Bởi đã thâm nhập vào nhiều thị trường trước đây còn bỏ ngỏ, tạo vị thế cho Việt Nam trên thị trường toàn cầu là những tín hiệu tốt” - ông Vũ Đức Giang nói.
Giải pháp căn cơ hoàn thành mục tiêu
Trên cơ sở phân tích, dự báo bối cảnh tình hình trong nước, quốc tế, VITAS kỳ vọng thị trường sẽ khởi sắc tốt hơn cho ngành và xây dựng mục tiêu toàn ngành năm 2024 đạt kim ngạch xuất khẩu 44 tỷ USD.
Với chủ đề chính “Phát huy nội lực – Liên kết toàn diện – Phát triển bền vững”, Hội nghị Tổng kết năm 2023 của VITAS dự kiến diễn ra ngày 16/12/2023 tại Hà Nội. Trước đó, ngày 15/12/2023 sẽ diễn ra hội thảo chuyên đề với sự tham dự của các diễn giả, chuyên gia trong nước và các quốc tế, đem đến các giải pháp liên kết quản lý chuỗi cung ứng dệt may, hướng tới xây dựng mô hình phát triển bền vững ngành dệt may từ nay đến năm 2030.
Để nắm bắt cơ hội, ông Vũ Đức Giang cho rằng, các doanh nghiệp trong ngành cần thực hiện được 5 vấn đề lớn.
Một là, doanh nghiệp tiếp tục thực hiện đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa bạn hàng, đa dạng hóa mặt hàng.
Hai là, ngành dệt may Việt Nam đặt mục tiêu phát triển bền vững đi đôi với phát triển theo mục tiêu đòi hỏi toàn cầu về xanh hóa, giảm phát thải nhà kính, tiếp tục đầu tư sâu vào hệ thống nồi hơi đốt điện, giảm việc đốt bằng nhiên liệu hóa thạch. Trong đó, đầu tư vào quản trị số, kiểm soát và thích ứng với ngành công nghiệp dệt may toàn cầu đòi hỏi.
Ba là, tập trung cho các giải pháp đầu tư về công nghệ tự động hóa ở một số dây chuyền sản xuất, giao hàng nhanh, mã hàng nhỏ và chất lượng cao.
Bốn là, tập trung cho giải pháp công nghiệp thời trang, đây là vấn đề rất quan trọng. VITAS sau khi nhận được chiến lược phát triển ngành dệt may đã có văn bản gửi Bộ Công Thương, đưa ra một số kiến nghị về quy hoạch các khu công nghiệp đạt chuẩn về môi trường để thu hút đầu tư trong ngành vải, kéo sợi...
Ngoài ra, lấy TP Hồ Chí Minh và Hà Nội làm trung tâm công nghiệp thời trang, quy hoạch lĩnh vực này để tạo ra nền công nghiệp thời trang phát triển; trong đó quan tâm, định hình đưa ra chiến lược cho một số nhãn hiệu Việt Nam không chỉ làm chủ ở Việt Nam mà còn đưa ra thị trường thế giới. Mục tiêu không phải một sớm một chiều, mà là hàng chục, thậm chí mất trăm năm. Từ các trung tâm này, xây dựng nguồn lực về phát triển mẫu, thiết kế 3D, công nghệ quản trị số. Bởi, hiện nhiều doanh nghiệp đã đầu tư nhưng ý tưởng, vận hành và nguồn lực vẫn còn thiếu.
Năm là, ngành dệt may Việt Nam đang đi trên con đường có tính mở toàn diện, toàn cầu. Muốn vậy, các doanh nghiệp phải tuân thủ và thích ứng nhanh với luật chơi toàn cầu, yêu cầu mới từ các nhãn hàng. Trong đó chủ động hơn về phát triển ý tưởng, mẫu mã, chủ động nguyên liệu đầu vào trong sản xuất. Từ đó mới hưởng lợi thuế suất = 0% từ các hiệp định thương mại tự do. “Để làm được, doanh nghiệp cần xây dựng nền tảng liên kết chuỗi chặt chẽ, chủ động mẫu mã và tiếp tục củng cố công nghệ, quản trị số để thích ứng nhanh, minh bạch với các nhãn hàng” – ông Vũ Đức Giang chỉ ra.