Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam giữa kỳ 2018: Liên kết vì lợi ích lâu dài

Diễn đàn VBF do Bộ KH&ĐT, Ngân hàng Thế giới (WB), Tổ chức tài chính quốc tế (IFC) và Hội đồng quản trị Liên minh VBF phối hợp tổ chức. Diễn đàn VBF lần này sẽ tập trung vào 3 phiên thảo luận chính, gồm: Tiến tới chuỗi giá trị, Giải quyết những thách thức về công nghệ, Tăng trưởng tài chính bền vững. 

Với chủ đề “Liên kết DN trong nước và nước ngoài hướng tới lợi ích chung”, Diễn đàn VBF giữa kỳ 2018 là cơ hội thể hiện mạnh mẽ cam kết của Chính phủ chung tay cùng cộng đồng DN thúc đẩy môi trường đầu tư ở Việt Nam hiệu quả, bền vững hơn, tạo lòng tin cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Theo đánh giá của Chủ tịch Phòng Thương mại & Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc, hàng loạt động thái cải cách của Chính phủ, đặc biệt liên quan tới xuất nhập khẩu và đầu tư đang mang lại những kết quả bước đầu tích cực, tạo niềm tin cho cộng đồng DN và diện mạo mới cho môi trường đầu tư kinh doanh ở Việt Nam. Tuy nhiên, trên thực tế không phải tất cả các bộ, ngành, địa phương đều có hành động cụ thể và thực chất.

Bộ KH&ĐT đánh giá cao những kiến nghị hợp lý, mang tính xây dựng của cộng đồng DN cũng như tinh thần hợp tác, có trách nhiệm của các bộ, ngành. Bộ sẽ tổng hợp những kiến nghị của cộng đồng DN báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để đề nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi luật pháp, chính sách, đồng thời chỉ đạo các bộ ngành, địa phương xem xét, giải quyết những khó khăn vướng mắc của cộng đồng DN. Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng

Sau 4 năm đưa vào thực hiện, cơ chế một cửa quốc gia (NSW), cơ chế nền tảng để hiện đại hóa và cải cách TTHC trong hoạt động xuất nhập khẩu, mới chỉ triển khai được ở 47/245 thủ tục (chiếm 19% tổng số thủ tục xuất nhập khẩu). Trong số, 47 thủ tục đã được thực hiện, không ít trường hợp chưa điện tử hóa đồng bộ, thậm chí còn gây khó khăn hơn cho DN. Bên cạnh đó, yêu cầu phải cắt giảm, đơn giản hóa 50% số điều kiện kinh doanh, song đến thời điểm này, mới chỉ có Bộ Công Thương đã soạn thảo và trình Chính phủ Nghị định theo yêu cầu…

Đồng Chủ tịch Phòng Thương mại châu Âu (EuroCham) Nicolas Audier kiến nghị, Chính phủ Việt Nam cần tiếp tục cắt giảm các TTHC, hỗ trợ hướng dẫn thêm về chính sách cho các DN tư nhân, bảo đảm cơ chế bảo hộ đầu tư hiệu quả, cải thiện các cơ chế giải quyết tranh chấp và thực hiện Luật Đầu tư và Luật DN một cách nhất quán; có những thay đổi tích cực trong việc thực thi và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, cũng như Luật về chuyển giao công nghệ được hướng dẫn thi hành một cách rõ ràng và cụ thể. Đặc biệt, chính sách thuế là vấn đề cần cải thiện để mời gọi đầu tư nước ngoài và hợp tác quốc tế hơn nữa.

Ảnh: Hùng Thập

Làm gì để cải thiện mối liên kết với DN FDI?

Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, hiện đã có 128 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư tại Việt Nam với khoảng 26.000 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) với tổng số vốn đăng ký trên 326 tỷ USD, vốn thực hiện đạt trên 180 tỷ USD. Khu vực FDI ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, đóng góp khoảng 25% tổng vốn đầu tư toàn xã hội và khoảng 20% GDP, trong đó 58% vốn FDI tập trung vào lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo và tạo ra 50% giá trị sản xuất công nghiệp, đóng góp 72,6% tổng kim ngạch xuất khẩu, tạo công ăn việc làm cho 3,6 triệu lao động trực tiếp và 5 - 6 triệu lao động gián tiếp.

Cộng đồng DN trong và ngoài nước đề nghị Chính phủ tiếp tục thực hiện triệt để các mục tiêu cải cách thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Trong đó, tiếp tục chỉ đạo cương quyết thực hiện cải cách hành chính, đặc biệt là về thủ tục xuất nhập khẩu, cơ chế một cửa quốc gia và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc

Có đóng góp to lớn cho nền kinh tế Việt Nam, song Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng thẳng thắn chỉ rõ, sự liên kết giữa khu vực FDI với DN trong nước trong chuỗi giá trị chưa đạt như kỳ vọng, hoạt động chuyển giao công nghệ còn ở mức thấp, ngành công nghiệp hỗ trợ chưa phát triển... Nhằm tăng cường mối liên kết giữa DN trong nước và DN FDI, các DN nước ngoài cần chủ động tạo điều kiện cho các DN Việt Nam có cơ hội tham gia vào chuỗi giá trị. DN trong nước phải nỗ lực đổi mới tư duy quản lý theo hướng hiện đại, tiếp cận công nghệ tiên tiến, nâng cao kỹ năng và trình độ lao động, tăng năng lực sản xuất, chất lượng sản phẩm và năng lực cạnh tranh.

Đồng hành cùng với DN, cải cách TTHC đang được xem là chìa khóa để thu hút đầu tư trong và ngoài nước. Chính phủ cần có các biện pháp thiết thực về cải cách TTHC nhằm tạo điều kiện và hỗ trợ cho sự liên kết giữa DN trong nước và DN nước ngoài diễn ra một cách hiệu quả và dễ tiếp cận.