Đối với nông nghiệp, phân bón là yếu tố quan trọng, đóng góp tới trên 40% cho việc nâng cao năng suất cây trồng, nâng cao hiệu quả sản xuất cho người nông dân. Để hỗ trợ nông dân trong sản xuất nông nghiệp, cách đây gần 8 năm, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật Thuế 71/2014/QH13 quy định mặt hàng phân bón là đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng. Luật chính thức có hiệu lực từ đầu năm 2015.
Vậy thực tế triển khai luật thời gian qua ra sao? Mục tiêu hỗ trợ nông dân trong sản xuất nông nghiệp có thực hiện được hay không và cần những giải pháp nào về chính sách để tạo thuận lợi hơn nữa cho doanh nghiệp và người nông dân trong điều kiện hiện nay, nhất là trong bối cảnh ngành nông nghiệp đang có nhiều nỗ lực hướng đến nông nghiệp xanh thông qua việc áp dụng các công cụ thị trường, đặc biệt là chính sách thuế nhằm điều tiết hoạt động của hộ nông dân theo đúng định hướng phát triển bền vững?
Đây là những vấn đề đặt ra để thảo luận trong Chương trình đối thoại chính sách "Ảnh hưởng của Thuế GTGT đối với doanh nghiệp và xã hội" phát sóng vào ngày 29/07 trên kênh Truyền hình Quốc hội đã thu hút sự chú ý đặc biệt từ cộng đồng doanh nghiệp và người dân. Chương trình, với sự tham gia của ông Nguyễn Văn Phụng - nguyên Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế và bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, đã mang đến những thông tin sâu sắc và phân tích thấu đáo về việc đề xuất áp dụng thuế suất 5% đối với phân bón. Đặc biệt, chương trình lần này có sự đồng hành của Công ty cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau, góp phần tạo nên sự thành công rực rỡ.
Luật Thuế 71/2014/QH13 quy định mặt hàng phân bón là đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng. Tuy nhiên, điều này lại dẫn đến một hệ quả không mong muốn: các đầu vào như máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu dùng để sản xuất phân bón không được khấu trừ VAT. Kết quả là, giá thành sản phẩm phân bón trong nước tăng lên, khiến phân bón trong nước khó cạnh tranh với phân bón nhập khẩu vốn được hưởng ưu đãi về thuế. Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến ngành sản xuất phân bón trong nước gặp nhiều khó khăn và hạn chế sự phát triển.
Tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, việc đề xuất áp dụng thuế suất 5% đối với phân bón được xem là một giải pháp tiềm năng nhằm tháo gỡ những khó khăn hiện tại. Trong chương trình, ông Nguyễn Văn Phụng và bà Nguyễn Thị Cúc đã trình bày nhiều luận điểm thuyết phục để ủng hộ đề xuất này. Họ nhấn mạnh rằng, áp dụng thuế suất 5% sẽ tạo sự công bằng giữa phân bón trong nước và phân bón nhập khẩu. Phân bón nhập khẩu hiện được hoàn thuế VAT đầu vào, trong khi phân bón sản xuất trong nước không được hưởng lợi ích này. Việc áp dụng thuế suất 5% sẽ giúp tạo ra một sân chơi công bằng, nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước.
Ngoài ra, việc áp dụng thuế suất 5% sẽ tăng thu ngân sách nhà nước từ phân bón nhập khẩu và VAT. Số tiền thu được từ thuế sẽ là nguồn lực quan trọng để đầu tư phát triển các dịch vụ công cộng và cơ sở hạ tầng, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Đồng thời, khi doanh nghiệp sản xuất phân bón được khấu trừ VAT đầu vào, giá thành sản phẩm sẽ giảm, từ đó giá bán ra thị trường cũng sẽ giảm. Điều này không chỉ giúp người nông dân tiếp cận được phân bón với giá cả hợp lý mà còn thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phát triển bền vững.
Bên cạnh chính sách thuế, các diễn giả trong chương trình cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường quản lý thị trường phân bón. Việc này nhằm ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng và nhập lậu, bảo vệ quyền lợi của người nông dân. Họ cho rằng, quản lý chặt chẽ thị trường phân bón là yếu tố then chốt để đảm bảo chất lượng sản phẩm, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp.
Các diễn giả cũng đưa ra đề xuất xem xét áp dụng thuế suất khác nhau giữa phân bón hữu cơ và phân bón vô cơ. Mục tiêu là khuyến khích sản xuất phân bón xanh, thân thiện với môi trường, từ đó góp phần vào phát triển nông nghiệp bền vững. Chính sách này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn thúc đẩy các doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển các sản phẩm phân bón hữu cơ chất lượng cao.
Nhìn xa hơn, việc cải thiện chính sách thuế đối với phân bón sẽ tạo ra một chuỗi giá trị nông nghiệp hiệu quả, từ sản xuất đến tiêu thụ. Chính sách thuế là một công cụ quan trọng để thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững, và các giải pháp được thảo luận trong chương trình đã mở ra những hướng đi mới, mang lại hy vọng về một nền nông nghiệp phát triển và cạnh tranh hơn.
Trong chương trình, ông Nguyễn Văn Phụng đã chia sẻ: "Việc áp dụng thuế suất 5% đối với phân bón là một bước đi cần thiết để tạo sự công bằng giữa sản phẩm trong nước và nhập khẩu. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước nâng cao khả năng cạnh tranh mà còn tăng thu ngân sách nhà nước. Khi doanh nghiệp được khấu trừ VAT đầu vào, giá thành sản phẩm sẽ giảm, mang lại lợi ích trực tiếp cho người nông dân và toàn bộ chuỗi giá trị nông nghiệp."
Bà Nguyễn Thị Cúc cũng nhấn mạnh: "Chính sách thuế là một công cụ quan trọng để thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững. Việc áp dụng thuế suất khác nhau giữa phân bón hữu cơ và phân bón vô cơ sẽ khuyến khích sản xuất và sử dụng các sản phẩm phân bón thân thiện với môi trường. Điều này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn tạo ra các giá trị gia tăng cho ngành nông nghiệp."
Ông Nguyễn Văn Phụng còn bổ sung: "Ngoài việc áp dụng thuế suất 5%, chúng ta cần tăng cường quản lý thị trường để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng và nhập lậu. Điều này sẽ bảo vệ quyền lợi của người nông dân, đảm bảo họ tiếp cận được các sản phẩm phân bón chất lượng, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp."
Bà Nguyễn Thị Cúc khẳng định: "Tăng cường quản lý thị trường và áp dụng chính sách thuế phù hợp là những yếu tố then chốt để đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp. Chúng ta cần có những giải pháp toàn diện và đồng bộ để tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch, giúp doanh nghiệp và người nông dân phát triển mạnh mẽ.
Một trong những điểm nhấn quan trọng của chương trình là sự đồng hành của Công ty Cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau (PVCFC). Không chỉ đơn thuần là một nhà đồng hành, mà còn là một đối tác chiến lược, cam kết hỗ trợ sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp Việt Nam. PVCFC nhận thức rõ tầm quan trọng của việc cải thiện chính sách thuế và đã đồng hành cùng chương trình để mang đến những thông tin hữu ích và các giải pháp thực tiễn cho doanh nghiệp và người nông dân. Sự đồng hành này không chỉ là một sự ủng hộ về chương trình mà còn là một cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp Việt Nam vượt qua khó khăn, hướng tới sự phát triển bền vững.
Chương trình "Ảnh hưởng của Thuế GTGT đối với doanh nghiệp và xã hội" không chỉ dừng lại ở việc thảo luận về chính sách thuế mà còn tạo ra một diễn đàn trao đổi ý kiến, đóng góp vào sự phát triển chung của nền kinh tế đất nước. Những vấn đề và giải pháp được thảo luận trong chương trình sẽ tiếp tục lan tỏa, góp phần vào quá trình cải cách và hoàn thiện chính sách thuế của Việt Nam. Sự đồng hành của PVCFC và sự tham gia tích cực của các diễn giả và khán giả đã làm nên thành công của chương trình, mở ra những hy vọng mới cho doanh nghiệp và nền kinh tế Việt Nam. Chúng ta có thể kỳ vọng vào một tương lai tươi sáng hơn cho ngành nông nghiệp Việt Nam, với những chính sách thuế hợp lý và các giải pháp quản lý thị trường hiệu quả.
