Đổi tiền lẻ ăn phí chênh lệch có vi phạm pháp luật?

Những ngày này, chỉ cần gõ từ khóa đổi tiền lẻ trên Google sẽ hiện ra hàng nghìn kết quả, quảng cáo đổi tiền lì xì mới năm 2024. Nhiều trang fanpage, website chuyên đổi tiền lẻ được lập ra như: “Đổi tiền lẻ giá rẻ”, “Đổi tiền mới”, “Đổi tiền lẻ lì xì”… thu hút đông đảo người quan tâm, giao dịch. Không chỉ các website, fanpage, nhiều cá nhân cũng tranh thủ lập hội nhóm, đăng thông tin và giá cả dịch vụ công khai trên mạng xã hội.

Theo quảng cáo trên các ứng dụng mạng xã hội, phí đổi tiền mới cao, thấp tùy số lượng và mệnh giá. Nhân viên của website doitienmoi.vn cho biết mức phí phổ biến hiện nay là tiền mệnh giá 2.000 đồng và 5.000 đồng phải trả phí 10%; 10.000 đồng phí 8%; 20.000 đồng phí 15%; 50.000 đồng phí 7%; 100.000 -200.000 đồng mức phí từ 3- 4%.

Riêng với mệnh giá nhỏ là 500 đồng và 1.000 đồng mức phí sẽ thay đổi tùy vào thị trường, hiện phí đổi tiền mệnh giá 500 đồng là 30 -40% cho 100 tờ; tiền mệnh giá 1.000 đồng có phí 20%. "Khách có nhu cầu đổi tiền mới chỉ cần báo số lượng, muốn đổi bao nhiêu cũng có, nhân viên sẽ đến tận nhà đổi trả, đảm bảo 100% tiền đổi đều mới tinh, nguyên cọc, nguyên seri” - người này quảng cáo.

Tương tự, bên cạnh những lời mời chào hấp dẫn như "phí đổi thấp", "cam kết tiền thật", "tiền nguyên seri", nhân viên trên website doitienle.com.vn còn khẳng định, khách chỉ cần báo mệnh giá, báo số lượng là 2 giờ sau có hàng giao tận nơi và ho kiểm tra trước khi nhận, nhưng chỉ nhận đổi từ 100 triệu đồng trở lên, không nhận đổi lẻ.

Theo khảo sát của phóng viên, trên một số website không chỉ nhận đổi tiền mới nguyên cọc, nguyên seri mà còn nhận đổi tiền lẻ đã qua sử dụng có độ mới từ 80%, với chi phí từ 2 - 3%. Ngoài ra, một số người còn nhận đổi những loại tiền Việt Nam không còn in và có giá trị lưu hành với phí đổi cao ngất ngưởng.

Bên cạnh đó, nhiều đầu mối đổi tiền ngoài tiền Việt còn đổi các loại tiền giấy USD mệnh giá nhỏ cho khách có nhu cầu. Trong đó, loại 2 USD liền series được quy đổi ở mức khoảng 100 tờ tương đương  6-7 triệu đồng. Ngoài các loại tiền mới lì xì Tết, các điểm giao dịch còn quảng cáo các loại tiền mới của các quốc gia khác, được người bán giới thiệu xuất xứ từ nhiều nước và vùng lãnh thổ khác nhau như Mỹ, Úc, Trung Quốc, Campuchia, Buhtan, Macao (Trung Quốc), Hồng Kông (Trung Quốc)...

Chủ cửa hàng bán tiền lưu niệm tại phố Hai Bà Trưng cho biết, từ khi bước sang năm mới 2024, nhu cầu đổi tiền lấy may của người dân tăng lên rõ rệt nhưng sức tiêu tiêu thụ vẫn kém các năm trước. Nguyên nhân là do kinh tế khó khăn nên người dân giảm các khoản chi tiêu không thiết yếu.

Trước thông tin về việc nở rộ dịch vụ đổi tiền lẻ kiếm lời ăn phí chênh lệch những ngày áp Tết Nguyên đán, Luật sư Nguyễn Hằng Nga (Đoàn Luật sư Hà Nội) nêu rõ, hoạt động này là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị phạt tiền. Cụ thể, theo điều 12 và điều 13 của Thông tư số 25/2013/TT-NHNN, các hành vi thu đổi tiền mới, tiền lẻ của các nhân, tổ chức nhằm hưởng phần trăm chênh lệch đều là hành vi trái pháp luật. Các hành vi này có thể bị xử phạt từ 20 - 40 triệu đồng đối với cá nhân, 40 - 80 triệu đồng đối với tổ chức (theo khoản 5 điều 30 mục 8 chương 2 Nghị định 88/2019 của Chính phủ quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng).