Đòn bẩy cho Hà Nội phát triển lớn, đồng bộ và bền vững

Nền tảng pháp lý vững chắc

Với dân số đã vượt ngưỡng 8 triệu người và đang tăng nhanh, áp lực lên hệ thống giao thông công cộng, nhu cầu về không gian sống hiện đại và bài toán xử lý ô nhiễm của Hà Nội đang trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. TP đã đặt mục tiêu sẽ thu hút các nhà đầu tư chiến lược theo hướng “lót ổ cho đại bàng” để tiếp thêm động lực phát triển toàn diện, giải quyết những vấn đề cấp bách nêu trên.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, HĐND TP Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 17/2025/NQ - HĐND, cụ thể hóa thi hành khoản 1 và khoản 2, Điều 42 của Luật Thủ đô về thu hút nhà đầu tư chiến lược. Đây không chỉ là một văn bản pháp lý thông thường mà còn là một tấm bản đồ chiến lược, định hướng con đường phát triển bền vững cho Thủ đô trong những năm tới.

Việc thu hút nhà đầu tư chiến lược cho Hà Nội đã được xây dựng trên nền tảng pháp lý vững chắc, khởi nguồn từ Luật Thủ đô (sửa đổi) năm 2024. Đây là một đạo luật mang tính đột phá, trao quyền tự chủ đặc thù cho Thủ đô để giải quyết những vấn đề phức tạp và có tính chất đặc trưng của một đô thị lớn. Khoản 1 và khoản 2, Điều 42 của Luật Thủ đô đã tạo ra một cơ chế “mở”, cho phép HĐND TP được quyền quy định danh mục ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược và các tiêu chí cụ thể đối với họ.

Đây là một bước đi quan trọng, thể hiện sự tin tưởng của T.Ư vào khả năng quản lý và điều hành của chính quyền TP. Sự phân cấp mạnh mẽ này giúp Hà Nội linh hoạt hơn trong việc đưa ra các quyết định phù hợp với thực tiễn, không bị gò bó bởi các quy định chung áp dụng cho cả nước, từ đó tăng tốc quá trình thu hút đầu tư.

Trong đó, giao thông được xem là ưu tiên hàng đầu và đã được đề cập cụ thể trong Nghị quyết. Việc phát triển đường sắt đô thị (ĐSĐT), giao thông công cộng khối lượng lớn nội vùng và liên vùng là giải pháp căn cơ để giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông dai dẳng. Các dự án ĐSĐT thường có vốn đầu tư khổng lồ, vượt quá khả năng của ngân sách và cần tới nguồn lực tài chính từ các nhà đầu tư quốc tế.

Hơn nữa, việc xây dựng và vận hành ĐSĐT đòi hỏi công nghệ cao trong những lĩnh vực mà các nhà đầu tư nước ngoài có kinh nghiệm vượt trội. Việc phát triển ĐSĐT không chỉ giúp giảm áp lực giao thông đường bộ mà còn thay đổi thói quen di chuyển, tạo ra một văn hóa giao thông văn minh, hiện đại.

Về quy hoạch và phát triển đô thị, với áp lực dân số ngày càng tăng, việc giãn dân ra khỏi khu vực trung tâm là một chiến lược quan trọng để giảm tải hạ tầng. Các đô thị vệ tinh được đầu tư đồng bộ về cơ sở hạ tầng, dịch vụ và tiện ích sẽ trở thành những cực tăng trưởng mới, tạo động lực phát triển kinh tế và xã hội cho toàn bộ khu vực Thủ đô.

Có thể khẳng định, Nghị quyết 17/2025/NQ-HĐND chính là sự cụ thể hóa trực tiếp và sinh động nhất của tinh thần Luật Thủ đô. Nó đã biến những nguyên tắc pháp lý trừu tượng thành các tiêu chí, con số và quy định hành động cụ thể, tạo ra một “lưới lọc vàng” để tìm kiếm những đối tác có năng lực thực sự. TP đã gửi một thông điệp rõ ràng tới cộng đồng đầu tư quốc tế: Hà Nội không chỉ chào đón mà còn chủ động tìm kiếm các nhà đầu tư có tầm nhìn và tiềm lực, sẵn sàng hợp tác để xây dựng một tương lai chung.

Lựa chọn từ giá trị cốt lõi

Việc lựa chọn nhà đầu tư chiến lược không phải là một cuộc đua về số lượng mà là một quá trình đánh giá khắt khe về chất lượng. Nghị quyết 17/2025/NQ - HĐND đã thiết lập một hệ thống tiêu chí kép, nhằm đảm bảo chỉ những nhà đầu tư thực sự có tiềm lực mới được tham gia.

Ví dụ như, tiêu chí Năng lực tài chính được xem là điều kiện tiên quyết. Nghị quyết quy định nhà đầu tư phải có vốn điều lệ từ 5.000 tỷ đồng trở lên hoặc tổng tài sản từ 20.000 tỷ đồng trở lên đối với các dự án lớn như ĐSĐT, đô thị vệ tinh hay khu công nghệ cao. Những con số này không chỉ đơn thuần là một ngưỡng tài chính mà còn là một bộ lọc hiệu quả để sàng lọc các nhà đầu tư không đủ năng lực, tránh rủi ro “vỡ trận” giữa chừng.

Tiêu chí kinh nghiệm và công nghệ cũng được xem là điểm mấu chốt, là yếu tố phân biệt nhà đầu tư chiến lược với các nhà đầu tư tài chính thông thường. Hà Nội luôn ưu tiên những nhà đầu tư có công nghệ, kinh nghiệm đầu tư dự án trong lĩnh vực tương tự có quy mô vốn tương đương. Bởi họ không chỉ mang đến nguồn vốn mà còn mang theo bí quyết công nghệ, kinh nghiệm quản lý dự án phức tạp, năng lực kiểm soát rủi ro và quan trọng nhất là khả năng chuyển giao tri thức. Điều này giúp Hà Nội tiếp thu và làm chủ các công nghệ tiên tiến nhất, đồng thời, tránh được những sai lầm mà các đô thị khác đã từng mắc phải.

Mặt khác, với Nghị quyết 17/2025/NQ - HĐND, Hà Nội đã phân định rõ ràng vai trò của các cơ quan liên quan là đầu mối tiếp nhận hồ sơ, đánh giá năng lực của nhà đầu tư và trình lên UBND TP. Trong quá trình xem xét, UBND TP sẽ trình HĐND TP quyết định các ưu đãi, hỗ trợ khác để đáp ứng yêu cầu cần thiết trong việc thu hút nhà đầu tư chiến lược. Cơ chế này đảm bảo rằng, mọi ưu đãi dành cho nhà đầu tư đều được xem xét kỹ lưỡng, công khai và có sự phê duyệt của cơ quan quyền lực cao nhất của TP, đại diện cho ý chí của Nhân dân.

Mặc dù đã có một khung pháp lý vững chắc, việc thu hút và lựa chọn nhà đầu tư chiến lược cho các dự án tại Hà Nội vẫn đối mặt với nhiều thách thức không nhỏ. Ví dụ như thách thức về nguồn vốn và cạnh tranh toàn cầu. Dù Hà Nội là một thị trường hấp dẫn, nhưng các nhà đầu tư quốc tế có nhiều lựa chọn trên khắp thế giới. Để thành công thu hút “đại bàng”, Hà Nội cần phải đưa ra một môi trường đầu tư không chỉ minh bạch mà còn đủ sức cạnh tranh về các ưu đãi, hỗ trợ và thủ tục hành chính.

Hay thách thức về giải phóng mặt bằng - một trong những rào cản lớn nhất đối với các dự án hạ tầng, giao thông. Hoặc thách thức về năng lực quản lý và phối hợp khi mà các dự án chiến lược thường liên quan đến nhiều sở, ban, ngành khác nhau. Hà Nội cần có một cơ chế điều hành tinh gọn, hiệu quả để đảm bảo các dự án được triển khai đúng tiến độ và chất lượng…

Chắc chắn, với tầm nhìn chiến lược và sự quyết tâm của chính quyền TP, những thách thức này hoàn toàn có thể vượt qua. Bằng cách tập trung vào chất lượng hơn số lượng, Hà Nội đang từng bước xây dựng một môi trường đầu tư bền vững, công bằng và hiệu quả. Nó là minh chứng cho thấy sự phát triển của Thủ đô đang được đặt trên một nền tảng vững chắc, với sự đồng hành của những đối tác có cùng tầm nhìn và khát vọng.