Đôn đốc đẩy nhanh tiến độ các dự án thoát nước, xử lý nước thải

Tiếp tục kế hoạch giám sát chuyên đề “thực hiện các quy định của pháp luật bảo vệ môi trường trong quản lý hoạt động thoát nước và xử lý nước thải (XLNT) trên địa bàn TP Hà Nội”, sáng nay, 30/8, Đoàn giám sát của HĐND TP Hà Nội do Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Phùng Thị Hồng Hà đã làm việc tại Sở Xây dựng Hà Nội.

Tham dự giám sát có đại diện lãnh đạo các Ban HĐND TP, Văn phòng Đoàn ĐB Quốc hội và HĐND TP, các sở, ban, ngành liên quan của TP.

Đã giải quyết một số điểm úng ngập trên các tuyến chính

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Nguyễn Thế Công cho hay, Sở Xây dựng đã chủ trì nghiên cứu, phối hợp các sở ngành tham mưu UBND TP ban hành quy định quản lý về thoát nước, XLNT và các quy trình, định mức, đơn giá thực hiện công tác duy tu, duy trì công trình thoát nước, XLNT trên địa bàn TP.

Sở cũng đã triển khai kế hoạch thoát nước mùa mưa hằng năm; kiểm tra việc thực hiện duy tu duy trì hệ thống thoát nước… Kết quả thực hiện thoát nước đô thị và giảm thiểu các điểm úng ngập cục bộ, TP đến hết năm 2021 đã giải quyết 5/16 điểm úng ngập trên các tuyến phố chính, 11 điểm còn lại đã có giải pháp thực hiện dần theo những dự án đã và đang xin chủ trương thực hiện; các điểm nhỏ lẻ khác, thời gian rút nước nhanh cũng bố trí ứng trực, giảm thời gian và chiều sâu úng ngập.

Về tỷ lệ nước thải được thu gom và xử lý đạt quy chuẩn, tiêu chuẩn khu vực đô thị, hiện TP đạt 28,8% (tổng công suất 267.300 m3/ngđ), đến 2024 khi dự án xây dựng hệ thống XLNT Yên Xá công suất 270.000 m3/ngđ hoàn thành đưa vào sử dụng sẽ nâng tổng công suất XLNT đô thị lên 537.000 m3/ngđ, đạt khoảng 50%.

Cũng theo lãnh đạo Sở, thực hiện phân cấp theo Quyết định 14/2021/QĐ ngày 6/9/2021, công tác quản lý, vận hành, duy trì hệ thống thoát nước đô thị và XLNT trên địa bàn TP được thực hiện theo hình thức đấu thầu gồm 14 gói thầu giai đoạn 2019-2024, trong đó 9 gói thầu duy trì thoát nước và 5 gói thầu quản lý vận hành XLNT. Ngoài ra, Sở đang triển khai 21 hạng mục sửa chữa, xử lý sự cố thoát nước trên địa bàn TP để giảm thiểu vị trí úng ngập, đọng nước nhỏ lẻ.

Tuy nhiên, để góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý thoát nước và XLNT đô thị, Sở Xây dựng kiến nghị HĐND, UBND TP chỉ đạo tập trung nguồn lực, bố trí kinh phí triển khai sớm các dự án đầu tư xây dựng hệ thống thoát nước. Phân cấp cho 5 huyện xây dựng Đề án phát triển thành quận vào năm 2025 chủ động trong đầu tư và quản lý sau đầu tư công trình XLNT phân tán bằng ngân sách địa phương; phân cấp ủy quyền cho UBND quận, huyện quản lý toàn bộ đất đai, ANTT, các loại hình kinh doanh trên mặt hồ… hoặc xây dựng quy chế quản lý hồ trên địa bàn....

Đôn đốc đẩy nhanh các dự án, đảm bảo chất lượng

Các thành viên Đoàn giám sát ghi nhận kết quả đạt được của Sở Xây dựng trong thực hiện nhiệm vụ quản lý về thoát nước và XLNT trên địa bàn TP, song cũng đề nghị lãnh đạo Sở làm rõ hướng giải quyết trước những bất cập, hạn chế hiện nay. Trong đó, làm rõ hiệu quả quản lý Nhà nước trước tình trạng đầu tư một số trạm XLNT nhưng còn lãng phí, có thể vận hành trạm nhưng không phát huy hết công suất hoặc để bỏ không thời gian dài. Dự án thoát nước Yên Xá đề ra tiến độ đến năm 2024 để TP đạt mục tiêu XLNT đạt 50% là tiến độ rất chậm. 

Một số ý kiến cũng băn khoăn, việc thực hiện Quyết định 14/2021/QĐ-UBND về phân cấp đang được TP đẩy mạnh, trong đó TP giao Sở quản lý thoát nước, XLNT các tuyến đường chính nhưng cấp quận quản lý các ngõ xóm, nên còn không ít bất cập trong quản lý cao độ nền, nhiều nơi nhà dân vẫn úng ngập, nên lãnh đạo Sở cần tham mưu để TP nghiên cứu điều chỉnh Quyết định này cho phù hợp…

Đáng chú ý, Tổng biên tập Báo Kinh tế & Đô thị Nguyễn Minh Đức - Ủy viên Ban Đô thị HĐND TP đặt vấn đề: Trong điều kiện thời tiết diễn biến bất thường đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết, việc Sở Xây dựng tham mưu TP xem xét có những giải pháp ứng phó lường trước được biến động thời tiết ra sao để thực hiện tốt công tác thoát nước và XLNT rất quan trọng. Đại biểu đề xuất Sở Xây dựng tham mưu cho TP có quy định riêng trong công tác kiểm tra giám sát việc thoát nước và XLNT; Sở Xây dựng và Sở TNMT có một dự án mang tính tổng thể để kiểm soát được đầu ra của xả thải, áp dụng CNTT và chuyển đổi số trong quản lý theo dõi thoát nước, XLNT.

Cùng với đó, đại biểu Nguyễn Minh Đức cũng đề nghị các sở liên quan lĩnh vực môi trường, thoát nước… tích cực phối hợp cơ quan báo chí đẩy mạnh tuyên truyền lĩnh vực này, nhất là về đẩy mạnh xử phạt các hành vi vi phạm, để nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường; đề xuất TP có cơ chế xã hội hóa huy động trách nhiệm tham gia của doanh nghiệp trong xử lý úng ngập trên địa bàn, không đổ hết trách nhiệm lên cơ quan quản lý Nhà nước.

Đánh giá cao nỗ lực của Sở Xây dựng Hà Nội trong công tác quản lý hoạt động thoát nước và XLNT trên địa bàn TP, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Phùng Thị Hồng Hà cũng lưu ý một số tồn tại cần tập trung khắc phục. Trong đó, bãi đổ Yên Sở được xây dựng và hoạt động theo Quy hoạch thoát nước Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050 đã được Thủ Tướng Chính phủ phê duyệt sử dụng công nghệ chôn lấp bùn thải thoát nước chưa có khu vực xử lý bùn thải từ các nhà máy XLNT, cần bổ sung.

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP cũng chỉ ra, các hồ điều hòa hiện tạm dừng xử lý chất lượng nước, nhưng nhiệm vụ tham gia thực hiện trong công tác điều hòa khi mưa, việc vận hành các hồ yêu cầu đặt ra phải đáp ứng nhiệm vụ kép là vừa đảm bảo môi trường hồ vừa đảm bảo an toàn trong công tác phòng chống úng ngập, nên cần tiếp tục quan tâm môi trường nước hồ. Đồng thời, quan tâm nghiệm thu, thanh quyết toán với một số hạng mục giao bổ sung cho đơn vị quản lý vận hành hệ thống thoát nước, XLNT và các khối lượng phát sinh, bổ sung trong các gói thầu…

Chia sẻ với những khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP cũng đề nghị Sở Xây dựng đôn đốc đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị đầu tư và thực hiện đầu tư các dự án thoát nước, XLNT theo Quy hoạch thoát nước Thủ đô đảm bảo kế hoạch, chất lượng, tiến độ. Khẩn trương phối hợp cùng các sở, ngành, địa phương rà soát Quy hoạch này để đề xuất điều chỉnh, bổ sung đảm bảo phù hợp thực tiễn, báo cáo UBND TP, nhằm đảm bảo đầu tư hiệu quả, tránh lãng phí.

Cùng đó, đề nghị Sở tăng cường, chủ động phối hợp các sở, ngành hơn trong thực hiện nhiệm vụ. Quá trình thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm trong thoát nước, XLNT đã được tích cực thực hiện nhưng để đảm bảo tuân thủ pháp luật thì ý thức của người dân và các tổ chức kinh doanh chưa thực sự nghiêm túc, bởi mức xử phạt nhiều khi chưa đủ sức răn đe, nên tới đây Sở Xây dựng cùng các ngành cần đề xuất giải pháp.

Với các sở, ngành liên quan, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP đề nghị Sở KH&ĐT tham mưu UBND TP tổng hợp, lập kế hoạch chung và giao kế hoạch, bố trí đủ nguồn vốn các dự án đầu tư xây dựng công trình thoát nước và XLNT bằng nguồn vốn ngân sách phù hợp tiến độ, kế hoạch; nghiên cứu tham mưu cơ chế ưu đãi, khuyến khích đầu tư xây dựng công trình thoát nước và XLNT đô thị theo các hình thức xã hội hóa… Ban QLDA đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp phối hợp chặt chẽ các ngành, quận, huyện đẩy nhanh tiến độ hoàn thành công trình thoát nước và XLNT đã tồn tại nhiều năm. Cùng đó, Sở Tài chính cần phối hợp Sở Xây dựng và đơn vị liên quan tham mưu UBND TP bố trí ngân sách thực hiện cải tạo, sửa chữa hệ thống công trình thoát nước, thẩm định giá trình UBND TP theo quy định; phối hợp Sở KH&ĐT cân đối nguồn vốn cho các dự án đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư công đảm bảo tiến độ.