Trong Tờ trình Chính phủ Dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Bộ LĐTB&XH đề xuất sửa đổi quy định người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu mà có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm năm trở lên thì được hưởng lương hưu hàng tháng.
Quy định này nhằm tạo cơ hội cho những người tham gia bảo hiểm xã hội muộn (45 – 47 tuổi mới bắt đầu tham gia) hoặc những người không tham gia liên tục dẫn đến khi tuổi nghỉ hưu vẫn không tích lũy đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội cũng được hưởng lương hưu hàng tháng thay vì họ phải nhận bảo hiểm xã hội một lần.
Bộ LĐTB&XH cho biết, quy định giảm điều kiện về số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng lương hưu hàng tháng từ 20 năm xuống 15 năm chỉ áp dụng đối với các trường hợp nghỉ hưu theo Điều 71 mà không được áp dụng đối với các trường hợp nghỉ hưu theo quy định tại Điều 72 (trường hợp nghỉ hưu sớm trước tuổi quy định). Đối với các trường hợp nghỉ hưu sớm trước tuổi quy định thì mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi sẽ bị giảm 2% tỷ lệ hưởng lương hưu.
Mức lương hưu hàng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 71 được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội; tương ứng với thời gian đóng bảo hiểm xã hội là 20 năm đối với lao động nam, tương ứng với thời gian đóng bảo hiểm xã hội 15 năm đối với lao động nữ, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Trường hợp lao động nam đủ điều kiện quy định tại Điều 71 của Luật này có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm thì mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu là 2,25%.
Trường hợp người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu mà thời gian đóng bảo hiểm xã hội tính hưởng lương hưu dưới 15 năm thì mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu là 2,25%.
Bộ LĐTB&XH cho rằng, với quy định nêu trên, mức lương hưu của những người đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm có thể thấp hơn những người có thời gian đóng dài nếu tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc thu nhập làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện là như nhau.
Tuy nhiên, những trường hợp này trước đây không đủ điều kiện hưởng lương hưu, họ nhận bảo hiểm xã hội một lần (nếu không lựa chọn tự nguyện đóng một lần cho thời gian còn thiếu), nay sẽ có cơ hội được hưởng lương hưu hàng tháng.
Như vây, có dù mức lương hưu có thể khiêm tốn hơn những người có thời gian đóng dài nhưng với mức lương hưu hàng tháng ổn định, định kỳ được Nhà nước điều chỉnh và trong thời gian hưởng lương hưu sẽ được quỹ bảo hiểm xã hội đóng bảo hiểm y tế thì sẽ góp phần đảm bảo tốt hơn cuộc sống khi về già của người lao động.