Năm 1968 cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước diễn ra vô cùng khốc liệt. Với vị trí là “yết hầu giao thông” trên tuyến đường Trường Sơn huyết mạch, Ngã ba Đồng Lộc trở thành điểm quyết chiến chiến lược, nơi diễn ra cuộc đọ sức giữa ý chí kiên cường, bất khuất của quân và dân ta trước sức mạnh của đế quốc xâm lược.
Âm mưu biến Ngã ba Đồng Lộc thành “toạ độ chết”, chặn đứng sự chi viện của hậu phương cho tiền tuyến, từ tháng 4 đến tháng 10/1968 không quân Mỹ đã đánh phá nơi đây gần 1.900 lượt, ném hơn 50 nghìn quả bom các loại; tính ra, mỗi mét vuông đất tại Ngã ba Đồng Lộc đã phải hứng chịu ba quả bom tấn.
Dưới “mưa bom, bão đạn”, quân và dân ta vẫn dũng cảm, kiên cường chiến đấu với ý chí, quyết tâm sắt đá “tim có thể ngừng đập, nhưng huyết mạch giao thông không bao giờ tắc”. Trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu đã có rất nhiều tấm gương anh dũng hy sinh, tiêu biểu có 10 nữ anh hùng liệt sĩ thanh niên xung phong thuộc Tiểu đội 4, Đại đội 552, Tổng đội 55 do Võ Thị Tần làm tiểu đội trưởng.
Bao xương máu đổ xuống mới làm nên Đồng Lộc huyền thoại, vang danh cùng non sông, đất nước. Giờ đây, Ngã ba Đồng Lộc là di tích lịch sử cấp Quốc gia, nơi muôn triệu trái tim yêu chuộng hòa bình cùng hành hương về tri ân, tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ với tấm lòng thành kính, biết ơn sâu nặng.
“Dâng hoa, thắp hương tưởng niệm tại khu mộ 10 cô gái, chúng tôi rất bồi hồi, xúc động, tri ân sâu nặng sự hy sinh cao cả của các cô cũng như các anh hùng liệt sĩ nơi chiến trường Đồng Lộc. Với những giá trị to lớn về lịch sử, Ngã ba Đồng Lộc thực sự là địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống cách mạng, khơi dậy niềm tự hào dân tộc cho muôn thế hệ”, chị Nguyễn Thị Thanh Huyền ở phường Bắc Hà, TP Hà Tĩnh chia sẻ.
Ta đi giữa mùa Xuân trên đường ra trận/ Chào quê hương nhằm tiền phương mạnh bước. Chiến tranh đã lùi xa, trong niềm vui rạo rực của mùa Xuân mới Giáp Thìn, người dân, du khách thập phương lại nô nức hành hương về cõi thiêng Đồng Lộc. Kính cẩn thắp nén tâm hương, dâng lên các khu mộ những đóa hoa tươi thắm, hẳn trong mỗi trái tim đều bồi hồi xúc động trước anh linh 10 bông hoa trinh nữ đã ngã xuống nơi chiến trường Đồng Lộc anh hùng.
Trao đổi với phóng viên, Trưởng Ban Quản lý Khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc Đặng Quốc Vũ cho biết, từ Tết Nguyên đán đến nay đã có hơn 5 vạn lượt khách về tri ân, tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ. Dự kiến, dịp lễ Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3 du khách về với Ngã ba Đồng Lộc tiếp tục tăng lên.
“Đơn vị đã phân công cán bộ túc trực đón tiếp, hướng dẫn, hỗ trợ du khách dâng hương, tưởng niệm và nghiên cứu, tìm hiểu các câu chuyện lịch sử, tư liệu, hiện vật cũng như tổ chức các hoạt động giáo dục truyền thống; phối hợp thực hiện tốt công tác đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ, hạn chế tình trạng bán hàng rong trong khuôn viên Khu di tích”, anh Đặng Quốc Vũ chia sẻ.
Mùa Xuân đất trời Đồng Lộc cao xanh vời vợi, muôn loài thảo mộc đâm chồi non, khoe lộc biếc. Trong làn khói hương trầm mặc, khu mộ 10 nữ anh hùng liệt sĩ thanh niên xung phong ngập tràn sắc hoa cúc trắng của du khách muôn phương dâng lên tưởng niệm, tri ân với tấm lòng thành kính, biết ơn sâu nặng.
