Thanh tra nội dung trước khi có Luật HTX?
Cho rằng Kết luận thanh tra (KLTT) số 2519/KL-UBND ngày 11/3/2022 thanh tra về việc chấp hành quy định pháp luật về quản lý sử dụng đất, xây dựng, đầu tư đối với Hợp tác xã (HTX) dịch vụ - sản xuất - nông nghiệp Gò Me (259A, khu phố 2, đường Võ Thị Sáu, phường Thống Nhất, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Sau đây gọi tắt là HTX) là không xem xét hồ sơ và kết luận thiếu khách quan… KLTT ban hành đã gây hoang mang, bức xúc trong xã viên, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của các lãnh đạo HTX và hoạt động sản xuất kinh doanh tại thời điểm kinh tế khó khăn do ảnh hưởng đại dịch Covid-19.
Ông Phan Văn Thành - Giám đốc HTX thay mặt Hội đồng Quản trị ký bản kiến nghị gửi Tỉnh ủy, UBND tỉnh và các ngành liên quan chỉ ra những bất cập của KLTT, dẫn đến nhiều hệ lụy, nghi ngờ và gây khó khăn cho hoạt động của HTX.
Là một trong số hiếm hoi HTX được thành lập sau ngày đất nước thống nhất còn hoạt động đến hôm nay. Đơn kiến nghị của HTX nêu rõ thời điểm lịch sử, căn cứ áp dụng các quy định pháp luật cụ thể: HTX Gò Me được thành lập năm 1984 trên cơ sở sáp nhập 3 tập đoàn số 18,19,20 (có đơn xin gia nhập vào HTX của 3 tập đoàn). Năm 1978, chính quyền địa phương vận động người dân (xã viên) làm đơn tham gia làm ăn tập thể và kê khai diện tích đất đưa vào 3 tập đoàn sản xuất 18,19,20, hồ sơ đất đai của xã viên đưa vào do UBND phường Thống Nhất quản lý. Việc bàn giao, tiếp nhận, quản lý sồ hơ đất đai có biên bản do ông Lê Văn Hà - Bí thư Đảng ủy, ông Nguyễn Văn Vinh, Trưởng ban Nông Hội chứng kiến, ký tiếp nhận
Năm 1984, HTX đã lập danh sách và thống kê diện tích đất của từng tập đoàn đưa vào HTX để UBND phường Thống Nhất lập bản đồ địa chính (số 2937-2938, 2938-2990, 2937-2938). Hiện, HTX còn lưu giữ 3 bản đồ photo. Căn cứ hồ sơ và quy định pháp luật hiện hành, UBND phường Thống Nhất đã ra văn bản số 160/VP-UB ngày 7/2/1984 đề nghị UBND TP Biên Hòa quyết định công nhận Ban Quản trị HTX, Ban Kiểm soát, bổ nhiệm kế toán trưởng.
HTX chỉ quản lý việc giao khoán đất cho xã viên căn cứ theo Nghị quyết 10 – NQ/TW ngày 5/8/1988 và hiệu quả làm ăn của xã viên được giao khoán đất. Tất cả nội dung này HTX đã cung cấp đầy đủ cho đoàn thanh tra.
Như vậy HTX Gò Me đã thực hiện tương đối đầy đủ các chức năng theo quy định pháp luật và đã cung cấp đầy đủ hồ sơ, tài liệu thuộc quyền quản lý kể từ khi được chuyển đổi từ năm 1999 đến nay. "Từ năm 1999 trở về trước, HTX Gò Me thuộc quyền quản lý của UBND phường Thống Nhất. Đoàn thanh tra thanh tra các nội dung, hồ sơ trước khi có Luật HTX thì làm sao HTX có hồ sơ để cung cấp?" - Ông Phan Văn Thành- Giám đốc HTX Gò Me nói.
HTX không có chức năng đăng ký đất đai cho xã viên
Dẫn Điểm a, Điều 5 KLTT cho rằng, HTX không đăng ký kê khai đất đai đối với diện tích đất giao cho xã viên mà để cho xã viên tự kê khai đã vi phạm điều 50 Luật Đất đai năm 2003. Xác nhận thông tin trong hồ sơ cấp giấy nhưng không có các giấy tờ quy định tại điều 100 Luật Đất đai năm 2013. Ông Phan Văn Thành toát mồ hôi nói tiếp, hoạt động của HTX cũng giống như loại hình doanh nghiệp, công ty. Xã viên đóng góp cổ phần bằng tiền hoặc tư liệu sản xuất là đất đai, tài sản theo quy định của Luật HTX. Tư liệu sản xuất, tài sản, vốn góp là của xã viên, HTX chỉ quản lý việc giao khoán và hiệu quả mang lại. Đây chính là đặc điểm nổi bật và giá trị ưu việt của Luật HTX được thể hiện tại điều 10 Nghị định 16/CP: Khi chuyển đổi HTX việc xử lý quyền sử dụng đất phải bảo đảm lợi ích của người sử dụng đất theo các quy định của pháp luật về đất đai. Điều 2, Thông tư 04/1997/BKH-QLKT quy định: Đối với HTX nông nghiệp cần phải tiến hành giao quyền sử dụng ruộng đất cho hộ gia đình, xã viên và đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. HTX Gò Me đã thực hiện đầy đủ các nội dung trên kèm theo danh sách xã viên, kiến nghị UBND TP Biên Hòa cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định vào ngày 17/3/1998 có hồ sơ đính kèm.
Như vậy, việc chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX, đất sản xuất giao cho xã viên theo Nghị định 16/NĐ-CP ngày 21/2/1997, Thông tư 04/1997/BKH-QLKT, Nghị định 64/CP ngày 27/9/1993 trước khi HTX chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX. Năm 1999, Trung tâm Kỹ thuật địa chính, nhà đất tổ chức cho các hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất đăng ký kê khai xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dung đất là đúng thẩm quyền. “HTX đứng ra kê khai, đăng ký quyền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân là trái quy định của Luật HTX”, ông Phan Văn Thành nhấn mạnh.
Từ bản kiến nghị của HTX Gò Me, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Văn Phi đã ký văn bản số 3817/UBND-KTN ngày 19/4/2022 giao Thanh tra tỉnh Đồng Nai phối hợp Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND TP Biên Hòa và các đơn vị liên quan xem xét nội dung KLTT số 2519/KL-UBND ngày 11/3/2022 của HTX dịch vụ - Sản xuất nông nghiệp Gò Me tại văn bản nêu trên. Rà soát hồ sơ, tham mưu đề xuất, trình UBND tỉnh xử lý theo quy định. Kết quả thực hiện Thanh tra tỉnh báo cáo UBND tỉnh trước ngày 10/5/2022.
