3 lần điều chỉnh dự án
Theo tìm hiểu, dự án Cải tạo thoát nước sông Pheo được UBND TP Hà Nội phê duyệt lần đầu tại Quyết định số 5668/QĐ-UBND. Đến ngày 27/2/2012, TP ban hành Quyết định số 2913/QĐ-UBND phê duyệt lại Dự án nêu trên. Tổng mức đầu tư được xác định là gần 70 tỷ đồng; thời gian thực hiện trong 3 năm, từ 2012 - 2014.
Dự án dài khoảng 5.451m, nằm hoàn toàn trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm. Việc triển khai dự án nhằm bảo đảm tiêu thoát nước trong khu dân cư và hỗ trợ công tác tưới, tiêu, phòng chống úng ngập cho khoảng 4.600ha đất sản xuất nông nghiệp thuộc huyện Đan Phượng và quận Bắc Từ Liêm.
Đại diện UBND quận Bắc Từ Liêm cho biết, dự án được giao cho Công ty TNHH MTV đầu tư phát triển thuỷ lợi Hà Nội thực hiện. Tuy nhiên, do khó khăn về vốn, để tránh nợ đọng xây dựng, Sở KH&ĐT Hà Nội đã có văn bản yêu cầu tạm dừng. Năm 2016, dự án được UBND TP cấp vốn để triển khai, tuy nhiên, nguồn vốn cấp khá nhỏ giọt khiến công tác giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn.
Đến ngày 6/6/2017, UBND TP tiếp tục ban hành Quyết định số 3460/QĐ-UBND về việc phê duyệt điều chỉnh dự án Cải tạo, thoát nước sông Pheo tại quận Bắc Từ Liêm. Thời gian hoàn thành Dự án được kéo dài, dự kiến hoàn thành trước tháng 6/2020.
Dự án sau đó cũng được chuyển sang Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn Hà Nội thực hiện (nay là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp Hà Nội). Tuy nhiên đến nay, các hạng mục thuộc Dự án này vẫn còn dang dở.
Băn khoăn chất lượng các gói thầu
Dự án Cải tạo thoát nước sông Pheo được UBND TP đặc biệt quan tâm. Từ đầu năm 2022 đến nay, UBND TP Hà Nội đã nhiều lần họp và đôn đốc việc triển khai Dự án này. Mới đây, TP đã có văn bản chỉ đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp Hà Nội phối hợp cùng UBND quận Bắc Từ Liêm tập trung giải phóng mặt bằng, hoàn thành toàn bộ dự án trong năm 2022.
Liên quan đến tiến độ dự án, ông Ngô Vũ Cường – Trưởng phòng Quản lý dự án thuỷ lợi (Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp Hà Nội), cho biết trong tổng số 5 gói thầu thuộc Dự án, đến nay đã có 4 gói thầu hoàn thành. Còn lại 1 gói thầu thi công dang dở do vướng mắc liên quan đến giải phóng mặt bằng.
Dù dự án đã hoàn thành 4/5 gói thầu, nhưng thực tế hiệu quả của dự án lại là một dấu hỏi. Khảo sát của phóng viên những ngày đầu tháng 6/2022 cho thấy, nguồn nước sông Pheo vẫn ô nhiễm nặng. Những ngày trời nắng, hoặc có mưa, mùi hôi thối bốc lên khiến người dân sinh sống thuộc 4 phường nơi sông Pheo chảy qua gồm: Minh Khai, Tây Tựu, Cổ Nhuế 2 và Phú Diễn, hết sức khó chịu.
Đáng chú ý nữa là tình trạng sạt lở hai bờ sông sau quá trình nạo vét. Nhiều người dân phản ánh tại các đoạn sông Pheo đã được nạo vét để tạo dòng chảy, bờ sông không được kè kiên cố. Điều này dẫn tới mỗi khi nước sông lên cao, rồi rút xuống là ven lòng dẫn lại bị sụt sạt. Đây là điều mà nhiều nông dân lo ngại, do có thể dẫn tới mất đất sản xuất ven sông.
Tình trạng sụt sạt phần lòng dẫn sông Pheo sau nạo vét cũng được đại diện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp Hà Nội, cũng như Trung tâm Phát triển quỹ đất quận Bắc Từ Liêm xác nhận là có thật. Nguyên nhân là trong quy mô dự án, chỉ tổ chức nạo vét thông dòng, chứ không có kinh phí để thực hiện kè kiên cố ven sông Pheo.
Hoàn thành giải phóng mặt bằng trong tháng 7/2022
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp Hà Nội, đến nay, dự án Cải tạo thoát nước sông Pheo đã hoàn thành khoảng 87% khối lượng thiết kế. Hiện, dự án vẫn đang vướng mắc liên quan đến giải phóng mặt bằng nên việc thi công gặp trở ngại.
Trao đổi với Kinh tế & Đô thị, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất quận Bắc Từ Liêm Phùng Thị Kim Thanh cho biết, tổng diện tích đất cần thu hồi để phục vụ dự án là 69.428,2m2, thuộc địa phận của 4 phường: Minh Khai, Tây Tựu, Cổ Nhuế 2 và Phúc Diễn. Đến nay, Trung tâm đã thực hiện giải phóng mặt bằng được 68.320,9ha, đạt 98,4% kế hoạch.
Theo bà Thanh, tổng diện tích cần giải phóng mặt bằng hiện còn 1.107,3ha (chiếm tỷ lệ 1,6% tổng diện tích đất cần thu hồi). Diện tích này có liên quan đến 19 hộ dân, trong đó, phường Cổ Nhuế 2 có 7 trường hợp (tổng diện tích 835,4m2), và phường Phú Diễn có 9 hộ dân (tổng diện tích 271,9m2).
“Quá trình giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn do nguồn gốc đất không rõ ràng, phức tạp. Các hộ dân không đồng thuận với mức giá đơn giá đền bù, hỗ trợ và không nhận tiền. Nhiều hộ dân thậm chí không cho cán bộ vào kiểm đếm để thực hiện các bước giải phóng mặt bằng…” – bà Thanh thông tin thêm.
Liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng dự án, tại cuộc hợp với lãnh đạo TP Hà Nội mới đây, Phó Chủ tịch UBND quận Bắc Từ Liêm Nguyễn Thường Sơn cho biết địa phương đã phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát cơ chế, chính sách. Tuy nhiên, không thể vận dụng được để hỗ trợ các hộ dân có kiến nghị, đề xuất còn lại.
Theo ông Sơn, hiện nay địa phương đang tiếp tục tuyên truyền, vận động 16 hộ dân ở phường Cổ Nhuế 2 và Phú Diễn thuộc diện phải di dời ủng hộ Dự án. Dù vậy, các cơ quan chức năng của quận cũng đồng thời lên phương án để cưỡng chế các trường hợp cố tình chống đối; phấn đấu hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng dự án Cải thạo thoát nước sông Pheo chậm nhất là trong tháng 7/2022.
Cùng với hơn 1.000m2 thuộc hai phường Cổ Nhuế 2 và Phú Diễn chưa giải phóng mặt bằng, ông Ngô Vũ Cường - Trưởng phòng Quản lý dự án thuỷ lợi (Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp Hà Nội), cho biết còn phần diện tích đất công do UBND phường Cổ Nhuế 2 quản lý (21.721,6m2) đã tạm bàn giao mặt bằng cho Ban để thực hiện thi công. Tuy nhiên hiện nay, UBND quận Bắc Từ Liêm vẫn đang làm thủ tục để ra quyết định phê duyệt phần đất trên. Do đó đề nghị UBND quận Bắc Từ Liêm sớm có quyết định, giao mặt bằng để chủ đầu tư thực hiện Dự án.
