Dự án BOT cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn: Phấp phỏng nỗi lo hoàn vốn

Lưu lượng thấp

“Hoạt động thu phí trên cả tuyến cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn và Quốc lộ 1 trong những giờ đầu tiên diễn ra suôn sẻ, tình hình an ninh trật tự được bảo đảm, nhưng lưu lượng xe thấp hơn nhiều so với dự kiến”, ông Vũ Minh Hoàng - Tổng giám đốc Công ty cổ phần BOT Bắc Giang - Lạng Sơn cho biết.

Với mức phí đề xuất, Dự án vẫn thiếu khoảng hơn 2.000 tỷ đồng trả lãi vay trong các năm đầu tính từ khi khai thác tuyến cao tốc, dẫn đến chưa đảm bảo dòng tiền trả gốc vay, không thể đáp ứng thời hạn trả nợ đến ngày 31/12/2034 theo hợp đồng tín dụng hai bên đã ký kết...

Khó khăn chất chồng

Dự án cao tốc cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn được Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư tại Văn bản số 2167/TTg-KTN ngày 30/10/2014 và Bộ GTVT phê duyệt đầu tư tại Quyết định 1249/QĐ-BGTVT ngày 9/4/2015 do Công ty cổ phần BOT Bắc Giang - Lạng Sơn thực hiện, gồm 2 hợp phần: Hợp phần Quốc lộ 1 với chiều dài 110 km; Hợp phần cao tốc (cao tốc Bắc Giang - TP. Lạng Sơn đoạn Km45+100 - Km108+500) với chiều dài 64km. Tổng mức đầu tư toàn bộ Dự án là 12.189 tỷ đồng.

Theo hợp đồng ban đầu, Dự án có 2 trạm thu phí trên Quốc lộ 1 hoàn vốn cho Dự án. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Dự án, theo đề nghị của UBND tỉnh Lạng Sơn, nhằm tạo sự đồng thuận với người dân, các bên đã thống nhất bỏ trạm thu phí Km24+900 trên Quốc lộ 1; thực hiện việc miễm giảm gần 6.000 phương tiện tại Trạm thu phí Km93+160; đồng thời tuyến cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng kết nối với TP. Lạng Sơn và cửa khẩu Hữu Nghị chưa xác định thời điểm hoàn thành do vướng mắc về nguồn vốn...

Các yếu tố này đã được Kiểm toán Nhà nước, ngân hàng và các bên liên quan xác định là nguyên ngân chính làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến phương án tài chính, phương án tín dụng của Dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn. “Chúng tôi chia sẻ với khó khăn của địa phương, nhưng với mức phí được phê duyệt, phương án tài chính cho Dự án sẽ càng thêm mất cân đối”, ông Hoàng lo lắng.

Cần phải nói thêm rằng, ngay trong giai đoạn chuẩn bị triển khai thu phí, Dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn đã và đang phải đối mặt với tình huống khó khăn mới, nằm ngoài tầm kiểm soát của nhà đầu tư.

Cụ thể, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, lượng phương tiện lưu thông trên hai tuyến Quốc lộ 1 và cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn sụt giảm khoảng 40%, từ bình quân 11.000 lượt xe/ngày đêm xuống còn khoảng 7.000 lượt xe/ngày đêm so với thời điểm chưa xuất hiện dịch. Điều này càng khiến phương án tài chính của Dự án thêm khó khăn.

“Với các bất cập về phương án tài chính hiện nay chưa được giải quyết, đồng thời tuyến Chi Lăng - Hữu Nghị chưa hoàn thành, điểm đầu Chi Lăng của tuyến cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn còn cách TP Lạng Sơn khoảng 30km và cách cửa khẩu Hữu Nghị khoảng 43km khiến Dự án đang gặp nhiều khó khăn trong việc hoàn vốn đầu tư”, ông Hoàng nói.

Trước thực trạng khó khăn của Dự án, vừa qua, nhà đầu tư đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh Lạng Sơn sớm báo cáo cơ quan trung ương về các khó khăn liên quan đến phương án tài chính của Dự án và có các giải pháp bổ sung nguồn vốn ngân sách nhà nước hỗ trợ cho Dự án giống như những dự án cao tốc khác, tránh việc phải dừng khai thác, hướng tới việc vận hành ổn định, lâu dài.

Bảng so sánh một số dự án khác