Mặt bằng "xôi đỗ"
Dự án đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh giai đoạn 2a, thành phần 1 có tổng vốn đầu tư gần 1.200 tỷ đồng. Thời gian thực hiện 2019-2024. Thế nhưng, tình trạng mặt bằng "xôi đỗ" và một số nguyên nhân khách quan khác đã tác động lớn đến tiến độ của dự án.
Hiện giá trị xây lắp hạng mục thi công cơ bản hoàn thành lớn nhất trên tuyến là cầu Cửa Lở (chiều dài hơn 436m, vốn đầu tư hơn 726 tỷ đồng) bắc qua sông Vệ nối 2 huyện Tư Nghĩa và Mộ Đức. Nhà thầu đã hoàn thành phần cầu, nhưng phần mố ở hai bên đầu cầu vẫn dang dở.
Dọc theo tuyến có chiều dài hơn 13km là những vị trí thi công đứt quãng vì vướng nhà dân chưa giải tỏa. Tiêu biểu là tại đoạn phía nam cầu Cửa Lở (xã Đức Lợi) là hàng loạt vị trí vướng mắc. Do đó, nhà thầu không thể tiếp tục triển khai máy móc thi công.
Đại diện chủ đầu tư cho biết, tỷ lệ mặt bằng đã bàn giao khoảng 80%, song phần mặt bằng còn lại chủ yếu là đất ở và nhà ở nên thuộc diện "xương xẩu". Cụ thể, còn 18 hộ chưa nhận tiền bồi thường; 207 hộ/2,88ha chưa hoàn thành công tác lập phương án, trong đó có 151 hộ dự kiến được bố trí tái định cư.
Dự án đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh giai đoạn 2b có chiều dài khoảng 10km, tổng mức đầu tư gần 900 tỷ đồng, thời gian thi công 2022-2024 cũng lâm vào tình cảnh tương tự.
Tại dự án thuộc từ huyện Bình Sơn đến TP Quảng Ngãi và một phần đoạn qua địa bàn huyện Mộ Đức, một số hạng mục chính như cầu Quang Mỹ đã thi công hoàn thiện đưa vào khai thác, nhưng những vị trí khác như cầu Châu Me Đông và hai đầu cầu nối vào Quốc lộ 24B vẫn đang chờ mặt bằng.
Trong số các địa phương, vướng mắc lớn nhất nằm trên địa bàn huyện Bình Sơn. Tính đến nay, sau hơn 2 năm huyện Bình Sơn mới hoàn thành công tác bồi thường cho 64/94 hộ dân với tổng diện tích quy hoạch 1,12/3,38ha.
Cầu Châu Me Đông có chiều dài hơn 300m bắc qua sông Châu Me Đông (xã Bình Châu) là một trong số những hạng mục lớn của dự án, thế nhưng hiện mặt bằng mới bàn giao cho nhà thầu thi công phạm vi từ mố M1 đến trụ T5 và trụ T8 đến mố M2. Riêng các trụ T6 và T7 còn vướng.
Trong khi đó, đoạn qua địa bàn TP Quảng Ngãi và Mộ Đức cũng trong tình trạng mặt bằng "xôi đỗ" khi nhiều đoạn tuyến bị đứt quãng, nhà thầu thi công không liên tục do vướng mặt bằng. Theo thống kê, tuyến chính qua hai địa phương vẫn còn khoảng 30% mặt bằng chưa được bàn giao.
Đại diện chủ đầu tư cho biết, vướng mắc lớn nhất trong giải phóng mặt bằng là các địa phương chưa ban hành xong bảng giá đất cụ thể để tính tiền bồi thường khi nhà nước thu hồi đất. Người dân chưa thống nhất nhận tiền bồi thường và bàn giao mặt bằng vì không đồng ý phương án bồi thường được duyệt khi chỉ bồi thường đất muối, không bồi thường khối lượng đào đắp hồ tôm.
Ngoài ra, tại nhiều vị trí người dân không thống nhất với đơn giá bồi thường, nhiều doanh nghiệp trước đây được giao đất cho thuê đất và nhà nước thu hồi, nhưng chưa tháo dọn công trình trên đất để bàn giao mặt bằng…
Việc thi công các dự án không thuận lợi còn tạo thành điểm nghẽn về giải ngân vốn đầu tư đã bố trí. Đến nay giai đoạn 2a, thành phần 1, tổng nguồn vốn bố trí cho dự án hơn 900 tỷ đồng. Riêng năm 2024 dự án được bố trí 204 tỷ đồng, nhưng sau 5 tháng mới giải ngân hơn 15 tỷ đồng.
Ở dự án giai đoạn 2b, hiện tỉnh Quảng Ngãi đã bố trí khoảng 800 tỷ đồng, nhưng giải ngân khoảng trên dưới 550 tỷ đồng. Riêng năm 2024, dự án được bố trí kế hoạch vốn là 290 tỷ đồng đến nay công tác giải ngân chưa đến 7 tỷ đồng.
Trước thực tế tiến độ cả hai dự án chậm trễ, vướng mắc mặt bằng, chủ đầu tư kiến nghị UBND tỉnh xin giãn tiến độ thực hiện hoàn thành công trình sang năm 2025.
Không làm chậm trễ tiến độ dự án
Tại buổi làm việc của Ban thường vụ Tỉnh ủy với Ban cán sự đảng UBND tỉnh Quảng Ngãi vào cuối tháng 5/2024, Bí thư tỉnh ủy Quảng Ngãi Bùi Thị Quỳnh Vân yêu cầu chủ đầu tư, các địa phương cùng cơ quan liên quan phải tập trung trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Nỗ lực thông mặt bằng toàn tuyến từ huyện Bình Sơn đến huyện Mộ Đức.
"Dự án này thi công hoàn thành, đưa vào khai thác đồng bộ sẽ tạo tuyến giao thông rất đẹp và tạo lợi thế lớn trong phát triển kinh tế. Do đó, chủ đầu tư và đơn vị liên quan phải nỗ lực hơn nữa, không được chậm trễ ở tất cả các khâu để đảm bảo về mặt tiến độ dự án so với chủ trương được duyệt. Từ đó, đảm bảo giải ngân vốn được giao, vì cả hai dự án đều không thiếu vốn"- Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi nhấn mạnh.
Để kịp thời chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các dự án lớn, trong đó có đường ven biển Dung Quất- Sa Huỳnh, ngày 3/6/2024, Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2024 – 2025 được thành lập.
Ban sẽ trực tiếp theo dõi, đôn đốc và chỉ đạo tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai, đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm trên địa bàn. Đồng thời, định kỳ tổ chức họp và báo cáo Ban thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ngãi mỗi tháng một lần về tình hình triển khai, kết quả thực hiện nhiệm vụ.
Ban thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ngãi xác định, có 8 công trình cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện trong thời gian đến, gồm: cao tốc Bắc - Nam phía đông, giai đoạn 2021 - 2025 (đoạn Quảng Ngãi - Hoài Nhơn); đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc; kè chống sạt lở kết hợp tạo quỹ đất bờ Bắc sông Trà Khúc, đoạn qua xã Tịnh An và xã Tịnh Long (TP Quảng Ngãi); kè chống sạt lở kết hợp tạo quỹ đất bờ Bắc sông Trà Khúc, đoạn qua xã Tịnh Long và Tịnh Khê (TP Quảng Ngãi); toàn tuyến của dự án Đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh; cầu Trà Khúc 3; đường nối từ cầu Thạch Bích đến Tịnh Phong; đường Hoàng Sa - Dốc Sỏi.
Các dự án dự kiến hoàn thành trong nhiệm kỳ này, nhưng đang chậm tiến độ so với kế hoạch bởi các nguyên nhân như vướng bồi thường giải phóng mặt bằng và tái định cư phục vụ dự án; giá đất cụ thể; công tác bố trí vốn cho từng dự án...
