Đường sắt thì phải hiện đại

Chiều 27/1 (tức 28 Tết), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tới chúc Tết, kiểm tra công tác ứng trực phục vụ hành khách dịp Tết Nguyên đán của ngành đường sắt. Đây là năm thứ 2 liên tiếp, ngành đường sắt vinh dự được đón Thủ tướng Chính phủ đến thăm và phát biểu chỉ đạo.

Nguồn lực, sức mạnh phát triển

Báo cáo với Thủ tướng, Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Đường sắt Đặng Sỹ Mạnh cho biết, 2024 là năm thứ 3 liên tiếp kinh doanh vận tải đường sắt có lãi, với lượng hành khách đạt trên 7 triệu lượt, tăng 14,8%; hàng hóa đạt hơn 5,1 triệu tấn, tăng 11,2%; đặc biệt liên vận quốc tế tăng 36%... Đường sắt đã mở bán vé tàu tết sớm hơn mọi năm, đầu máy, toa xe được chỉnh bị kỹ thuật thuật chu đáo, huy động hơn 1.500 tiếp viên, thợ điện, kiểm tu, lái tàu phục vụ hơn 430.000 hành khách trong vòng 33 ngày.

Thủ tướng đã kiểm tra, biểu dương ngành đường sắt đã có nhiều đổi mới, sáng tạo nâng cao chất lượng vận tải đường sắt cả trong vận tải hành khách và hàng hóa. Đặc biệt là việc nâng cấp, tổ chức các toa tàu, đoàn tàu chất lượng cao Huế - Đà Nẵng; Sài Gòn - Đà Nẵng; Đà Lạt - Trại Mát, hành trình Hà Nội-Sài Gòn chất lượng quốc tế SJourney Luxury, xây dựng phong trào "Đường tàu - đường hoa", "Mỗi cung đường là một vườn hoa, mỗi nhà ga là một điểm đến".

Những chỉ đạo của Thủ tướng trong lần đến thăm Tổng công công ty ĐSVN vào ngày 9/1/2024, cơ bản được Đảng ủy, HĐTV Tổng công ty ĐSVN nghiên cứu, biến thành hiện thực. Lần đó, Thủ tướng gợi ý, nguồn lực phát triển kinh doanh đường sắt bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân, do đó, phải huy động hợp tác công-tư, tham khảo kinh nghiệm các nước, khai thác hiệu quả nguồn lực từ nguồn nhân lực 22.000 người, gần 300 nhà ga, nguồn lực đất đai, tiềm năng du lịch của cung đường sắt đẹp nhất thế giới…, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Đơn giản, như trước đây mỗi dịp tàu Tết, đường sắt bán thêm 15 - 20% ghế phụ, thêm được 6, 7 tỷ đồng doanh thu nhưng tạo cảnh chen chúc, nhếch nhách, mất vệ sinh. Nhiều năm nay, đường sắt bỏ bán ghế phụ và năm nay còn kéo xe cộng đồng để khách đi chuyến tàu giao thừa có địa điểm sinh hoạt chung, hòa mình cùng không khí đón Xuân.

“Đối với những chuyến tàu xuyên Giao thừa, ngành đường sắt không tính lỗ lãi, chúng tôi muốn hành khách được trải nghiệm những nét đẹp truyền thống văn hóa, ngay thời khắc thiêng liêng nhất của năm mới” - Chủ tịch HĐTV Tổng công ty ĐSVN Đặng Sỹ Mạnh khẳng định.

Gắn với du lịch

PGS.TS Nguyễn Hồng Thái, Chủ nhiệm Khoa Kinh tế - Vận tải (Đại học GTVT) chia sẻ: Không mấy bất ngờ khi tuyến đường sắt Đà Lạt - Trại Mát dài 6,7km doanh thu năm 2024 đạt 21,16 tỷ đồng, tính ra hiệu quả khai thác 3,15 tỷ đồng/km/năm, cao nhất hệ thống đường sắt Việt Nam. Đến giờ mác tàu DL3/4 của tuyến đường này cũng đạt doanh thu 5,6 tỷ đồng/năm trở thành mác tàu có hiệu quả nhất hệ thống ĐSVN, thậm chí nganh ngửa với các mác tàu hiệu quả nhất của đường sắt Trung Quốc.

Rõ ràng, nếu như lãnh đạo Công ty CP Vận tải đường sắt Sài Gòn (này là Công ty Cổ phần vận tải đường sắt) không mạnh dạn đầu tư toa xe, bố trí lịch chạy tàu đêm thì không thể có mức tăng trưởng doanh thu 208%. Nhiều ngày, đường sắt chạy đủ 7 đôi tàu mà vẫn full khách, cho thấy nhu cầu du lịch, nhất là khách Hàn Quốc, khách chơi golf khi đến Đà Lạt còn tăng.

Phía Bắc, 5 đôi tàu tuyến Hà Nội - Hải Phòng đã đem lại doanh thu gần 130 tỷ đồng trong năm 2024. Nói đến Food tour Hải Phòng là nói đến hành trình bằng tàu hỏa, phương tiện duy nhất thuận lợi, an toàn, rẻ tiền để mọi người có thể trải nghiệm trọn vẹn ẩm thực tại thành phố Cảng-nơi được biết đến với vô vàn món ăn ngon-bổ-rẻ. Năm nay, khi Công ty Cổ phần vận tải đường sắt đầu tư cải tạo toa xe, bán vé tháng và hàng loạt chính sách kích cầu khác thì tuyến Hà Nội - Hải Phòng sẽ còn phát triển, đó là nhận định chung của nhiều chuyên gia du lịch.

“Mô hình du lịch - đường sắt đã và đang phát huy hiệu quả, sau Huế, Đà Nẵng, Hải Phòng thì các tỉnh Nghệ An, Quảng Bình, Lào Cai, Thái Nguyên, Quảng Nam, Bình Định… đã có các buổi làm việc với Công ty. Đường sắt đang vươn mình tạo nhiều sản phẩm du lịch độc đáo, bắt tay với địa phương để có tour hấp dẫn du khách ngay từ khi bước chân vào ga” - CEO Đào Anh Tuấn chia sẻ trong dịp đầu năm mới.

Mở rộng thị trường

Trong lần đến thăm đường sắt mới đây, người đứng đầu Chính phủ cũng yêu cầu ngành đường sắt tích cực cùng các bộ, ngành Việt Nam và phía đối tác Trung Quốc sớm nghiên cứu triển khai các dự án đường sắt khổ tiêu chuẩn kết nối Trung Quốc để kết nối với khu vực Trung Á và châu Âu, tăng cường năng lực vận tải, thúc đẩy phát triển thương mại với các nước.

Thủ tướng cho biết hiện nay Chính phủ đang tập trung vào làm các đoạn tuyến kết nối với Trung Quốc gồm đoạn tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Ông nhấn mạnh quan điểm "đường sắt thì phải hiện đại" chứ không thể không hiện đại, cơ hội phát triển đường sắt đang ngày một lớn dần.

Một mùa Xuân theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng đang đến rất gần với cán bộ, công nhân viên đường sắt.