EVFTA - Động lực cho doanh nghiệp khôi phục sản xuất kinh doanh hậu Covid-19

Đòn bẩy thúc đẩy thương mại hai chiều

Chia sẻ tại Diễn đàn Thương mại Việt Nam - EU “EVFTA – Sức bật cho hợp tác thương mại đầu tư trong bối cảnh bình thường mới” do Bộ Công Thương phối hợp với Hiệp hội DN châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) ngày 27/10, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho biết, sau 1 năm chính thức có hiệu lực, EVFTA là đòn bẩy thúc đẩy thương mại hai chiều, mà còn là lợi thế ưu việt cho cộng đồng DN hai bên trong bối cảnh kinh tế, giao thương toàn cầu bị ảnh hưởng nghiêm trọng do đại dịch Covid-19 gây ra.

Quang cảnh Diễn đàn Thương mại Việt Nam - EU sáng 27/10. Ảnh: moit.gov.vn

Theo thống kê của Bộ Công Thương, sau một năm thực thi hiệp định, trao đổi thương mại hai chiều giữa Việt Nam và EU đạt 54,87 tỷ USD, tăng 12,1% so với giai đoạn cùng kỳ, trong đó kim ngạch xuất khẩu đạt 38,48 tỷ USD, tăng 11,3% và kim ngạch nhập khẩu đạt 16,39 tỷ USD, tăng 14,04%.

Mặc dù Việt Nam bị ảnh hưởng nặng nề do đợt dịch Covid-19 lần thứ 4 bùng phát tại vùng xuất khẩu trọng điểm phía Nam, nhưng 9 tháng năm 2021, thương mại 2 chiều giữa Việt Nam và EU vẫn ghi nhận sự tăng trưởng khả quan, kể cả so với thời kỳ trước đại dịch, với kim ngạch đạt 41,3 tỷ USD, tăng 13,4% so với cùng kỳ năm 2020, trong đó xuất khẩu đạt 28,85 tỷ USD, tăng 11,7% và nhập khẩu đạt 12,4 tỷ USD, tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2020.

Đáng chú ý, ngày càng nhiều DN tận dụng được ưu đãi từ EVFTA qua việc sử dụng chứng nhận xuất xứ (C/O) ưu đãi. Năng lực cạnh tranh và thị phần của hàng hóa Việt cũng ngày càng được cải thiện rõ rệt tại thị trường EU. Việt Nam hiện đã vươn lên trở thành đối tác thương mại hàng hóa lớn nhất của EU trong khu vực ASEAN, với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2020 đạt 43,2 tỷ EUR và xếp trong Top 10 các nước cung ứng hàng hóa lớn nhất vào thị trường EU.

Thứ trưởng Đặng Hoàng An khẳng định, trước bối cảnh kinh tế phục hồi, cùng sự định hình và phát triển của những xu hướng thương mại, đầu tư mới, EVFTA sẽ tạo điều kiện thuận lợi, khả năng cạnh tranh để Việt Nam tham gia vào quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng với các đối tác EU, mở ra cơ hội về thu hút nguồn vốn đầu tư, công nghệ tiên tiến, tạo nên sức bật mới, tăng trưởng bền vững khi cộng hưởng trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Cơ hội nâng sức cạnh tranh, mở rộng thị trường

Trao đổi tại diễn đàn, các chuyên gia, DN trong và ngoài nước đều bày tỏ lạc quan về triển vọng phục hồi kinh tế và phát triển quan hệ thương mại và đầu tư Việt Nam – EU trong bối cảnh bình thường mới; đồng thời cũng chỉ ra những thách thức đặt ra trước mắt, đặc biệt là diễn biến phức tạp và khó lường của dịch Covid-19.

Giày dép là một trong những mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam sang EU được hưởng nhiều ưu đãi thuế quan. Ảnh minh họa

Nhiều chuyên gia khuyến nghị, Việt Nam cần xây dựng các kịch bản phù hợp để thích ứng linh hoạt và hiệu quả với tình hình mới; khơi thông mọi nguồn lực cho phục hồi và tăng trưởng kinh tế, đảm bảo chuỗi cung ứng. Cùng với đó, tích cực hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho DN, ổn định và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, không để nền kinh tế bị lỡ nhịp trong xu hướng phục hồi kinh tế thế giới.

Theo Chủ tịch EuroCham Alain Cany, Việt Nam và EU cần hợp tác chặt chẽ trong việc giải quyết các vấn đề tồn tại vì lợi ích chung của cộng đồng DN. Đồng thời nhận định với việc dịch bệnh được kiểm soát trở lại, cùng lợi thế lớn từ EVFTA, Việt Nam sẽ có cơ hội thu hút làn sóng FDI mới từ các nhà đầu tư châu Âu đang tìm kiếm một điểm đến ổn định, an toàn, thịnh vượng và cạnh tranh.

Chỉ ra những cơ hội giúp DN Việt Nam sớm phục hồi sau cuộc khủng hoảng dịch Covid-19, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh: “EVFTA tạo cho Việt Nam lợi thế đáng kể trong cạnh tranh với các đối thủ khác ở thị trường EU. Hiện tại, ngoài Việt Nam, EU mới chỉ có Hiệp định thương mại tự do với 3 nền kinh tế ở châu Á là Nhật Bản, Hàn Quốc và Singapore, trong đó, không có đối thủ cạnh tranh trực tiếp nào với Việt Nam”.

Cũng theo ông Vũ Tiến Lộc, nếu xuất khẩu sang EU qua EVFTA có thể giữ được nhờ lợi thế giá, đặc biệt trong lĩnh vực nông, thủy sản, thì tiềm năng lợi nhuận từ hoạt động xuất khẩu sẽ là động lực để DN tiếp tục đầu tư khôi phục sản xuất kinh doanh sau dịch. Đồng thời, thu hút người lao động trở lại cũng như thúc đẩy khôi phục nguồn nguyên liệu. Mặt khác, các lợi thế từ thuế quan trong nhập khẩu máy móc thiết bị, công nghệ, nguyên phụ liệu cho sản xuất từ EU theo EVFTA có thể giúp DN tiết kiệm được chi phí, tăng năng suất lao động, cải thiện hiệu quả cạnh tranh.