Giả danh công chức thuế lừa doanh nghiệp: Màn kịch tinh vi đánh vào lòng tin và sự chủ quan
Kinhtedothi - Một số doanh nghiệp trên địa bàn Hà Nội thời gian qua đã trở thành mục tiêu của các thủ đoạn lừa đảo tinh vi, trong đó đáng chú ý là hành vi giả danh công chức thuế để chiếm đoạt thông tin và tài sản.
Lợi dụng sự tương đồng trong ngôn ngữ hành chính, hình thức văn bản và giao diện website, các đối tượng đã dựng lên kịch bản có chủ đích nhằm đánh vào tâm lý tin tưởng của doanh nghiệp đối với cơ quan Nhà nước.
Mạo danh chuẩn xác, ngôn ngữ bài bản, kịch bản được dựng công phu
Anh T.N.T, giám đốc một doanh nghiệp tại quận Long Biên (Hà Nội) chia sẻ lại trải nghiệm suýt trở thành nạn nhân của một vụ lừa đảo tinh vi. Vài ngày trước, anh nhận cuộc gọi từ người tự xưng là công chức thuế khu vực. Người này sử dụng giọng điệu chuẩn mực, ngôn ngữ chuyên ngành và gọi chính xác tên “Đội thuế Quận...”, khác với cách xưng danh thông thường như “Chi cục Thuế” trước đây. Trong cuộc gọi, đối tượng liên tục dẫn chiếu các quy định pháp luật về hồ sơ, thủ tục hành chính trong lĩnh vực thuế nhằm tạo sự tin tưởng từ đối phương.
Sau đó, người này gửi một thư mời qua Zalo, đính kèm ảnh đại diện mặc sơ mi đứng trước trụ sở công quyền và một văn bản có dấu đỏ. Nội dung thư đề cập đến việc doanh nghiệp cần “xác thực thông tin” để hoàn thiện thủ tục liên quan đến hồ sơ thuế, kèm theo biểu mẫu xin hoàn và giảm thuế. Văn bản được trình bày đúng thể thức, sử dụng ngôn ngữ hành chính quen thuộc, kèm một đường link tới trang web có tên miền gần giống cổng dịch vụ công quốc gia: dvc-chinhphu.com – yếu tố khiến nhiều người dễ nhầm lẫn.
Thư mời được biên soạn tỉ mỉ kèm con dấu, chữ ký giả cùng số liên lạc của người lừa đảo. Ảnh: Nhân vật cung cấp (đã được làm mờ thông tin cá nhân)
Trước thời điểm được hẹn gặp để xử lý hồ sơ, đối tượng tiếp tục liên hệ, yêu cầu anh T. chuẩn bị trước toàn bộ giấy tờ, soạn sẵn đơn và thực hiện một số bước “xác thực từ xa” để rút ngắn thời gian làm thủ tục. Để tăng tính thuyết phục, chúng còn gửi đường dẫn thật đến trang tra cứu mã số thuế trên website chính thức của cơ quan thuế – gdt.gov.vn. Sau đó, lấy lý do “xác minh thông tin tài khoản để sinh mã hồ sơ”, đối tượng yêu cầu cung cấp cả số tài khoản cá nhân lẫn doanh nghiệp, rồi gửi mã QR yêu cầu anh quét trực tiếp trên màn hình điện thoại, hành động thực chất để "con mồi" thanh toán tiền.
“Khi tôi đưa căn cước lên quét như hướng dẫn, họ bảo để sát vào camera, giống như quét NFC. Thực chất, họ đang che phần màn hình hiển thị số tiền bị trừ. Chưa hết, họ còn yêu cầu tôi dùng một thiết bị khác quay lại toàn bộ thao tác trên màn hình để ‘xác minh từ xa’, nhưng điều đó khiến tôi mất kiểm soát quá trình,” anh kể. Dù cảm thấy bất thường, anh vẫn chưa dám dứt liên lạc cho đến khi đối tượng bắt đầu thúc ép việc xác nhận chuyển khoản. “Chính thái độ điềm đạm, không tắt máy, không vội vã của họ lại khiến tôi suýt tin là thật,” anh nói.
Ngay sau khi cảm thấy nghi ngờ, anh T. lập tức báo ngân hàng để khóa tài khoản và nâng cấp mức cảnh báo bảo mật. Phía ngân hàng xác nhận đây là thủ đoạn đang gia tăng gần đây, với nhiều biến tướng phức tạp và ngày càng khó phát hiện. Anh cũng chủ động liên hệ bạn bè, đặc biệt là những người đang điều hành doanh nghiệp, để cảnh báo sớm về nguy cơ bị lừa trong quá trình xử lý các thủ tục tài chính – thuế.
“Tôi từng làm việc với cơ quan thuế, nên ban đầu không hề nghi ngờ. Họ gọi đúng tên đơn vị, trình bày logic, gửi văn bản đúng thể thức. Không yêu cầu OTP, không quay mặt, không hỏi thông tin thẻ, mọi thứ đều giống cách làm việc hành chính thông thường. Nếu không đến bước quét mã QR chuyển tiền, tôi sẽ không mảy may nghi ngờ,” anh T. chia sẻ.
Một phần khiến anh mất cảnh giác là vì bản thân đang trong giai đoạn chuẩn bị xử lý các thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp, và luôn tin rằng mình có đủ kiến thức pháp luật để tránh rủi ro. “Tôi nghĩ mình tỉnh táo và hiểu quy trình, nên không dễ bị lừa, nhưng hóa ra chính sự tự tin đó lại khiến tôi thiếu phòng bị,” anh nói thêm.
Dù chưa thiệt hại tài chính, anh T. cho biết vẫn cảm thấy bất an khi nghĩ đến việc dữ liệu cá nhân có thể đã bị khai thác. “Cảm giác bị dẫn dụ và thao túng rất khó chịu,” anh thừa nhận. Sau vụ việc, anh rút ra một bài học: “Nếu có nghi ngờ, phải đối chiếu thông tin trực tiếp với cơ quan chức năng, hoặc tham khảo ý kiến người có kinh nghiệm. Làm thủ tục online tiện lợi thật, nhưng chính sự tiện lợi đôi khi khiến mình chủ quan, dễ mắc bẫy.”
Cơ quan thuế khẳng định: Không xác minh qua Zalo, không thu phí qua mã QR
Thời gian qua, một trong những thủ đoạn phổ biến là giả mạo công chức ngành thuế để tiếp cận người nộp thuế qua các nền tảng như Zalo, ứng dụng lạ hoặc website giả mạo để thu thập thông tin và lừa đảo người nộp thuế. Đối tượng thường giả danh nhân viên hỗ trợ, đưa ra các yêu cầu như ủy quyền đóng thuế, xác minh thông tin, hướng dẫn mua bán hóa đơn, hoặc hứa hẹn hoàn tất thủ tục nhanh chóng với mức phí nhất định.
Lợi dụng thời điểm ngành thuế triển khai quyết toán định kỳ, các đối tượng này gia tăng hoạt động, tạo ra các tình huống giả mạo tinh vi nhằm khiến doanh nghiệp mất cảnh giác. Một số trường hợp sử dụng văn bản giả có dấu đỏ, mạo danh trích dẫn quy định, dẫn đường link gần giống với các cổng dịch vụ công chính thức.
Cơ quan thuế khẳng định: không bao giờ xác minh thông tin qua Zalo, mạng xã hội hay ứng dụng không thuộc hệ thống điện tử quốc gia. Tất cả quy trình đều thực hiện qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia, ứng dụng ngành thuế hoặc tại trụ sở cơ quan chức năng. Cơ quan thuế cũng không yêu cầu người dân quét QR hay chuyển tiền qua kênh không chính thức.
