412 ca nhiễm Adenovirus, trong đó 6 ca tử vong
Tính đến ngày 12/9, tổng số ca nhiễm Adenovirus được ghi nhận tại BV là 412 ca, nhiều hơn cả năm 2021 và tăng hơn 44,1% so với cùng kỳ, trong đó đã có 6 trường hợp bệnh nhân tử vong có nhiễm Adenovirus. Chỉ tính riêng trong tuần từ 5 - 11/9, BV đã ghi nhận 151 trường hợp dương tính với Adenovirus, tăng gần 2,2 lần so với tuần trước đó.
Theo PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh - Giám đốc Trung tâm Hô Hấp, BV Nhi Trung ương, Adenovirus chia làm 7 nhóm từ A-G trong đó có hơn 50 tuýp gây bệnh ở người và có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan trong cơ thể. Các tổn thương thường gặp nhất do mắc Adenovirus là viêm đường hô hấp trên, viêm đường hô hấp dưới, viêm kết mạc mắt (đau mắt đỏ), các bệnh lý ở đường tiêu hóa (tiêu chảy, nôn, buồn nôn,…), viêm bàng quang, viêm não màng não,… Bệnh do Adenovirus gây ra xuất hiện quanh năm nhưng đặc biệt phát triển mạnh vào thời điểm giao mùa Xuân - Hè hoặc Thu - Đông.
Bác sĩ cho biết, Adenovirus lây truyền qua đường giọt bắn, qua đường hô hấp giữa người với người. Bệnh có thể lây qua niêm mạc khi bơi lội hoặc nguồn nước dùng trong sinh hoạt bị ô nhiễm, hoặc lây truyền khi người lành sử dụng chung những vật dụng cá nhân với người bệnh. Thời gian ủ bệnh khoảng từ 8 - 12 ngày.
Adeno có thể gây bệnh ở mọi đối tượng và mọi lứa tuổi tuổi (trẻ em hay gặp ở độ tuổi từ 6 tháng - 5 tuổi). Trong đó, các đối tượng như trẻ em, người lớn tuổi, người bị bệnh mạn tính… thường có nguy cơ cao nhiễm virus này do có sức đề kháng kém.
Trẻ nhiễm Adenovirus thường có các biểu hiện như: Sốt cao, ho, khò khè, có thể kèm theo viêm kết mạc mắt và rối loạn tiêu hóa. Với trẻ có biểu hiện nặng thì xuất hiện tình trạng khó thở.
“Virus Adeno có khả năng lây lan nhanh trong cộng đồng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời như suy hô hấp, nhiễm khuẩn huyết, suy đa tạng. Bệnh còn có thể để lại các biến chứng lâu dài, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của trẻ hội chứng viêm tiểu phế quản bít tắc sau nhiễm trùng, giãn phế quản, xơ phổi” - PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh cho hay.
Theo bác sĩ, khi trẻ có biểu hiện nghi ngờ mắc Adenovirus sẽ được làm các xét nghiệm để hỗ trợ chẩn đoán như xét nghiệm máu, chụp X-Quang tim phổi, xét nghiệm xác định căn nguyên bằng kỹ thuật Realtime PCR.
Đề cập đến vấn đề này, PGS.TS Phùng Thị Bích Thủy - Trưởng khoa Sinh học phân tử các bệnh truyền nhiễm, BV Nhi Trung ương cho biết, hiện nay tại BV đang áp dụng kỹ thuật Realtime PCR xét nghiệm các mẫu bệnh phẩm lấy từ dịch hô hấp của người bệnh để chẩn đoán xác định Adenovirus và tuýp virus Adeno gây bệnh.
Thời gian xét nghiệm dao động từ 70 phút đến 5 tiếng và độ chính xác lên tới 95 - 99%, với 3 loại xét nghiệm: Xét nghiệm Realtime PCR đơn mồi; xét nghiệm Realtime PCR đa mồi; xét nghiệm Realtime PCR nhanh.
Liên quan đến phương pháp điều trị Adenovirus, các bác sĩ cho hay, trẻ bị nhiễm Adenovirus khi nhập viện sẽ được cách ly tại các phòng bệnh riêng biệt. Hỗ trợ hô hấp (thở oxy hoặc thở máy) khi cần. Dùng kháng sinh trong trường hợp bị bội nhiễm viêm phổi.
Điều trị các triệu chứng bằng cách hạ sốt khi trẻ sốt cao, bù nước điện giải, bổ sung dinh dưỡng, sử dụng thuốc kháng virus đặc hiệu với những trường hợp nặng, suy giảm miễn dịch (thuốc kháng virus không được chỉ định thường quy cho tất cả bệnh nhân).
Phòng bệnh cho trẻ
Để phòng bệnh cho trẻ, PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh lưu ý, cho trẻ bú sớm, ngay sau sinh, bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, bú kéo dài đến 2 tuổi. Chế độ ăn dặm của trẻ hợp lý, đủ các thành phần dinh dưỡng. Giữ gìn môi trường sống của trẻ sạch sẽ, thoáng mát, không có khói, bụi, khói thuốc lá. Vệ sinh mũi họng cho trẻ thường xuyên: nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý (với trẻ nhỏ), trẻ lớn hơn cho súc miệng nước muối sinh lý
Vệ sinh thân thể, rửa tay thường xuyên, cho trẻ mặc quần áo phù hợp với nhiệt độ môi trường, tránh để trẻ bị nhiễm lạnh. Cần đeo khẩu trang khi trẻ ra ngoài, tránh tiếp xúc với trẻ em bị ốm, bệnh. Tiêm vaccine phòng bệnh đầy đủ, đúng lịch theo chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia.
“Nếu trẻ có biểu hiện bất thường về hô hấp, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra” - PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh khuyến cáo.
Ngoài ra, theo các bác sĩ, giám sát dịch tễ và dự phòng lây nhiễm đóng vai trò quan trọng giúp BV Nhi Trung ương kiểm soát lây truyền Adenovirus. Hiện Nhi Trung ương có hệ thống giám sát các ca bệnh truyền nhiễm trong BV đã được thiết lập từ nhiều năm trước. Vì thế, rất sớm, ngay từ trung tuần tháng 8/2022, BV đã kịp thời nhận ra khuynh hướng số bệnh nhân mắc Adenovirus đến khám và điều trị tại BV đang gia tăng nhanh và khác với thông lệ. Cùng với đó, các ứng phó quản lý ca bệnh, dự phòng lây nhiễm đã được BV triển khai kịp thời.
TS Lê Kiến Ngãi - Trưởng khoa Dự phòng và Kiểm soát nhiễm khuẩn, BV Nhi Trung ương cho biết, tất cả các ca bệnh Adenovirus dương tính tại BV được hệ thống giám sát cập nhật hàng ngày kèm theo các thông tin dịch tễ và lâm sàng. Khuynh hướng dịch tễ ca bệnh Adenovirus được thông báo cập nhật đến toàn bộ BV hàng tuần.
Khi có ca bệnh Adenovirus xuất hiện hoặc nhập viện, BV triển khai ngay các biện pháp cách ly, dự phòng lây nhiễm và quản lý điều trị. Theo đó, ca bệnh Adenovirus trong BV được thu dung điều trị tập trung tại Trung tâm bệnh nhiệt đới và Trung tâm hô hấp; không để ca bệnh Adenovirus lưu tại các đơn vị bệnh mạn tính, đơn vị có nguy cơ cao.
Các phòng bệnh nhân Adenovirus được thiết lập theo đúng quy định phòng cách ly ca bệnh lây theo giọt bắn và tiếp xúc. Nhân viên y tế, người lao động được yêu cầu tuân thủ phòng ngừa chuẩn, dự phòng lây truyền qua giọt bắn và dự phòng lây truyền qua tiếp xúc, chú trọng vệ sinh tay, vệ sinh môi trường bề mặt. Bệnh nhân và người nhà được tuyên truyền, hướng dẫn, giáo dục sức khỏe để phòng bệnh và hạn chế lây lan trong BV.
“Hiện tại ở Việt Nam chưa có vaccine phòng ngừa Adenovirus. Vì thế cách tốt nhất để kiểm soát bệnh lây lan là phát hiện sớm, cảnh giác với các yếu tố lâm sàng, yếu tố dịch tễ để không bỏ lỡ xét nghiệm; tuân thủ các biện pháp dự phòng thường uy đồng thời tuân thủ tiêm chủng các vaccine phòng bệnh đang sẵn có” - TS Lê Kiến Ngãi khuyến cáo.
