Gia vị chế biến sẵn: Tiện nhưng đáng lo

Để đáp ứng nhu cầu của người dân, thị trường gia vị chế biến sẵn ngày càng đa dạng và phong phú, từ gia vị thịt kho tàu, gia vị bò kho, cá kho, đến gia vị lẩu, gia vị nấu phở hay gia vị bột tỏi, bột nghệ, bột gừng…

Tiện lợi…

Tại khu vực bán gia vị ở các siêu thị, người tiêu dùng rất dễ nhận thấy sự gia tăng nhanh chóng về chủng loại, thương hiệu từ các loại sốt đến nước chấm. Đa dạng nhất là tương ớt, tương cà, sốt thịt nướng, sốt thịt xào, sốt BBQ, sốt thịt hầm, sốt mì vị nấm, vị truyền thống, mayonnaise, các loại tương nước chấm pha sẵn, muối ớt chanh, muối ớt xanh, bột nêm lẩu Thái, lẩu Hàn Quốc, lẩu Nhật hay các loại gia vị được chế biến sẵn như gia vị nấu phở truyền thống, bún bò Huế, lẩu mắm, bún riêu cua, thịt kho tàu, cá kho, đến gia vị bột tỏi, bột nghệ, bột gừng… các loại gia vị này được bán với giá rất rẻ, chỉ từ 5.000 - 20.000 đồng/gói.

Tại Lotte Mart, chị Tú Anh (ở Giảng Võ, Ba Đình, Hà Nội) cho biết, chị đang chọn các loại rau củ để làm kim chi cùng một số gia vị sốt thịt nướng, sốt hải sản nướng tại khu bán gia vị trong siêu thị.

“Các con thích đồ nướng, tôi thường mua sẵn mấy hũ sốt và thịt để cuối tuần gia đình tự cắt, ướp gia vị rồi nướng ăn cho vui. Các hũ gia vị ướp này rất tiện lợi, đa dạng mùi vị”, chị Tú Anh nói.

Với gia vị chế biến sẵn, các bà nội trợ không phải loay hoay nêm nếm làm sao cho vừa để hoàn chỉnh món ăn

Ngoài các loại gia vị được kiểm định về độ an toàn, nhiều loại không nguồn gốc, xuất xứ cũng xuất hiện trên thị trường.

Một số chủ cửa hàng tạp hóa tại chợ Hàng Da cho biết, gia vị chế biến sẵn là một trong những sản phẩm bán chạy nhất hiện nay.

“Từ những món đơn giản như cá kho, thịt kho đến bún bò, bún riêu, cà-ri, bò kho, hủ tiếu, phở, lẩu… chỉ cần cho gia vị chế biến sẵn vào là có ngay hương vị đặc trưng, ngọt đậm đà như ý. Ai không biết cách nấu chỉ cần xem hướng dẫn sử dụng cũng có thể làm được những món ăn ngon, thành người nội trợ khéo léo”, chủ cửa hàng này nói.

Các group mua bán trên mạng xã hội cũng rao bán rất nhiều loại gia vị chế biến sẵn. Từ các loại gia vị tẩm ướp cho đến gia vị lẩu, các loại sốt mà theo quảng cáo đó là những gia vị chuẩn Nhật, Thái, Hàn...

… có đảm bảo?

Có thể nói chưa bao giờ các sản phẩm gia vị chế biến sẵn lại phát triển như hiện nay, từ dạng lỏng đến dạng viên hay khô giúp việc chế biến món ăn của các bà nội trợ dễ dàng hơn rất nhiều. Tuy nhiên, phần lớn người dùng chỉ thấy được hương vị của nó rất giống tự nhiên, ít ai quan tâm đến chất lượng và độ an toàn của những loại gia vị này. Trên thị trường hiện có nhiều loại gia vị bán trôi nổi, không nhãn mác, không hạn sử dụng… hàng nước ngoài nhưng gắn nhãn mác Việt Nam.

Theo các chuyên gia, gia vị chế biến sẵn chỉ là thành phần phụ trợ cho món ăn, do đó không nên lạm dụng

PGS.TS Bùi Quang Thuật, Phó Viện trưởng Viện Công nghiệp thực phẩm (Bộ Công thương) cảnh báo: Người tiêu dùng không nên sử dụng các loại gia vị chế biến sẵn không nhãn mác và không rõ nguồn gốc xuất xứ bởi nó tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ đối với sức khỏe.

Ngay cả với những loại gia vị mà nhiều người cho rằng tốt như gói gia vị thuốc bắc dùng để tần gà nhưng điều kiện bảo quản không đạt tiêu chuẩn về nhiệt độ, độ ẩm thì rất dễ nảy sinh nấm mốc; Trong đó, có các loại nấm mốc nguy hiểm như Aspergillus flavus và Aspergillus parasiticus chứa độc tố Aflatoxin, là tác nhân gây ung thư gan. Đây là loại nấm mốc phát triển rất mạnh trong điều kiện thời tiết nồm ẩm ở nước ta.

Bên cạnh đó, khi sản xuất nhiều loại gia vị handmade, người làm còn cho thêm vào các chất phụ gia, hương liệu tổng hợp không được phép sử dụng hoặc không đúng liều lượng cho phép sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ngộ độc. Vì vậy, người tiêu dùng chỉ nên sử dụng nguyên liệu tươi, đảm bảo chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm hoặc các loại gia vị có nhãn mác, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được kiểm định chất lượng.

Cùng quan điểm trên, các bác sĩ tại Trung tâm dinh dưỡng Hà Nội cho biết, về cơ bản, gia vị có tác dụng làm cho món ăn có mùi vị riêng nên gia vị tự nhiên hay gia vị chế biến sẵn đều có thể dùng được. Tuy nhiên, gia vị chỉ là thành phần phụ trợ cho món ăn, không thể thay thế các nguyên liệu và chất có từ cá, thịt, đậu… Vì thế, người tiêu dùng không nên lạm dụng.

Dù là sản phẩm dạng viên, lỏng hay bột, người dân cũng không nên dùng nhiều. Bởi dùng thường xuyên, các loại gia vị này có thể gây suy dinh dưỡng, thậm chí về lâu dài có thể tích tụ thành chất độc gây hại cho cơ thể.